lis 23 2024

Andrzej Kurylewicz

„Somnambulists” – Full Album 1958 (wyd. 1961)

Oprac. Radosław Czapski na podst. Wikipedia. Fot. Mikołaj Antczak, Cezary Langda, Marek Karewicz, Jerzy Płoński, discogs.com, Piotr Kłosek

 
92 lata temu urodził się

ANDRZEJ KURYLEWICZ

(ur. 24 listopada 1932 we Lwowie, zm. 12 kwietnia 2007 w Konstancinie-Jeziornie),

polski kompozytor, pianista, puzonista, trębacz i dyrygent. Autor muzyki klasycznej (kameralnej i symfonicznej), teatralnej, filmowej, baletowej, jazzowej. Uformowany w tradycji klasycznej i jazzowej, pionier jazzu w Polsce, uprawiał równolegle te dwa rodzaje muzyki. Autor muzyki do filmu Nad Niemnem (1987) i seriali telewizyjnych Polskie drogi (1977), Lalka (1978), Nad Niemnem (1988).

W wieku 6 lat rozpoczął naukę gry na fortepianie w szkole muzycznej we Lwowie u Stanisława Ludkiewycza. W latach 1946–1950 kontynuował naukę w Instytucie Muzycznym w Gliwicach, a następnie od 1950 do 1954 roku studiował w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie (w klasie fortepianu u Henryka Sztompki oraz kompozycji u Stanisława Wiechowicza). W 1954 został usunięty z uczelni za wykonywanie muzyki jazzowej (uważanej wówczas, w komunistycznej Polsce, za „szkodliwy produkt imperializmu”).

W 1954 roku na zaproszenie Władysława Szpilmana rozpoczął pracę w rozgłośni Polskiego Radia w Krakowie i założył własny Sekstet Organowy Polskiego Radia. W 1957 roku jako pierwszy polski muzyk zza „żelaznej kurtyny” otrzymał pierwszą nagrodę na festiwalu pianistów jazzowych w Stuttgarcie (RFN). W 1958 wziął ślub z wokalistką Wandą Warską oraz napisał swój pierwszy opusowany utwór na fortepian solo Somnambulicy i muzykę do filmu Ostatni Strzał.

W 1959 roku zadebiutował jako kompozytor muzyki teatralnej – Książę Niezłomny (spektakl według Juliusza Słowackiego, reż. M.Kotlarczyk). W tym samym roku napisał muzykę do filmu Powrót w reżyserii Jerzego Passendorfera. W latach 1964–1966 kierował Orkiestrą Polskiego Radia i Telewizji w Warszawie. Stanowisko to utracił po ponownej odmowie wstąpienia do PZPR. W latach 1965–1968 napisał Concerto na tematy Adama Jarzębskiego (I, II, III) op. 2. Od 1965 z żoną, Wandą Warską, a od 1987 roku także z córką, Gabrielą Kurylewicz, prowadził w Warszawie Piwnicę Artystyczną Kurylewiczów.

W latach 1969–1978 kierował zespołem Formacja Muzyki Współczesnej (muzyka z pogranicza nowoczesnego jazzu i awangardowej muzyki europejskiej), z którym koncertował na całym świecie. Pisał muzykę do teatru, między innymi do spektakli Mieczysława Kotlarczyka, Zygmunta Huebnera, Adama Hanuszkiewicza, Jerzego Gruzy i Erwina Axera, oraz do filmów Jerzego Passendorfera, Janusza Morgensterna (Polskie drogi 1976), Ryszarda Bera (Lalka 1977, Droga, Domy z deszczu), Janusza Majewskiego (Sublokator, Lekcja martwego języka), Zbigniewa Kuźmińskiego Nad Niemnem oraz Janusza Zaorskiego Panny i Wdowy.

Od 1970 r. komponował głównie muzykę poważną: solową, instrumentalną (na fortepian – Piano Crumbs, Tango Domestico, Modlitwa, Tryptyk, Kołowrotek, Pieśni na fortepian solo i in., klawesyn – Impromptu avec Romarin i Blue Tango, organy – Due Pezzi Semplici, flet – Drzeworyt I i II, kontrabas – Moods, tubę – Tubesque), sakralną (Missa Brevis, Pięć Psalmów, Te Deum, Salve Regina, Ave Maris Stella, Ave Maria), kameralną (Kwartety Smyczkowe I, II, III i IV, Trio Smyczkowe Dormitina i Tria Fortepianowe: Trio per Tre, Tango Rubio, El Dancion Sentimental, Kwintety Fortepianowe: Gabriela, Larghetto Kamienie Staromiejskie, oraz tria i kwintety dęte), utwory na orkiestrę smyczkową (Psalm 60, Szkic do Krajobrazu, Sonet, Serenata Leopolitana, Witraż w Miejscowości N.) i symfoniczną (Schema Quatro per Quatro, Adagio da Dramma, Suita Symfoniczna Pan Tadeusz, Suita Symfoniczna Polskie Drogi, Suita Symfoniczna Lalka, Poematy Symfoniczne In Verona, Godzina się Zniża, Szkic Symfoniczny Osiem sekwencji Nad Niemnem, oraz Msza Warszawska).

