lip 28 2019

Angélique Kidjo

Oprac. Ewa Kałużna, Fot. allmusic.com

ANGÉLIQUE KIDJO na LADIES’ JAZZ FESTIVAL 2019 w GDYNI

Zainteresowanie afrykańskimi, afroamerykańskimi i kubańskimi rytmami w Polsce nie słabnie. Salsa, samba, rumba, bossa nova, swing, world music, gospel – w połączeniu z jazzem pozostają na topie.

Tego lata odbyło się kilka spektakularnych koncertów:
– JAZZMEIA HORN – 4 lipca 2019 na Warsaw Summer Jazz Days
– ANGÉLIQUE KIDJO trio / CÉCILE McLORIN SALVANT / LIZZ WRIGHT – 7 lipca 2019 w NOSPR w Katowicach
– MICHELLE DAVID – 11 lipca 2019 na Letniej Akademii Jazzu w Łodzi
– CHINA MOSES – 20 lipca 2019 na festiwalu Jazz na Starówce.

27 lipca 2019, w ramach Ladies’ Jazz Festval, wystąpiła w Teatrze Muzycznym w Gdyni artystka i aktywistka, ANGÉLIQUE KIDJO, ze swym głośnym brodwayowskim projektem „Celia„

Angélique Kidjo jest w życiowej formie. W ciągu 14 miesięcy wydała dwie genialne płyty, na których łączy world music, jazz, bossa novę i muzykę duszy w jedno niezapomniane wydarzenie.

Album „Celia” ukazał się w kwietniu 2019.
Jest to płyta, którą Kidjo oddaje cześć Celii Cruz – najbardziej popularnej artystce latynoskiej XX w., znanej jako Królowa Salsy. Angélique sięga tutaj do afrykańskich korzeni Cruz, przedstawiając jej kompozycje zupełnie na nowo, w zaskakującym stylu, pełnym brzmień i rytmów z Kuby, Afryki i Środkowego Wschodu. Na płycie pojawili się muzycy:
– Tony Allen – perkusja
– Meshell Ndegeocello – bas
– Dominic James – gitara
– Shabaka Hutchings – saksofon, z zespołem Sons of Kemet
– Gangbé Brass Band z Beninu

Album został nagrany w Nowym Jorku i Paryżu.

Celia Cruz (właśc. Úrsula Hilaria Celia de la Caridad Cruz Alfonso) urodziła się w Hawanie w 1925. Wyjechała do USA, gdy Fidel Castro przejął władzę na Kubie w 1959.
W 1966 dołączyła do orkiestry Tito Puente.
Cruz wydała ponad 60 albumów, z których 23 pokryły się złotem. Otrzymała Narodowy Medal Sztuk, 7 nagród Grammy, nagrodę Grammy Lifetime Achievement Award, a jej podobizna znalazła się na specjalnym amerykańskim znaczku pocztowym.
Celia zmarła w 2003.
Celia Cruz – „Bemba Colora”, Live 1999

Celia Cruz – „La Negra Tiene Tumbao”, Official 2009

ANGÉLIQUE KIDJO (właśc. Angélique Kpasseloko Hinto Hounsinou Kandjo Manta Zogbin Kidjo) urodziła się 14 lipca 1960, w Ouidah w Beninie. Jej ojciec pochodzi z ludu Fon z Ouidah, a matka – z ludu Joruba.
Dorastała, słuchając tradycyjnej muzyki Beninu, a także Feli Kuti, Miriam Makeby (zwanej Mama Africa), Hugha Masekela, Jamesa Browna, Manu Dibango, Otisa Reddinga, Jimiego Hendriksa, Stevie’ego Wondera, bandów Osibisa i Santana.

