wrz 30 2021

Buddy Rich

Buddy Rich Impossible Drum Solo (long for ~5 minutes) – Live @ „Concert for the Americas” 1982

Oprac. Ewa Kałużna. Fot. drumheadauthority.com

Buddy Rich
Fot. drumheadauthority.com

Buddy Rich 1921
Fot. drumheadauthority.com

Buddy Rich 1921
Fot. drumheadauthority.com

1965 Buddy & Gene Krupa
Fot. drumheadauthority.com

Buddy Rich
Fot. drumheadauthority.com

Buddy Rich
Fot. drumheadauthority.com

Buddy Rich
Fot. drumheadauthority.com

Buddy Rich
Fot. drumheadauthority.com

BUDDY RICH

(właśc. Bernard „Buddy” Rich;
ur. 30 września 1917,
zm. 2 kwietnia 1987),

amerykański perkusista jazzowy, znany z doskonałej techniki, niesamowitej prędkości oraz wspaniałych improwizacji.

Jeden z najlepszych w swojej dziedzinie we wszech dziejach.

Odszedł w wieku 69 lat, z powodu guza mózgu.

Rich zajmuje 15. miejsce na liście 100 najlepszych perkusistów wszech czasów magazynu „Rolling Stone”.
Wyprzedzają go Ringo Starr (14), D.J. Fontana (13), Charlie Watts (12), Benny Benjamin (11), Stewart Copeland (10), Al Jacskon Jr (9), Mitch Mitchell ( 8 ), Gene Krupa (7), Clyde Stubblefield i John „Jabo” Starks (6), Hal Blaine (5), Neil Peart (4), Ginger Baker (3), Keith Moon (2) oraz John Bonham (1).

TECHNIKA

Używał bębnów Ludwig, Slingerland i Rogers, talerzy Zildjiana, naciągów Remo, a jego ulubionym był naciąg Remo Coated Diplomat.

Pałki zwykle trzymał tradycyjnym chwytem. Używał dopasowanego chwytu podczas gry na tomach podłogowych, stojących wokół zestawu perkusyjnego, a także podczas wykonywania cross-sticków (skrzyżowanie rąk), co było jedną z jego sztuczek koncertowych, prowadzącą do głośnych okrzyków publiczności.

Inną techniką, której używał dla wywarcia wrażenia, był stick-trick – szybki roll, wykonywany przez uderzanie o siebie dwoma pałeczkami ruchem okrężnym, za pomocą „stukania” lub „przyklejania” jednym pociągnięciem.

Często używał kontrastowych technik, by długie solówki perkusyjne nie stały się nudne.

Oprócz swoich energicznych, wybuchowych pokazów, wchodził także w cichsze pasaże.

Jest jeden fragment, którego używał w większości solówek. Zaczynał prostym, pojedynczym przetoczeniem pałek przez werbel, nastęnie zwiększał prędkość i moc, wreszcie powoli przesuwał pałki bliżej obręczy, i znowu dźwięk stawał się cichszy. Ostatecznie, grał na samej obręczy, wciąż utrzymując dużą prędkość. Następnie odwracał efekt – powoli przesuwał się w kierunku środka, zwiększając jednocześnie moc.

Chociaż był dobrze znany, jako perkusista posiadający wielką siłę, używał także miotełek. Na płycie „Art Tatum, Lionel Hampton, Buddy Rich” z 1955 grał prawie wyłącznie miotełkami

CUDOWNE DZIECKO

Buddy Rich urodził się i wychował na Brooklynie w Nowym Jorku.

Pochodził z rodziny żydowskiej. Był synem dwojga artystów wodewilowych – Bess Skolnik i Roberta Richa.

Co ciekawe, Buddy Rich twierdził, że nigdy nie odbył formalnego szkolenia na perkusji, i nigdy nie nauczył się czytać nut.

Talent Buddy’ego został odkryty wcześnie. Ojciec zauważył, że już jako roczne dziecko, Buddy potrafił wystukiwać równy rytm pałeczkami perkusyjnymi. Zanim skończył 1,5 roku, był częścią występów wodewilowych swoich rodziców. W przerwach, zakradał się do orkiestry i próbował zdobyć pałki perkusisty.

W wieku 4 lat zasłynął jako bębniarz i tancerz-stepista, występując z rodzicami na Broadwayu.

Kiedy dorósł wystarczająco, by usiąść za zestawem perkusyjnym, wkradał się nocą do klubów jazzowych, i tam ćwiczył potajemnie.

Jako 11-latek założył własny zespół, i wkrótce był już atrakcją nowojorskich klubów.