Andrzej Kurylewicz jest autorem cyklów Pieśni do wierszy Jana Kochanowskiego, Juliusza Słowackiego, Zygmunta Krasińskiego, Cypriana Kamila Norwida, Stefana Garczyńskiego, Aleksandra Puszkina, Reinera Marii Rilkego, Osipa Mandelsztama, Czesława Miłosza, Haliny Poświatowskiej, Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, Jarosława Iwaszkiewicza, Stanisława Grochowiaka, Zbigniewa Herberta, 13-wiecznych poetów łacińskich, barokowych poetów niemieckich, do wierszy Julii Hartwig, Ludmiły Marjańskiej, Gabrieli Kurylewicz, piosenek Wandy Warskiej i Agnieszki Osieckiej.

W 1999 roku założył Kurylewicz Trio (Paweł Pańta – kontrabas, Cezary Konrad – perkusja), które, jak napisał Bohdan Pociej, urzekało lekkością, wdziękiem, elegancją, smakiem, precyzją podania, skupioną harmonijnością, inwencją wariacyjną, formą i lirycznym sednem. W ostatnim czasie występował jako pianista z koncertami muzyki Karola Szymanowskiego i Fryderyka Chopina. W każdy poniedziałek ze swoim Kurylewicz Trio oraz Wandą Warską i Gabrielą Kurylewicz koncertował w Piwnicy Artystycznej w Warszawie.

W 1984 r. został Kompozytorem (Stadtkunstler) miasta Wilhelmshaven, a od 1989 współpracował ze State University of Kansas (USA).

Artysta angażował się także w promocję młodych, utalentowanych muzyków polskiej sceny jazzowej. Był związany m.in. z Konkursem Pianistów Jazzowych – Debiuty, który odbywał się podczas Warszawskiego Festiwalu Pianistów Jazzowych, a w latach 2005–2006 pełnił funkcję przewodniczącego jury konkursowego. Po śmierci Andrzeja Kurylewicza w 2007 r. kolejnej, 4. edycji Konkursu Pianistów Jazzowych – Debiuty zostało nadane imię kompozytora.

Od 2007 roku z inicjatywy kompozytora, kierowana przez jego córkę Gabrielę Kurylewicz Fundacja Forma przygotowuje i publikuje edycję krytyczną Dzieł Wszystkich Andrzeja Kurylewicza. Zgodnie z wolą kompozytora, Gabriela Kurylewicz i jej Fundacja Forma opiekuje się jego dorobkiem, m.in. organizuje coroczny festiwal muzyki i poezji Dni Muzyki Andrzeja Kurylewicza. Muzyka kompozytora jest wykonywana stale w Piwnicy Artystycznej Kurylewiczów w Warszawie i regularnie w Steinway Hall w Londynie.

Zmarł we śnie na zawał serca. Został pochowany w katakumbach na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

---

Zapowiedź w wyk. Leopolda Tyrmanda

„Royal Roast”

„Tea for Two”

„Yesterdays”

„Line for Lions”

„Pamiętasz Capri”

„Andrzej Kurylewicz Quintet at Sopot 1957” – Full Performance 1957

„ROZMOWY JAZZOWE” – KURYLEWICZ & HOT CLUB MELOMANI 1957
Film składa się z dwóch części. W pierwszej, „Jazz tradycyjny”, oglądamy i przysłuchujemy się występowi zespołu Hot Club Melomani w składzie:
Andrzej Kurylewicz – piano
Jerzy Duduś Matuszkiewicz – soprano sax
Włodzimierz Wasio – trombone
Lesław Lic – clarinet
Roman Gucio Dyląg – bass
Witold Dentox Sobociński – drums.
W drugiej części, „Jazz nowoczesny”, wystąpił Sekstet Komedy w składzie:
Krzysztof Trzciński-Komeda – piano
Jerzy Milian – vibraphone
Jan Ptaszyn Wróblewski – clarinet
Zdzisław Beszczyński – trombone
Józef Stolarz – bass
Jan Zylber – drums (from 6:35 min)

Repertuar, wykonany przez zespół Andrzeja Kurylewicza podczas Jazz ’58:
„Moonlight In Vermont” (Karl Suessdorf, John Blackburn, 1944)
„Softly as in a Morning Sunrise” (Sigmund Romberg, Oscar Hammerstein II, 1928)
„April in Paris” (Vernon Duke, Yip Harburg, 1932)
„It Could Happen to You” (Jimmy Van Heusen, Johnny Burke, 1934)
„Classical Dance” (Andrzej Kurylewicz)
„Over the Rainbow” (Harold Arlen, Yip Harburg, 1939)
„Ballad” (Andrzej Kurylewicz)
„Love for Sale” (Cole Porter, 1930)
„First Blues” (Andrzej Kurylewicz)
„Wanda Warska & The Kurylewicz Trio – Jazz ’58” – Full Album 1958

