sty 17 2021

Aga Zaryan

„Miłość” from „Umiera piękno”, Official Video 2007

Oprac. Ewa Kałużna, fot. Pinterest, Jarosław Wojtalewicz, Marta Orlik

AGA ZARYAN (właśc. Agnieszka Skrzypek; ur. 17 stycznia 1976),

wokalistka jazzowa o charakterystycznym, ciepłym i niskim głosie, uznawana za jedną z najlepszych współczesnych wokalistek jazzowych średniego pokolenia w Polsce.
Pochodzi z rodziny o tradycjach muzycznych. Mama – nauczycielka i autorka podręczników do języka angielskiego, ojciec – Paweł Skrzypek, koncertujący pianista klasyczny.
Rodzina artystki posiada także tradycje patriotyczne. Babcia Agi była łączniczką AK w czasie Powstania Warszawskiego, a dziadek, Jan Zarański, był pracownikiem Delegatury Rządu na Kraj, zaś w powstaniu walczył w zgrupowaniu Kryska.
Pamięć o tamtych czasach Aga uczciła na jednej ze swoich płyt.

MUZYCZNE POCZĄTKI

Wczesną część dzieciństwa Agnieszka spędziła pod Manchesterem, gdzie uczęszczała do szkoły podstawowej.

Po przyjeździe do Polski, trenowała zawodniczo grę w tenisa ziemnego, zdobywając w wieku 14 lat mistrzostwo juniorów w Warszawie.

Jako nastolatka, zainteresowała się muzyką i teatrem. Artyzm Elli Fitzgerald i Milesa Davisa skłonił ją do tego, by zostać wokalistką jazzową.

Uczyła się śpiewu w średniej szkole muzycznej oraz w studium jazzu, gdzie uzyskała dyplom z wyróżnieniem.
W ramach otrzymanego wówczas stypendium, uczestniczyła w warsztatach jazzowych w Stanford oraz Jazz Camp West w Stanach, gdzie doskonaliła swoje

---

umiejętności wokalne.

„MY LULLABY” 2002

W 2002 debiutowała albumem „My Lullaby”, sygnowanym jeszcze nazwiskiem Agnieszka Skrzypek, a nagranym z formacją, w skład której weszli znani muzycy jazzowi:
Tomasz Szukalski – tenor sax
Michał Tokaj – piano
Darek Oleszkiewicz – bass
Łukasz Żyta – drums.

Wybór standardów w oryginalnej interpretacji, zaśpiewanych z towarzyszeniem doskonałego kwartetu jazzowego, przyniósł duże zainteresowanie środowiska muzycznego. Aga Zaryan wybrała na album i zinterpretowała utwory ważnych dla niej kompozytorów. Znalazły się tu m.in. „Waltz for Debby” Billa Evansa i Gene’a Leesa, „Never Said (Chan’s Song) / Trust Me” Herbie’ego Hancocka i Stevie’ego Wondera, czy „Still We Dream (Ugly Beauty)” Mike’a Ferro i Theloniousa Monka.
Tytułowa „My Lullaby” to piosenka, napisana i podarowana jej przez Janusza Supernaka. Z kolei „To See a World” napisał dla Agi Michał Tokaj, do wiersza „Proroctwa niewinności” wielkiego poety, Williama Blake’a.

Płyta zebrała znakomite recenzje, ale nie była dostatecznie dobrze promowana, a dodatkowo została wydana w niewielkim nakładzie – zaledwie 2 tys. sztuk. Przeszła więc wówczas bez większego echa, mimo, że nominowano ją do Fryderyka.

