Tekst, ilustracje i muzyka zaczerpnięte z magiaminionychlat.wordpress.com – Michał Matejczuk, jak również www.cantaramusic.pl, Wikipedia.org. Antoni Kopff (ur. 19 sierpnia 1944 w Tarnowie, zm. 11 lutego 2021) – polski pianista, kompozytor, aranżer, producent telewizyjny, autor muzyki do wielu przebojów, takich jak „Ktoś Między Nami” duetu Anna Jantar/Zbigniew Hołdys czy „Do Zakochania Jeden Krok” Andrzeja Dąbrowskiego.
Antoni Kopff Fot. Biblioteka Polskiej Piosenki
,,Jeżeli zapamiętam melodię to znaczy, że słuchacze również ją zapamiętają, jeżeli nie – zmieniam dotąd, aż uda mi się powtórzyć ostateczną wersję”
Antoni Kopff – pianista i aranżer, który wprowadził w polską piosenkę tyle uroku i niezapomnianych melodii, że do dzisiaj jego kompozycje są chętnie puszczane w rozgłośniach radiowych. Recepty na przebój nie miał. Jak stwierdził, ma w swoim repertuarze piosenki, które się udały, takie, które przeszły bez echa i takie, które sam schował do szuflady. Nawet zauważył, że te piosenki, które skomponował najszybciej stawały się bardziej zauważalne (piosenkę ,,Twoje oczy” z repertuary Krystyny Zdzitowieckiej tworzył około 10 minut, a piosenka zdobyła I miejsce w Radiowej Piosence Miesiąca, a np. ,,Mówiłeś tyle dobrych słów” z repertuaru Elżbiety Igras ,,tylko” drugie, a komponował ją o wiele więcej czasu).
Ten wybitny kompozytor prywatnie słuchał pieśni murzyńskich w stylu spirituals. Od początku swojej drogi artystycznej zainteresowany był muzyką jazzową, a przez swoje przeboje stał się ,,wizytówką” muzyki rozrywkowej. Mimo, że jego kompozycje można było odróżnić od innych, to jak na ambitnego artystę przystało, ubolewał nad tym, że mogłoby to świadczyć o pewnej jednokierunkowości w jego twórczości. Jednak w jego dorobku słyszymy piosenki szybkie, rytmiczne, ale także ballady, które przez lata plasowały się na listach przebojów. Współpracował z autorami wielu programów telewizyjnych, przygotowywał recitale gwiazd itp. Powiedział kiedyś, że nie lubi utrwalania na papierze tego, co już zrobił, bo to zakłada, że nic więcej już nie osiągnie. Ale ja (Michał Matejczuk – przyp. Muzeum Jazzu) nie wyobrażam sobie, aby nie napisać o jego spojrzeniu na sztukę choćby kilku zdań! Czy miał ,,przepis” na dobry przebój? Jak oceniał kondycję piosenek w latach 70-tych i 80-tych? Źródłami do wpisu są wywiady zamieszczone na łamach ,,Synkopy” (1976, 1987) oraz ,,Panoramy” z 1973 r.
Ukończył Wychowanie Muzyczne w Studium Nauczycielskim w Krośnie. Pracował jako nauczyciel muzyki, a także realizator dźwięku w Rozgłośni Rzeszowskiej Polskiego Radia. W artykule dotyczącym Krystyny Prońko wspomniałem o grupie ,,Respekt”. Dziś dodam, że ten charakterystyczny krążek ukazał się właśnie dzięki niemu. Na płycie znalazły się takie jego kompozycje: ,,Górnik-gola” i ,,Dziura”, które na pewno różniły się od jego późniejszych piosenek.
,,Prowadziłem wtedy zespół wokalno-muzyczny ,,Respekt”, wyraźnie oscylujący w stronę jazzu”
Sama Krystyna Prońko tak wspominała współpracę z Antonim Kopffem:
,,Od tego wytrawnego znawcy przedmiotu, wiele się nauczyłam. Nauczyłabym się zapewne więcej, gdyby zespół się nie rozpadł przedwcześnie”
Wg niego tekst nie powinien być zawsze ambitny, ale przede wszystkim poprawny. Jak oceniał polską piosenkę?