„Somnambulists” – Full Album 1958 (wyd. 1961)

„Moonray” (Artie Shaw) from „Pociąg / Night Train”, opr. Andrzej Trzaskowski
Wanda Warska & Andrzej Kurylewicz Trio
Andrzej Kurylewicz – trumpet, piano
Jan Byrczek – bass
Andrzej Dąbrowski – drums
Wanda Warska – vocal

Składanka „Jazz in Polish Cinema (Out of the Underground 1958-1967)” z 2014:
Title Theme (Vocal)

„Moonray” (Vocal Alternate Version)

Title Theme (Vibes)

Title Theme (Trumpet)

„Platform Stop, Pt. I”

„Ballada dla Anny”
Albert Pradella, Alfred Banasiak, Henryk Rzeźniczek, Władysław Żurkowski, Zdzisław Przybyszewski – sax
Franciszek Górkiewicz, Franciszek Kowalski, Józef Grabarski, Stanisław Mizeracki, Tadeusz Szostak – trumpet
Wacław Lesicki – flute
Kazimierz Morawski, Pankracy Zdzitowiecki, Stanisław Kowalczyk, Wojciech Kacperski, Andrzej Kurylewicz – trombone
Piotr Figiel – piano
Edward Dyląg – bass
Szymon Walter – drums

„Andrzej Kurylewicz Quintet – Go Right” 1963
Andrzej Kurylewicz – trumpet
Jan Ptaszyn Wróblewski – tenor sax, flute
Wojciech Karolak – piano
Tadeusz Wójcik – bass
Andrzej Dąbrowski – drums

„Ballada dla Anny”
„Andrzej Kurylewicz ‎- Polish Radio Big Band”, 1965
Andrzej Kurylewicz – valve trombone
Piotr Figiel – piano
Albert Pradella, Alfred Banasiak, Henryk Rzeźniczek, Władysław Żurkowski, Zdzisław Przybyszewski – sax
Kazimierz Morawski, Pankracy Zdzitowiecki, Stanisław Kowalczyk, Wojciech Kacperski – trombone
Franciszek Górkiewicz, Franciszek Kowalski, Józef Grabarski, Stanisław Mizeracki, Tadeusz Szostak – trumpet
Wacław Lesicki – flute
Edward Dyląg – bass
Szymon Walter – drums

„10+8 / Ten+Eight” – Full Album 1967
Andrzeja Kurylewicza. Był to album „10+8 / Ten+Eight” z 1967:
Andrzej Kurylewicz – valve trombone, piano
Wanda Warska – vocals
Włodzimierz Nahorny – alto sax
Janusz Kozłowski – bass
Jacek Ostaszewski – bass, tambourine
Sergiusz Perkowski – drums

KURYLEWICZ / WARSKA / NIEMEN 1971
„Kurylewicz, Warska, Niemen ‎- Muzyka teatralna i telewizyjna”
Czesław Niemen, Wanda Warska – vocal
Andrzej Kurylewicz – piano
Andrzej Przybielski – trumpet
Jacek Bednarek – cello
Władysław Jagiełło – percussion
„Romanca Cherubina”

„Contemporary Music Formation”
Jacek Bednarek – bass
Janusz Trzciński – percussion
Andrzej Kurylewicz – trombone, piano
Andrzej Machnica – viola
Jacek Wąsowicz, Krzysztof Podejko – violin
Wanda Warska – voice
„Oscillaziones” from „Contemporary Music Formation” 1973

„Polskie drogi. Suita symfoniczna” 1976

„Lalka” 1977, Intro

„W Weronie” z cyklu „21 Pieśni do wierszy C.K. Norwida, op. 6”, 1970
Wanda Warska – vocal
Andrzej Kurylewicz – piano
Zespół pod dyr. A. Kurylewicza

„Czułość” z cyklu „21 Pieśni do wierszy C.K. Norwida, op. 6” 1970
Wanda Warska – vocal
Andrzej Kurylewicz – piano
Zespół pod dyr. A. Kurylewicza

„Pieśń XXIII” z cyklu „6 Pieśni do wierszy J. Kochanowskiego, op. 21” 1980
Wanda Warska – vocal
Andrzej Kurylewicz – piano
Orkiestra Filharmonii Narodowej – conductor Andrzej Kurylewicz

„Andrzej Kurylewicz Trio” – „Polskie drogi” (jazz version) 2007
Andrzej Kurylewicz – piano
Paweł Pańta – bass
Cezary Konrad – drums

Fot. 2006 (Mikołaj Antczak) / 1962 Jazz Jamboree (Cezary Langda) / 1967 (Marek Karewicz) / 1970 Jazz Jamboree (Jerzy Płoński) / 1971 Wanda Warska, Andrzej Kurylewicz, Czesław Niemen (Marek Karewicz) / 1999 (discogs.com) / (Piotr Kłosek)

By Radosław Czapski • archiwum_x, URODZINY •