Po sukcesie drugiego albumu Agi Zaryan, wytwórnia Cosmopolis postanowiła ponownie wydać jej debiut. Wznowienie, poddane remasteringowi i ze skorygowaną okładką, ukazało się 21 maja 2007. W 2011 wydano kolejna edycję płyty, tym razem dokonaną przez EMI Music Poland. Zmieniono wówczas jedynie okładkę.
Dziesięć wspaniałych piosenek – zarówno standardów, jak też kompozycji współczesnych:

---

„My Lullaby” 2002

„Waltz for Debby” from „My Lillaby” 2002

W kolejnych latach, Aga Zaryan występowała w klubach i na festiwalach w Polsce, Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych, Izraelu, Czechach, Szwecji, Francji, Czarnogórze, Bułgarii, Turcji, Portugalii, Rosji i Islandii.
W 2006 wystąpiła w Warszawie, podczas JVC Jazz Festiwal, supportując koncert Branforda Marsalisa:
„Picking Up the Pieces”- Live @ JVC Jazz Festiwal 2006

„PICKING UP the PIECES” 2006

Również w 2006 odbyła się premiera drugiego albumu Agi – „Picking Up the Pieces”, nagranego tym razem z udziałem międzynarodowego składu:
Aga Zaryan – vocal
Larry Koonse – guitar
Nolan Shaheed – cornet
Darek „Oles” Oleszkiewicz – bass
Darryl Munyungo Jackson – percussion.
Płyta została nagrana w No-Sound Studio w marcu 2006, w Los Angeles, a miksowanie i mastering odbyły się w warszawskim Sound & More Studio w październiku 2006. Cieszące się popularnością w Polsce wydawnictwo, uzyskało status dwukrotnej platynowej płyty.
Portal muzyka.wp.pl napisał o albumie Agi: „Bez najmniejszego zażenowania można postawić to wydawnictwo obok płyt wybitnych dam jazzu światowego formatu. Klasyczne brzmienie, aranżacja i sposób śpiewania, jazzowy zespół z mocnym kontrabasem i instrumentami perkusyjnymi. Prosty przekaz, piękne ballady i bardzo porządne wykonanie. Wokalistka zdecydowanie stawia na tradycję, improwizuje bez szaleństw i ekstrawagancji, nie próbuje „wyciągać” niemożliwych dźwięków, nie myśli o brawurowych popisach. Zwraca uwagę nie tyle z powodu świetnego warsztatu, co melancholii, a może nawet smutku, który kryje jej ciepły, niski głos”.
Tym razem ponownie na płycie Agi znalazło się kilka standardów, m.in. „The Man I Love” George’a i Iry Gershwinów, „Sophisticated Lady” Duke’a Ellingtona, „Throw it Away” Abbey Lincoln, a nawet „Suzanne” Leonarda Cohena:
„Picking Up the Peices” Audio 2006

„Sophisticated Lady” from „Picking Up the Peices” 2006

„Suzanne” from „Picking Up the Peices” 2006

Aga Zaryan i Grzegor Dowgiałło – „Suzanne”, Live @ Come CloSeR Show 2018

Z muzykami, którzy wystąpili na albumie „Picking Up the Pieces”, Aga dała szereg koncertów w Stanach na początku 2007. Wystąpili wówczas między innymi w Joe’s Pub w Nowym Jorku oraz Blues Alley w Waszyngtonie.
„UMIERA PIĘKNO” 2007
Latem 2007 Aga nagrała swój pierwszy polskojęzyczny album – „Umiera piękno”. Album ukazał się z okazji obchodów 63. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Na płycie znalazło się dziewięć utworów, autorstwa Krystyny Krahelskiej, Józefa Żywiny, Anny Świrszczyńskiej, ks. Jana Twardowskiego, Miry Grelichowskiej i Elżbiety Szemplińskiej. Autorem muzyki i aranżerem wszystkich utworów był stały partner artystyczny Agi Zaryan – Michał Tokaj. Teksty zostały zaczerpnięte z poezji okresu wojennego. Wiersze, wybrane przez wokalistkę, opowiadają o życiu w Warszawie podczas Powstania Warszawskiego 1944.
W sesji artystce towarzyszyło trio jazzowe
Michał Tokaj – piano
Michał Barański – bass
Łukasz Żyta – drums,
wsparte przez 17-osobową sekcję smyczkową oraz harfę i obój.
„Miłość” from „Umiera piękno”, Official Video 2007