,,Nasza piosenka jest na pewno oryginalna w porównaniu z zachodnioeuropejską, gdyż u nas przewagę mają kompozycje o charakterze literackim: wiele uwagi zwraca się na tekst”
Bardzo spodobało się pewne porównanie:
,,Utwory ambitniejsze są potrzebne jako jaskółki, które może wiosny nie czynią, ale na pewno wnoszą do muzyki rozrywkowej coś szczególnego”
Partita – ,,Są takie chwile” 1971 r. źródło: youtube
Partita – ,,Nasz codzienny ląd”, Sopot 1974 r. źródło: youtube
W 1971 r. został kierownikiem artystycznym ,,Partity” – to dla nich na początku zaczął komponować najwięcej. Początkowo ten repertuar był różny, później miał pomysł i chciał by były to piosenki rytmiczne, ,,dyskotekowe”. Ważną zmianą, której dokonał było to, że w zespole pojawili się także chłopcy.
W jednym z wywiadów Alicja Majewska powiedziała:
,,To on w 1970 roku objął kierownictwo muzyczne Partity. Wypatrzył mnie oraz moją przyjaciółkę Annę Pietrzak i tak oto obie trafiłyśmy do jego zespołu. Właśnie tam połknęłam muzycznego bakcyla”
Partita – ,,Wszystko za wszystko” z 1973 r. źródło: youtube
Piosenka ,,Wszystko za wszystko” z 1973 r. powstała dzięki programowi telewizyjnemu o tym samym tytule. Współpracował z autorami ,,Ekspressu”. Nazwisko Antoniego Kopffa śmielej gościło na ekranach telewizorów. Został uznany za jednego z najciekawszych twórców muzyki rozrywkowej, a nawet został przewodniczącym Komisji Artystycznej Festiwalu Sopockiego.
Wolał pisać dla początkujących artystów, bo im łatwiej narzucić nową piosenkę. Ale u znanych artystów szukał ,,drugiej twarzy” i komponował im coś innego niż mają w swoim repertuarze. Komponował, a nawet sam pisał. Jest autorem tekstu i muzyki do piosenki ,,Zegar z kurantem” amatorskiego zespołu Rybałci.
Ważne jest to, że aranżował nie tylko swoje, ale także kompozycje innych muzyków.
,,Z gitarzystą Wiktorem Stroińskim tworzymy tzw. spółką aranżacyjną. To młody, zdolny muzyk”
W 1972 r. skomponował jeden z najbardziej znanych polskich szlagierów. Piosenka ,,Do zakochania jeden krok” od razu podbiła serca publiczności nie tylko w Polsce, ale i w Europie. To właśnie po tym sukcesie dostał wiele zawodowych propozycji.
Interesująca jest rosyjska wersja tej piosenki, zaśpiewana przez Svetlanę Rezanową. Piosenka ukazała się na jej krążku w 1973 r. Dodam, że to nie jest jedyna rosyjska wersja tego przeboju…
,,Jutrzejsza miłość” z rep. Ireny Santor, 1973 r. źródło: youtube
W tym samym roku skomponował piosenkę ,,Zawsze warto” dla Steni Kozłowskiej. Utwór pojawił się na jej płycie ,,Stenia”. Rok później natomiast dla Jadwigi Strzeleckiej ,,Dlaczego to nie jesteś ty” oraz piękną, liryczną piosenkę dla Ireny Santor ,,Jutrzejsza miłość”.
Stwierdził, że początkujący muzyk musi cały czas się uczyć. Powinien słuchać różnych gatunków muzycznych, by mieć o nich pojęcie. Potrzebne to jest do tego, by znaleźć własną artystyczną drogę i zrozumieć własne braki. W latach 70-tych jego kompozycje można było usłyszeć na płytach takich artystów jak: Anna Jantar, Alicja Majewska, Jan Lewandowski, Edward Hulewicz, Daniel, Zdzisława Sośnicka, Anna Pietrzak, Irena Jarocka, Andrzej Frajndt czy Andrzej Rosiewicz. Napisał muzykę do piosenki ,,Przepis na świat” dla zespołu Bajm w 1979 r.
