3. TYRMAND 1939. Wojna

Oprac. Andrzej Rumianowski

POPRZEDNI WSZYSTKIE ODCINKI NASTĘPNY

Rok 2020, uchwałą Sejmu RP, ustanowiony został Rokiem Leopolda Tyrmanda
16 maja 2020 roku przypada setna rocznica urodzin Leopolda Tyrmanda, zaś 19 marca 2020. minęła 35. rocznica jego śmierci.
Leopold Tyrmand to pisarz, literat, a także niestrudzony popularyzator jazzu. Jest patronem Fundacja Muzeum Jazzu przy Polskiej YMCA.
Z okazji Roku Leopolda Tyrmanda, Muzeum Jazzu przedstawia wystawę internetową pt. Stulecie urodzin Leopolda Tyrmanda, wykonaną w oparciu o materiały zgromadzone w Cyfrowym Archiwum Muzeum Jazzu, dzięki ofiarności Matthew Tyrmanda, Mary Ellen TyrmandJerzego Dudusia Matuszkiewicza, we współpracy z Marcelem Woźniakiem, biografem Leopolda TyrmandaPawłem Brodowskim, red. naczelnym Jazz Forum.


Duke Ellington w Paryżu, 1939.

Do wakacji studenckich 1939 roku Leopold Tyrmand przebywał jeszcze w Paryżu i był obecny na koncercie orkiestry Duka Ellingtona w paryskim Pallais Chaillot.

Duke Ellington przez marzec i kwiecień koncertował w wielu miastach Europy, także w Berlinie gdzie, wojsko broniło sceny przed nazistowskimi zachowaniami publiczności, to było przecież kilka miesięcy przed rozpoczęciem wojny

Na wakacje 39 roku Tyrmand przyjeżdża do Warszawy i tu zastaje go wybuch II Wojny Światowej.


Mapa Polski z 1939 roku   Rys. Andrzej Rumianowski.

We wrześniu, 19 letni Lolek ucieka przed Niemcami na wschód Polski, do Lwowa.

22 września Armia Radziecka zajmuje Lwów, wówczas Lolo ucieka do Wilna.


Wilno w okresie międzywojennym
Fot. kurierwilenski.ltski

19 września 1939 roku do Wilna, należącego do Polski od 1919 roku, wkraczają Wojska Sowieckie i zajmują je. 28 października Wojska Litewskie odbierają Sowietom Wilno.
Na mocy porozumienia ze Stalinem, zdobyte wówczas przez Litwinów Wilno i zajęta przez Armię Czerwoną część Wileńszczyzny zostają przyłączone do Litwy, ale z prawem stacjonowania wojsk radzieckich.

.

Taki stan trwa do 15 czerwca 1940 r., to kiedy Litwę zajmuje Armia Radziecka. 23 czerwca 1941 Wilno przechodzi pod okupację niemiecką.


Wywożenie ludności żydowskiej z Warszawskiego Getta , rok 1942.

Rodzice Leopolda, we wrześniu 39 roku, pozostali w Warszawie i jako Żydzi trafili do Warszawskiego Getta.

W 1942 roku Tyrmandowie zostali wywiezieni do Obozu Koncentracyjnego w Majdanku, gdzie Mieczysław ojciec Leopolda zginął w komorze gazowej, natomiast jego matce Maryli udaje się przeżyć i po wojnie wyjeżdża do Paryża i później do Izraela.


POPRZEDNI WSZYSTKIE ODCINKI NASTĘPNY