maj 15 2020
19. TYRMAND 1962. JAZZ 62
Oprac. Andrzej Rumianowski, fot. Arch. Hoovera, Arch. Mary Ellen Tyrmand, Arch. Muzeum Jazzu, Arch. Dudusia Matuszkiewicza
POPRZEDNI | WSZYSTKIE ODCINKI | NASTĘPNY |
Rok 2020, uchwałą Sejmu RP, ogłoszony został Rokiem Leopolda Tyrmanda
16 maja 2020 roku przypada setna rocznica urodzin Leopolda Tyrmanda, zaś 19 marca 2020. minęła 35. rocznica jego śmierci.
Leopold Tyrmand to pisarz, literat, a także niestrudzony popularyzator jazzu. Jest patronem Fundacja Muzeum Jazzu przy Polskiej YMCA.
Z okazji Roku Leopolda Tyrmanda, Muzeum Jazzu przedstawia wystawę internetową pt. Stulecie urodzin Leopolda Tyrmanda, wykonaną w oparciu o materiały zgromadzone w Cyfrowym Archiwum Muzeum Jazzu, dzięki ofiarności Matthew Tyrmanda, Mary Ellen Tyrmand i Jerzego Dudusia Matuszkiewicza, we współpracy z Marcelem Woźniakiem, biografem Leopolda Tyrmanda i Pawłem Brodowskim, redaktorem naczelnym Jazz Forum.
W 1962 roku Tyrmandowie po raz kolejny spotkali się z odmową otrzymania paszportu. W akcie desperacji Leopold Tyrmand zwrócił się do Wydziału Kultury KC PZPR (Komitetu Centralnego Polskiej Partii Robotniczej):
Warszawa, 18 maja 1962 roku
Do Wydziału Kultury KC PZPR
w Warszawie
Zwracam się z uprzejmą prośbą o udzielenie mi poparcia w moich staraniach o paszport zagraniczny.
Fakt stałej i uporczywej odmowy, z jakim spotykam się przez trzy lata nie umotywowanej żadnym dowodem prawnym lub społeczno-moralnym, stawia mnie w zasadniczo trudnej sytuacji osobistej, zawodowej i psychicznej.
Nie poczuwam się do żadnych wykroczeń przeciw obowiązującym przepisom ani w postępowaniu ani w intencjach i stałe wzbranianie mi wyjazdu za granicę odczuwam jako akt dyskryminacji, sprowadzający mnie do rzędu obywateli drugiej kategorii, o ile podział taki w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej istnieje.
Pozbawianie mnie swobody poruszania się nabiera ostatnio szczególnej wymowy.
W ubiegłym roku żona moja historyk sztuki i dziennikarka, poddana została ciężkiej operacji onkologicznej, której następstwem jest niedowład części twarzy. W ubiegłym roku wystąpiłem o przyznanie paszportów dla mnie i mojej żony w celach leczniczych motywując to koniecznością zawiezienia żony do ośrodków rehabilitacyjnych w Szwajcarii, poświadczoną przez lekarzy. Podróż zobowiązałem się finansować samodzielnie, bez pomocy Państwa. Paszportów nie dostaliśmy, zaś moja interpelacja w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych spotkała się z odmową.
Ani przeciw mojej żonie ani przeciwko mnie nie istnieją przesłanki natury prawnej, uniemożliwiające nam, zgodnie z obowiązującymi w PRL przepisami, otrzymanie Paszportów zagranicznych. W aktualnym położeniu i w świetle podanych powyżej faktów zakaz leczenia mojej żony zagranicą skazuje ją na trwałe kalectwo.
Poza wzmiankowaną próbą starań w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych zwróciłem się do Ministerstwa Kultury, oraz Związku Literatów Polskich o pomoc, do czego – wydaje mi się – upoważniła mnie sytuacja drażliwa i niecierpiąca zwłoki. Zarówno v.-min. Zaorski, jak sekr. Putrament uznali postępowanie interwencyjne w tej sprawie za nieodzowne.
Leopold Tyrmand
Warszawa
ul. Dobra 89a
W 1962 roku Leopold Tyrmand zagrał epizodyczną rolę w filmie
Janusza Morgenszterna Jutro Premiera
Jak co roku Tyrmand otwierał Festiwal JAZZ, którego nazwa właściwie od 1958 roku miała brzmieć Jazz Jamboree, ale ta zmiana następowała powoli.
W tym roku Tyrmandowi udało się doprowadzić do skutku drugie wydanie „Siedmiu dalekich rejsów”, tym razem w języku niemieckim, pod tytułem:
„Ein Hotel in Darlowo”.
W roku 1962 Barbara Hoff otrzymała paszport i wyjechała na leczenie poza granice Polski, odwiedzając również rodziców Tyrmanda w Tel Awiwie.
Leopold Tyrmand na otrzymanie paszportu musiał czekać do 1965 roku.
POPRZEDNI | WSZYSTKIE ODCINKI | NASTĘPNY |