,,Jak być sobą”, 1978 źródło: youtube
W 1977 r. z jego inicjatywy powstała grupa Familia. Najpopularniejszą piosenką zespołu jest niewątpliwie ta, dzięki której wygrali w konkursie Studia Gama na najlepszą piosenkę młodzieżową roku 1978. Chodzi o utwór „Jak być sobą”. Zaśpiewali też: „Zapowiada się dzień” oraz „Jeszcze wczoraj”. W ,,Synkopie” z 1978 r. jest krótki wywiad z Marcelim Trojanem, dotyczący planów i sukcesów tej sympatycznej grupy.
Jedne z najważniejszych dla mnie piosenek z lat 70-tych, to:
,,Nie wierz mi, nie ufaj mi” z rep. Anny Jantar, 1977 źródło: youtube
,,Ktoś między nami” z rep. Anny Jantar i Zbigniewa Hołdysa, 1979 źródło: youtube
,,Nie sądź mnie” z rep. Edwarda Hulewicza, 1976 źródło: youtube
,,Na przekór wszystkim będę spać” z rep. Alicji Majewskiej, 1976 źródło: youtube
,,Kto to wie” z rep. Zdzisławy Sośnickiej, 1975 źródło: youtube
(Piosenka ukazała się dopiero w 2014 r. na płycie artystki ,,Zaśpiewane-Niewydane”)
,,Ech, ty masz styl” z rep. Jadwigi Strzeleckiej, 1977 źródło: youtube
,,Na mniej szczęśliwe dni” z rep. Andrzeja Frajndta, 1977 źródło: youtube
W 1979 r. Antoni Kopff skomponował muzykę do wierszy Ewy Szelburg-Zarembiny. Dzięki temu powstało piękne widowisko dla najmłodszych, a piosenki zaśpiewała Anna Jantar. (…)
,,Złoty jeż” z rep. Anny Jantar źródło: youtube
,,Buciczkowa wróżka” z rep. Anny Jantar źródło: youtube
W późniejszym okresie artysta komponował także dla Bogusława Meca, Krzysztofa Krawczyka, Elżbiety Jodłowskiej, grupy Moment, Lonstar, a także dla Krystyny Prońko, Danuty Rinn, Wiesławy Sós, Wojciecha Skowrońskiego, Michała Bajora, Tomasza Szweda, Jerzego Połomskiego, Wojciecha Młynarskiego i innych.
W 1983 roku, podczas przeglądu piosenki w Katowicach wypatrzył Mirka Bregułe i Henryka Czicha. Zaprosił ich na festiwal w Opolu i dzięki niemu powstał zespół Universe. Dlaczego wybrał właśnie ich??
,,Zwróciłem uwagę na faceta, który śpiewał (…) i widać było jedną rzecz: oczy śpiewającego. U człowieka, który występuje – oczy są najważniejsze. Odniosłem takie wrażenie, że ten facet śpiewa do mnie (…) Pomyślałem, że trzeba im dostarczyć repertuar (…) Skontaktowałem ich z dwoma autorami, z którymi współpracowałem, z jednym blisko wówczas, mówię tu o Bogdanie Olewiczu, który pisał równolegle drugą ręką teksty dla Perfectu, a drugi (…) Jacek Skubikowski”
,,Być wszędzie” z rep. Zbigniewa Gniewaszewskiego źródło: youtube
,,Bielszy niż śnieg” z rep. Wojciecha Skowrońskiego źródło: youtube
,,Coraz bliżej brzeg” z rep. Zbigniewa Wodeckiego źródło: youtube
,,Bądź moim natchnieniem” z rep. Andrzeja Zauchy (lubię występ z Opola 88) źródło: youtube
,,Czasami pech się uśmiecha” z rep. Andrzeja Rybińskiego źródło: youtube
,,Coś śmiesznego” z rep. Bogusława Meca źródło: youtube
,,Ta piosenka zakłada bezpośredni, prawie, że intymny kontakt ze słuchaczem lub z widzem”
Z sentymentem wracam do piosenki ,,Czekamy na wyrok” grupy Moment. W 1987 r. podbili serca publiczności w czasie opolskiego festiwalu.