W 1929, 12-letni Budy nagrał utwór „Stars and Stripes Forever”, który wykonywał w programie jego rodziców „Traps the Drum Wonder”. Kiedy powstawało to nagranie, Rich występował już jako lider zespołu:

Buddy Rich 12 years old – „Stars and Stripes Forever”, Live @ „Traps the Drum Wonder”, Audio 1929

Należy zwrócić uwagę na fakt, że Buddy grał tu akcenty i szybkie tempa stopą na bębnie basowym, w czasach, gdy większość „doświadczonych” perkusistów ledwo potrafiła zagrać stopą „na cztery”. 12-letni lider wrzeszczał przy tym na zespół, bo „wszyscy byli do niczego”.

W tym czasie, Buddy Rich był drugim najlepiej opłacanym artystą dziecięcym na świecie, tuż za Jackiem Cooganem.

KARIERA JAZZOWA. BIG BANDY

Od 1937, mając 20 lat, Buddy zaczął grać w najsłynniejszych orkiestrach swingowych.

Pierwszym zespołem była grupa klarnecisty Joe’ego Marsali – Chicagoans:
Buddy Rich & Joe Marsala’s Chicagoans – „Woo Woo” 1938

Buddy Rich & Joe Marsala’s Chicagoans – „Mighty Like the Blues” 1938

W wieku 21 lat brał udział w swoim pierwszym dużym nagraniu, z orkiestrą Vic Schoen Orchestra, która wspierała kobiecy tercet wokalny The Andrews Sisters:

The Andrews Sisters – „Hold Tight, Hold Tight” 1938

Niedługo później, Buddy miał pierwszy „kontakt fizyczny” z Frankiem Sinatrą – w jednym z klubów wdał się z nim w walkę na pięści. Buddy wspominał, że stanął w obronie saksofonisty, a sprawy przybrały brutalny charakter po tym, jak Sinatra rzucił w Buddy’ego przez całą salę wielkim szklanym wazonem.

W dalszej kolejności, Rich został członkiem big bandów, prowadzonych przez Bunny’ego Berigana, Artie’ego Shawa oraz Tommy’ego Dorseya:
Artie Shaw & His Orchestra feat. Buddy Rich, Tony Pastor, Billy Butterfield – „Class in Swing”, Live 1939

Tommy Dorsey & His Orchestra feat. Buddy Rich Drum Solo (from 2:52 min.) – „Las Vegas Nights”, Live 1941

Kiedy wrócił do domu z trasy koncertowej z Artie’em Shawem, przez sześć miesięcy udzielał lekcji gry na perkusji 14-letniemu wówczas Melowi Brooksowi.

W 1942 Rich opuścił zespół Tommy’ego Dorseya, i dołączył do Korpusu Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych, by wziąć udział w walkach wojennych. Jednak nigdy nie trafił na front. Służył jako instruktor judo, choć nie wziął udziału w żadnej walce.

Z powodów zdrowotnych, został wypisany z armii w 1944.

Po opuszczeniu marines, Rich wrócił na rok do zespołu Dorseya:

Buddy Rich with Tommy Dorsey & His Orchestra – „The Great Morgan”, Live 1945

Przez cały okres kariery, Buddy Rich grał w zespołach, prowadzonych przez gigantów jazzu, jak Art Tatum, Lionel Hampton, Ray Brown, Oscar Peterson, Dizzy Gillespie, Roy Eldridge, Louis Armstrong czy Lester Young.

Był stałym członkiem grupy koncertowej Normana Granza – Jazz at the Philharmonic, a także Big Four Charlie’ego Ventury. Występował z zespołami Franka Sinatry.
Z Tommy’m Dorseyem grał w latach 1939-1942, 1945, 1954-1955.
Z Bennym Carterem w 1942.
Z Harrym Jamesem w okresach 1953-1956, 1962-1964, 1965.

Grał też z Lesem Brownem czy z Charlie’em Parkerem.

LIDER

W swojej ponad 60-letniej karierze, Rich był liderem zarówno małych zespołów, jak i dużych orkiestr.

Po wojnie, w 1946, przy wsparciu finansowym Franka Sinatry, Buddy założył własny big band, który często grał w Apollo Theatre. Frank Sinatra śpiewał tam w chórkach.

Jako lider, Buddy słynął z wybuchowego charakteru i niezwykle wysokich wymagań, stawianych zarówno samemu sobie, jak i członkom jego zespołów. Oczekiwał, iż muzycy będą występować bez względu na to, jak bardzo byliby chorzy. Słynne jest jego powiedzenie: „Jeśli możesz stać, to możesz grać”.

Istnieje opowieść o tym, że, gdy Rich złamał rękę podczas gry w piłkę ręczną, przez następne trzy miesiące kontynuował granie na koncertach, tyle, że… jedną ręką.