4 sierpnia 2007, w Parku Wolności, na dziedzińcu Muzeum Powstania Warszawskiego, odbył się koncert, podczas którego Aga Zaryan zaśpiewała piosenki z tego albumu. Towarzyszył jej cały zespół, biorący udział w nagraniu płyty. Koncert transmitowany był przez Polskie Radio i TVP.
W 2008 płyta „Umiera piękno” została uhonorowana Fryderykiem, w kategorii Album Roku – Piosenka Poetycka.
Po premierze płyty, odbył się szereg koncertów na całym świecie:
Aga Zaryan – „Miłość” from „Umiera piękno”, Live @ Cotton Club, Tokyo, Japan 2008

Aga Zaryan jest także autorką muzyki do filmu „Tragedia dziewczyny ulicznej”, który był prezentowany w 2007, w ramach warszawskiego festiwalu „Święto kina niemego”.

„LIVE at PALLADIUM” 2008

W 2008 ukazał się koncertowy album Agi Zaryan – „Live at Palladium”. Wydawnictwo zawiera koncert, zarejestrowany w 2008 w warszawskim klubie Palladium. W koncercie wzięli udział międzynarodowi muzycy,m.in. z Los Angeles:
Larry Koonse – guitar
Darek Oleszkiewicz – bass
Munyungo Jackson – percussion.
Na repertuar złożyły się głównie utwory z płyt „Picking Up the Pieces” i „My Lullaby”, część z nich w zupełnie nowych aranżacjach.. Album odniósł sukces komercyjny i otrzymał status potrójnej platyny:
„Seventh Heaven” from „Live at Palladium” 2008

„Live at Palladium” Official Video, Full Concert 2008

„LOOKING WALKING BEING” 2010

Rok 2010 przyniósł kolejną płytę – „Looking Walking Being”, tym razem wydaną przez prestiżową amerykańską wytwórnię Blue Note Records.
Album zawierał teksty, napisane przez samą Agę Zaryan, a także wiersze amerykańskiej poetki, Denise Levertov. Płytę nagrano w klimatach ballady jazzowej, latino jazz, rytmów afrykańskich, jazzu tradycyjnego i jazz rocka. Kompozytorami muzyki byli Michał Tokaj, Larry Koonse, David Dorůžka i Zbigniew Wegehaupt. Sklad tworzyli:
Aga Zaryan – vocal
Michał Tokaj – piano
David Dorůžka – guitar
Michał Barański – bass
Munyungo Jackson – percussion
Łukasz Żyta – drums.
Maciej Karłowski skomentował płytę na łamach „Jazz Forum”: „Pierwsza artystka z Polski, na płycie której widnieje napis Blue Note, i nie jest to związane z poznańskim klubem jazzowym, tylko z szacowną oficyną wydawniczą, w której nagrywali prawie wszyscy jazzowi święci.
Aga, wraz ze swoim zespołem, z wydatną pomocą kompozytorską Michała Tokaja i Davida Dorůžki, oraz trochę mniejszą Zbigniewa Wegehaupta i Larry’ego Koonse’a, oraz tekstowym wsparciem, nieżyjącej już, amerykańskiej poetki Denise Levertov, nagrała świetną płytę, której uroda dalece przewyższa wszelkie marketingowe i PR-owskie zabiegi. Oprócz tego, że jest to płyta zaśpiewana znakomicie, zagrana doskonale, skomponowana wybornie, a chwilami po prostu zapierająca dech w piersiach, to jeszcze jest pierwszą naprawdę własną płytą wokalistki. Niezasłoniona standardami jazzowymi, wykonawczymi konwencjami wielkich jazzowych diw, oraz cudzymi tekstami, staje Aga przed słuchaczami oświetlona wyraźniej, bardziej ostro niż dotychczas i zdecydowanie inaczej. Najnowszy krążek Agi Zaryan jest płytą na światowym poziomie”.
„Looking Walking Being” Official Video 210