Zanim skończyła sześć lat, występowała z trupą teatralną swojej matki. To obudziło w niej uznanie dla tradycyjnej muzyki i tańca.
Zaczęła śpiewać w szkolnym zespole Les Sphinx. Jako nastolatka odniosła sukces, wykonując swoją wersję utworu „Les Trois 'Z’ ” Miriam Makeby, który grano w radiu narodowym Beninu.
Nagrała album „Pretty” z kameruńskim producentem Ekambi Brilliant i swoim bratem Oscarem. Sukces albumu pozwolił jej na tournée po całej Afryce Zachodniej.

Ciągłe konflikty polityczne w Beninie uniemożliwiły jej bycie niezależną artystką we własnym kraju, i doprowadziły do przeniesienia się do Paryża w 1983.
Kidjo studiowała muzykę w CIM, renomowanej szkole jazzowej w Paryżu, gdzie poznała muzyka i producenta, Jeana Hébraila, z którym skomponowała większość swojej muzyki.
Wyszła za niego za mąż w 1987.
W 1985 została czołową wokalistką znanego euro-afrykańskiego zespołu jazzowo-rockowego Jasper van’t Hof’s Pili Pili.
Pod koniec lat 80. stała się jedną z najpopularniejszych wykonawczyń na żywo w Paryżu. Nagrała solowy album „Parakou” dla wytwórni Open Jazz Label

Została odkryta w Paryżu przez założyciela Island Records, Chrisa Blackwella, który podpisał z nią kontrakt w 1991. Nagrała cztery albumy dla Island, aż do odejścia Blackwella z wytwórni –
„Logozo” (1992, z Branfordem Marsalisem i Manu DiBango)

„Ayé” (1994), z pierwszym hitem, nominowanym do Grammy „Agolo”

„Fifa” (1995) – Carlos Santana uczestniczył w nagraniu utworu „Naima”. Kidjo napisała go dla swojej córki Naimy, która urodziła się w 1993

W 2000 podpisała w Nowym Jorku kontrakt z Columbia Records, dla której nagrała dwa albumy.

W maju 2017 Kidjo zaprezentowała materiał z płyty „Remain in Light” podczas koncertu w Carnegie Hall

Jej płyta z 2018, nowa wersja albumu Talking Heads „Remain in Light”, uznana została za „wizjonerską” przez „NPR Music” i za „jeden z najbardziej energetycznych albumów roku” przez „The Washington Post”

W listopadzie 2018 Kidjo wystąpiła dla 70 dygnitarzy i głów państw na ceremonii z okazji stulecia zakończenia I wojny światowej przy Łuku Triumfalnym w Paryżu

Jej wspaniała kariera, liczne nagrody, pozwoliły na aktywne zaangażowanie się w sprawy rodzimej Afryki. Znalazła sposób nie tylko na przekazywanie bogatego dziedzictwa, ale również na pokazanie prawdy o roli kobiet w tej części świata.
Nic więc dziwnego, że magazyn „Time” uznał ją za „najważniejszą divę Afryki” (chociaż mieszka w Nowym Jorku), BBC umieściło ją na liście 50-ciu najbardziej znanych postaci na kontynencie, a magazyn „Forbes” uznał Angélique za pierwszą kobietę na liście najpotężniejszych gwiazd w Afryce.

Jest laureatką prestiżowej nagrody Crystal 2015, przyznawanej przez Światowe Forum Ekonomiczne w Davos w Szwajcarii, oraz nagrody Amnesty International Ambassador of Conscience w 2016.

Angélique Kidjo jest lauratką trzech Grammy (8 nominacji) –
Best World Music Album – „Sings” 2015

Best World Music Album – „Eve” 2014

Best Contemporary World Music Album – „Djin Djin” 2007

Wśród artystów, z którymi nagrywała lub koncertowała, są Carlos Santana, Dave Matthews Band, Peter Gabriel, Bono, Herbie Hancock, Cassandra Wilson, Vernon Reid i Annie Lennox.

Posłuchajmy:
Angélique Kidjo & John Legend – „Move On Up” Live 2010