DRUM BATTLES – KRUPA vs RICH

Na koncertach Jazz at the Philharmonic JATP, organizowanych przez Normana Granza, często pojawiało się dwóch, wówczas największych, perkusistów – Gene Krupa i Buddy Rich. W trakcie słynnych Drum Battles, obaj grali improwizacje, rywalizując ze sobą o palmę pierwszeństwa:
Gene Krupa & Buddy Rich @ JATP – Famous Drum Battle, Live @ JATP 1966

Gene Krupa & Buddy Rich & Sammy Davis Jr. – Live @ Sammy Davis Jr. Show, 1966

Gene Krupa i Buddy Rich wydali dwa wspólne albumy – „Krupa and Rich” w 1955

oraz „Burnin’ Beat” w 1962

Na albumie „Krupa and Rich” znalazł się m.in. utwór „Bernie’s Tune”, w którym obaj muzycy wymieniali się solówkami na perkusji przez łącznie sześć minut

Po latach, w 2016, Krupa znacznie wyprzedził Richa w rankingu 100 najlepszych perkusistów wszech czasów magazynu „Rolling Stone”, zajmując 7. miejsce, podczas, gdy Rich wylądował na 15. miejscu (w
2011 Rich był na 6.).

RICH vs ROACH

Buddy konkurował, ale także współpracował, z jeszcze jedną gwiazdą perkusji tamtych lat – Maksem Roachem. W 1959 wspólnie wydali album „Rich versus Roach”, nagrany razem z ich zespołami:
Buddy Rich’s Band:
John Bunch – piano
Phil Woods – alto sax
Willie Dennis – trombone
Phil Leshin – bass
Buddy Rich – drums, percussion, leader
Max Roach’s Band:
Stanley Turrentine – tenor sax
Julian Priester – trombone
Tommy Turrentine – trumpet
Bobby Boswell – bass
Max Roach – drums, leader
„Figure Eights” from „Rich vs Roach” 1956

BUDDY RICH and the KILLER FORCE

Od 1966, w czasach, gdy popularność big bandów słabła, Rich prowadził własne duże zespoły, które odnosiły sukcesy.

Reaktywował big band pod nazwą Buddy Rich and the Killer Force, który z powodzeniem występował do końca lat 70. Nadal grał w klubach, ale w wywiadach podsumował, że większość występów jego zespołu odbywała się w tym czasie raczej w szkołach średnich, na uczelniach i uniwersytetach:
Buddy Rich Killer Force – Live @ „Mike Douglas Show” TV Show, Part 1

„WEST SIDE STORY”

Rich zagrał na albumie „West Side Story Medley”, zaaranżowanym przez Billa Reddie’ego. Płyta uwypukliła zdolność Richa do wtopienia się ze swoją perkusją w duży zespół:

W połowie lat 60. Rich otrzymał aranżacje melodii Leonarda Bernsteina z musicalu „West Side Story”. Na tej podstawie, sam napisał big-bandowe aranżacje na składankę utworów z „West Side Story”, która została wydana na albumie „Buddy Rich: Swingin’ New Big Band” w 1966

Muzyka ta była dla niego dużym wyzwaniem, a jej doskonalenie zajęło mu prawie miesiąc ciągłych prób. Później stała się ona podstawą jego występów na żywo.

Nagranie na żywo „Channel One Suite”, wykonane w Caesars Palace w 1968, trafiło w tym samym roku na album „Mercy, Mercy. The Buddy Rich Big Band”. Wydawnictwo zostało okrzyknięte „najlepszym wszechstronnym nagraniem big bandu Buddy’ego Richa”:
„Channel One Suite” 1968

„Mercy, Mercy. The Buddy Rich Big Band” Full Album 1968

6-minutowe wykonanie „Prologue / Jet Song” z suity, podczas koncertu „Concert for the Americas” 20 sierpnia 1982, znalazło się na DVD:
„Prologue / Jet Song” with Buddy Rich Drum Solo, Live @ Altos De Chavón Amphitheatre, La Romana, The Dominican Republic 1982

W 2002 ukazało się DVD „The Lost West Side Story Tapes”, które zawierało koncert z 1985, wraz z innymi nagraniami:
Buddy Rich and His Band – „The Lost West Side Story Tapes”, Live Medley 1985

SIDEMAN – ELLA, ARMOSTRONG, SINATRA, GETZ, PETERSON i inni

Rich był przede wszystkim perkusistą sesyjnym, gdzie jego gra była jednak często mniej widoczna niż podczas występów w big bandach.