„What Is This Thing Called Happiness” 2010

„Seeking My Love” 2010

„A BOOK of LUMINOUS THINGS” / „KSIĘGA OLŚNIEŃ” 2011
W 2011 ukazał się piąty album studyjny Agi Zaryan – „A Book of Luminous Things”, wydany przez dwie wytwórnie – EMI Music Poland i Blue Note Records.
Płyta zawierała 12 anglojęzycznych piosenek, skomponowanych do wierszy Czesława Miłosza oraz ulubionych poetek – Anny Świrszczyńskiej, Jane Hirshfield i Denise Levertov. Płyta była nagrywana w studiu Castle Oaks w Kalifornii, zaś partie Polskiej Orkiestry Radiowej zostały zarejestrowane w Warszawie.
W tym samym roku ukazała się polskojęzyczna wersja płyty – „Księga olśnień”. Zespół składał się ze stałych muzyków – pianisty Michała Tokaja, kontrabasisty Darka Oleszkiewicza, gitarzyty Larry’ego Koonse’a oraz perkusisty Munyungo Jacksona.
„A Book of Luminous Things” – Album Trailer 2011

Aga Zaryan & Grzegorz Turnau – „To jedno” from „Księga olśnień”, Official Video 2011

„Music Like Water” 2011

„Muzyka, jak woda” 2011

„This World” 2011

„Ten świat” 2011

„REMEMBERING NINA & ABBEY” 2013

W 2013 na rynek trafiła, absolutnie niezwykla w swojej wymowie, płyta – „Remembering Nina & Abbey”, zawierająca covery.
Nie oznacza to, że Aga poszła na łatwiznę, i wykonała pierwsze z brzegu covery pierwszych z brzegu artystek. Wręcz przeciwnie – postanowiła zmierzyć się z repertuarem wokalistek nie tylko bardzo oryginalnych i wybitnych muzycznie, ale także mocno zaangażowanych politycznie, w walkę o zniesienie segregacji rasowej w Stanach.
Jak wskazuje tytuł, wydawnictwo poświęcone jest dwóm wilekim diwom jazzu – Ninie Simone i Abbey Lincoln.
Data premiery krążka także nie była przypadkowa – ukazał się w 10. rocznice śmierci Niny Simone.
Aga Zaryan wspominała, że artystki te były i są bardzo bliskie jej sercu. Zafascynowana ich muzyką i życiem, czekała aż będzie gotowa zmierzyć się ze spuścizną legend, które za ich życia nie były w pełni docenione.
„Simone i Lincoln – to kobiety, których artystyczna postawa od wielu lat mnie inspiruje. Tym albumem chciałabym je upamiętnić” – tłumaczyła wokalistka.
W składzie, po raz pierwszy, przy fortepianie nie zasiadł Michał Tokaj, a była to Geri Allen – liderka jazzowej pianistyki. Wystąpili:
Aga Zaryan – vocal
Geri Allen – piano
Larry Koonse – guitar
Carol Robbins – harp
Darek Oleszkiewicz – bass
Brian Blade – drums.
Nagranie płyty z takim materiałem wymagało dużej dojrzałości i umiejętności. Dzięki zdolnościom Agi oraz mistrzowskiej grze muzyków, których wokalistka zaprosiła do pracy w Conway Recording Studios w Hollywood, utwory zyskały nowe brzmienie.
Cały zespół dokonał rzeczy niezwykłej – stworzył klimat lat, gdy żyły i tworzyły Simone i Lincoln. Sposób, w jaki płyta została nagrana, był o tyle interesujacy, że powrócono tutaj do techniki z lat 50. Artyści pracowali zaledwie przez niecałe trzy dni, a zapis nagrań to właściwie zapis chwili. Każdy z utworów nagrywano od razu w całości.
Aga zaśpiewała z dużym wyczuciem, nie kopiując oryginałów. Ponadto, pozwoliła muzykom na improwizacje i solowe partie, które całości przydały oryginalnego wyrazu.
„Don’t Let Me Be Misunderstood” Official Video 2013