,,Czekamy na wyrok” grupy Moment źródło: youtube
,,Jonasz Kofta kończył ten tekst na tydzień przed Opolem, zaś same próby miały miejsce w trakcie przygotowań w samym Opolu”
,,Ostatnio hotel ,,Opole”, gdzie przede wszystkim trwały kontakty towarzyskie ludzi, którzy często przez cały rok się nie widzą, jest zajęty przez pijących wódkę kierowców, więc wykonawcy są rozproszeni po całym mieście. Na dodatek siatka prób i koncertów wyklucza szersze spotkania. Stąd właśnie potrzeba ewenementu, jakim był występ grupy Moment, złożonej przecież z niezależnych gwiazd, a stworzonej na ten jeden moment właśnie. W takim Mrągowie wzajemna pomoc i współpraca należy nie tyle do obowiązku, ile raczej do wspólnej przyjemności. Tam wszyscy, niezależnie od miejsca ,,na topie”, rzucają się do masowych śpiewów”
Antoni Kopff wszedł w skład Rady programowo–Artystycznej XXV Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w 1988 r.
Antoni Kopff związany był także z teatrem. Napisał libretto ze słowami Andrzeja Bianusza do ,,Opery za trzy grosze” Bertolta Brechta. Sztuka miała premierę 7 czerwca 1973 r. w Teatrze Dramatycznym im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku. Inne znane spektakle, do których napisał muzykę to: ,,Filomena Marturano” Eduarda De Filippo (2 maja 1981), wystawiona w Teatrze Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach oraz ,,Ach, ten Paryż!…czyli sceny z życia cyganerii” Henri`ego Murgerformy (5 lutego 1983) w Teatrze im. Aleksandra Fredry w Gnieźnie. Zawsze marzył o musicalu i operetce.
Piosenek Antoniego Kopffa jest na tyle dużo, że każdy znajdzie coś dla siebie. Swoją muzyką wspierał najważniejszych artystów w kraju i tym samym udowodnił, że polska piosenka ma się naprawdę bardzo dobrze. W artykule przedstawiłem jego działalność do roku 1988. Artysta czynnie tworzył w późniejszych latach, a zwłaszcza pisał muzykę dla Kabaretu Olgi Lipińskiej.
Współpracował również z zespołem Perfect i innymi wykonawcami. W 1993 roku został wyłącznym producentem festiwalu w Opolu. Był to jedyny festiwal nieprodukowany przez Telewizję Polską.
„…Był kierownikiem muzycznym zespołów Partita (1971–1976) i Familia (1977 r.), Teatru Syrena w Warszawie (1986–1989), a także festiwali w Opolu, Sopocie i Mrągowie. Wykładał w Studium Muzycznym przy Teatrze Rozrywki w Chorzowie (1978–1980) i na Wydziale Aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej, Filmowej i Telewizyjnej w Łodzi (1988–1991). Aranżował i komponował piosenki do programów radiowych i telewizyjnych, m.in. do Kabareciku Olgi Lipińskiej i Poradni pozamałżeńskiej Marcina Wolskiego.
Jego karierze poświęcone jest hasło w telewizyjnej wersji Leksykonu Polskiej Muzyki Rozrywkowej (odcinek 50 w reżyserii Ryszarda Wolańskiego) oraz program TV Wieczór kawalerski.
Kompozytor muzyki do spektakli teatralnych Sceny z życia Cyganerii, Filomena Marturano, Dom kobiet i Kolęda na cały rok; muzyki do bajki dla dzieci Poszukiwania Mistrza Baja; piosenek m.in. dla BAJM, Andrzeja Dąbrowskiego, Familii, Anny Jantar, Ireny Jarockiej, Jolanty Jaszkowskiej, Krzysztofa Krawczyka, Alicji Majewskiej, Partity, Andrzeja Rybińskiego, Wojciecha Skowrońskiego, Zbigniewa Wodeckiego i Andrzeja Zauchy. Autor przeboju Andrzej Dąbrowskiego Do zakochania jeden krok czy jednego z najpiękniejszych duetów w historii polskiej piosenki – Ktoś między nami, który wykonywali Anna Jantar i Zbigniew Hołdys.
Laureat:
– I nagrody na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej Opole ’72 oraz I nagrody na Międzynarodowym Festiwalu Piosenki Sopot ’72 za Do zakochania jeden krok,
– II nagrody w koncercie Premiery na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej Opole ’73 za Dwa razy dwa,
– I nagrody w koncercie Premiery na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej Opole ’87 za Czekamy na wyrok.”