„My Baby Just Cares for Me” Official Video 2013

„Strange Fruit” 2013

Po pięciu latach przerwy w nagrywaniu, w 2018 Aga Zaryan powróciła, i to od razu aż dwiema płytami – „High & Low” oraz świąteczną „What Xmas Means to Me”.
„HIGH & LOW” 2018
„Album „High & Low” jest stylistycznie różnorodny, dojrzały emocjonalnie, świadomy społecznie i muzycznie wyrafinowany. Płyta redefiniuje granice muzyki jazzowej na wielu poziomach, z duchem czasu, odważnie i bez podziałów.
Muzyka została skomponowana do tekstów angielskich, napisanych przez samą wokalistkę. Dzięki temu, kompozycje nabrały osobistego charakteru. Aga podzieliła się swoimi emocjami i refleksjami na temat otaczającej rzeczywistości.
Płyta zaskakuje nowymi brzmieniami, swobodnie czerpie z bogatych tradycji R&B, funku, bossa novy i jazzu. Słyszymy śmietankę międzynarodowych muzyków, których artystka zaprosiła z różnych stron świata” (JazzSoul). Wystąpili:
Aga Zaryan – vocals
Michał Tokaj – keyboards
David Dorůžka – guitar
Marcin Kaletka – tenor sax
Robert Majewski – trumpet, flugelhorn
Grzegorz Nagórski – trombone
Corbin Jones – tuba
Sławek Kurkiewicz – electric bass
Munyungo Jackson – percussion
Łukasz Żyta – drums.
„Aga Zaryan nagrała płytę z wybitnymi muzykami. Nie jest to bez znaczenia, bo także dzięki nim ten album prezentuje się tak dobrze. Nie znajdziemy tu kompozycji jedynie dla miłośników jazzu. Wokalistka czerpie z tradycji w sposób ostrożny, ale dzięki temu słychać tu elementy ciepłej bossanovy (“Spirit Voices”), soulowo-popowej zmysłowości (“Back”), jazzującej melodyki (“Proof”), a nawet delikatnego funky (“Boo to You too”).
Piosenki dają wytchnienie, ale też odrobinę refleksji i oderwania się od otaczającej rzeczywistości. Dlatego album „High & Low” jest nie tyle dobry, co ważny. Posiada też przesłanie, bo teksty dotykają ważnych problemów społecznych. Całość ukrywa się za formą, której te piosenki jednak wcale nie narzucają.
Lekkość kompozycyjna i szlachetna, starannie wyważona forma muzyczna, są ogromnym atutem tego przedsięwzięcia” (polskaplyta-polskamuzyka.pl).
W 2019 album ukazał się w formie podwójnego winyla.
Promujaca płytę kompozycja „Spirit Voices” została napisana przez Paula Simona. W wykonaniu Agi Zaryan jest ona pełna pozytywnej energii:
„Spirit Voices” Audio 2018

„Turn Me On” Audio 2018

„Dreams, Themes & Schemes” Audio 2018

„WHAT XMAS MEENS to ME” 2018

Album świateczny „What Xmas Means to Me” ukazał się także w 2018.
Album promowany był obecnością prawie 90-letniego Freddy’ego Cole’a, wokalisty, pozostającego w cieniu swojego wielkiego brata, Nat King Cole’a, a także wuja Natalie Cole.
„Oczywiście, głos Freddy’ego dodaje swoistego klimatu, jak choćby w „Jingle Bells”, czy, w utrzymanym w nowoorleańskim duchu, „Santa Claus Is Coming to Town”, jednak nie unosi artystycznie produkcji na milimetr wyżej.
Natomiast całkiem inaczej dzieje się, kiedy solowe partie przypadają Robertowi Majewskiemu czy Grzegorzowi Nagórskiemu. Kiedy ten pierwszy słodzi na fluegelhornie – otwiera się niebo.
Płyta zawiera wiele smaczków, jak genialna sztuczka z solem kontrabasu arco w „Christmas Cheer” i sam fakt ograniczenia akompaniamentu do właśnie tego instrumentu.
Na albumie jest jeden temat bardzo szczególny. Wyśpiewany w 1967 przez Stevie’ego Wondera, świąteczny przebój „Someday at Christmas”, po kolejnych interpretacjach The Jackon 5, Justina Biebera czy Jackie Evnacho, doczekał się kolejnej wersji, tym razem za sprawą naszej wokalistki. Biorąc pod uwagę fakt, że Aga Zaryan postanowiła zacytować tekst piosenki w płytowej wkładce, można odnieść wrażenie, że jest to swoiste credo płyty, z przesłaniem tęsknoty za normalnością, pokojem, miłością. I to nie pozostawia wątpliwości, co chce nam artystka przekazać.
Michał Tokaj rewelacyjnie wywiązuje się z roli akompaniatora, a jego instrumentacje to sznyt iście światowy. Za aranż niemenowskiego hitu do strof Iwaszkiewicza „Nim przyjdzie wiosna”, w zjawiskowej interpretacji Agi, Tokaj powinien dostać Fryderyka w kategorii Instrumentacja i Orkiestracja Akompaniamentu dla Kobiecego Głosu, której dotąd niestety nie ma. Stąd proste, płynące prosto z serca – szacun!” (jazzforum.com.pl).
Muzycy:
Aga Zaryan, Freddy Cole – vocal
Michał Tokaj – piano, Hammond organ
Marcin Kaletka – tenor sax
Robert Majewski – trumpet, fluegelhorn
Grzegorz Nagórski – trombone
Michał Barański – bass
Łukasz Żyta – drums.
„The Christmas Song (Chestnuts Roasting On An Open Fire)” Audio 2018

https://www.youtube.com/watch?v=ZtOm6e7zBC8

Aga Zaryan & Freddy Cole – „Jingle Bells” Audio 2018

„Nim przyjdzie wiosna” Audio 2018

„Śpiewam od 20 lat, ale dopiero teraz staję się jazzową kocicą. Jazz jest bowiem muzyką, która opowiada o doświadczeniu życiowym.
Moją wielką miłością są standardy jazzowe, ale co pewien czas wpadam w nurt muzyki autorskiej, gdy piszę teksty. Czasem w głowie pojawiają się zarysy piosenek, melodia, proste akordy. Bardzo się cieszę, że przy okazji „High and Low” mogłam odnaleźć brakującą część mojej muzycznej osobowości. Przy tworzeniu ostatnich dwóch płyt towarzyszy mi mój wieloletni muzyczny dyrektor, pianista i aranżer – Michał Tokaj, który moje proste muzyczne pomysły ubiera w piękne harmoniczne szaty i przystraja je ciekawymi aranżacjami. Jesteśmy po koncertach w 15 miastach, podczas których muzyka zabrzmiała jeszcze inaczej niż na nagraniach, zdecydowanie bardziej żywiołowo. Mam wrażenie, że w jazzie głównego nurtu, w standardach, pokazuję inną stronę swojej osobowości, niż w autorskich nagraniach, takich jak „High and Low”. Było mi to potrzebne.
Cieszę się, że w moim nowym składzie jest Sławek Kurkiewicz, który gra na basówce. Wraca David Dorużka. Po raz pierwszy pojawia się u mnie w nagraniach młody perkusjonista, Portugalczyk Pedro Segundo. Nowością jest, że śpiewam wiele chórków, a wraz ze mną śpiewa Irena Kijewska, wokalistka o przepięknej, oryginalnej barwie głosu. Koncerty z tymi muzykami – to czysta przyjemność” – opowiada Aga Zaryan (muzyka.dziennik.pl).
Posłuchajmy także:
Aga Zaryan @ Jazz Camping Kalatówki 2017
Aga Zaryan- śpiew
Jakub Mizeracki-gitara
Konrad Zemler-gitara

Aga Zaryan i Grzegorz Dowgiałło – „What a Wonderful World” 2018

Andrzej Dąbrowski i Aga Zaryan, Live @ Jazz Camping Kalatówki, Zakopane 2019

Aga Zaryan – „Oczarowanie”, Live @ Wodecki Twist Festival 2019

Aga Zaryan – Live @ Domówka z Dwójką, 30 maja 2020

JUBILATCE ŻYCZYMY WSZYSTKIEGO NAJLEPSZEGO, STO LAT !!!
Fot. Marta Orlik / Jarosław Wojtalewicz / Pinterest

By Radosław Czapski • archiwum_x, URODZINY •