Szczególnie godne uwagi były sesje dla Elli Fitzgerald i Louisa Armstronga, na album „Ella and Louis” z 1956,
dla Oscara Petersona, na album „Oscar Peterson Plays Count Basie” z 1955,
dla Buda Powella, na „The Genius of Bud Powell” 1956,
dla Stana Getza, na „The Song Is You” z 1969,
dla Franja Sinatry, na „Sinatra: World on a String” z 1982,
dla Counta Basie’ego – 3 albumy, dla Benny’ego Cartera – 3 albumy, oraz 20 albumów dla Harry’ego Jamesa.

„RICH À LA RAKHA”, 1968

W 1968 Rich współpracował z indyjskim muzykiem-tablistą Allą Rakha, przy albumie „Rich à la Rakha”. Podczas sesji nagraniowych, zespół poprowadził sam Ravi Shankar:
Alla Rakha – tabla
Paul Horn – flute
Nodu C. Mullick – tamboura, manjeera
Buddy Rich – drums, dholak, dholki
Ravi Shankar – conductor
„Rich à la Rakha” – Full Album 1968

POLAND 1977

W marcu 1977 Buddy Rich, razem ze swoim zespołem The Killer Force, odwiedził Polskę.

Wystąpił 1 marca 1977 w Sali Kongresowej w Warszawie, a następnie, 17 marca, w Hali Ludowej we Wroclawiu.

Buddy Rich & The Killer Force – Warsaw, March 1977, Audio from Live

https://www.youtube.com/watch?v=Qu5F-upu2nM

TELEWIZJA

Rich był częstym gościem w „The Steve Allen Show” i innych programach telewizyjnych, zwłaszcza w „The Tonight Show”, z udziałem Johnny’ego Carsona. Rich i Johnny byli przyjaciółmi przez całe życie, a sam Carson był wielkim entuzjastą perkusji:
Buddy Rich and His Band – Live @ Jack Palance Tonight TV Show 1975

Buddy Rich and His Band – Live @ Johnny Carson Tonight TV Show 1979

https://www.youtube.com/watch?v=cwwm4yvYCoc

W 1973 stacja PBS nadała i rozpowszechniła występ orkiestry Buddy’ego Richa 6 lutego 1973 w projekcie Top of the Plaza w Rochester w stanie Nowy Jork. Był to pierwszy raz, kiedy tysiące perkusistów spotkało Buddy’ego podczas pełnych koncertów, a wielu z nich nadal określa ten program, jako główny wpływ na ich własną grę:
Buddy Rich and His Orchestra – Live @ Top of the Plaza, Rochester, Full Concert 1973

Jednym z jego najczęściej oglądanych występów telewizyjnych, był odcinek „The Muppet Show” z 1981, w którym Rich wystąpił w bitwie na bębny z „perkusistą” Muppetów o imieniu Animal (na bębnach grał Ronnie Verrell):
Buddy Rich vs Animal Drum Battle – Original Performance @ „The Muppet Show” 1981

SCHYŁEK KARIERY

Do końca swojego życia, Buddy Rich emanował niesamowitą energią i ekspresją, prezentując wirtuozerską technikę gry na bębnach, a zwłaszcza swoje precyzyjne i efektowne press rolls – dwójki dociskowe.

DYSKOGRAFIA https://www.discogs.com/artist/57620-Buddy-Rich

OSTATNIA PŁYTA – „Mr. DRUMS” 1985

Ostatnim wydawnictwem za życia artysty był album i DVD „Mr. Drums: Buddy Rich & His Band Live on King Street” z 1985:
Steve Marcus – tenor sax, soprano sax
Brian Sjoerdinga – tenor sax, flute
Bob Bowlby, Mark Pinto – alto sax, flute
Jay Craig – baritone sax
Paul Phillips, Joe Kaminski, Michael Lewis, Eric Miyashiro – trumpet, flugelhorn
Scott Bliege, Michael Davis, Jim Martin – trombone
Bill Cunliffe – piano
Dave Carpenter – bass guitar
Buddy Rich – drums, leader
„Mr. Drums: Buddy Rich & His Band Live on King Street” – Live 1985
Part 1

Part 2

Part 3

NAGRODY

W 1980 Rich otrzymał honorowy doktorat z muzyki w Berklee College of Music.

W 1986, rok przed śmiercią, został wprowadzony do Percussive Arts Society Hall of Fame, w kategoriach Bandleader oraz Drum Set Player.

30 września 2017 został uhonorowany gwiazdą w Palm Springs Walk of Stars.

CHOROBA i ŚMIERĆ

Rich doznał dwóch zawałów serca – w 1959 i 1983.

Lekarze mówili, że powinien przestać grać na bębnach, gdyż ryzykuje następny zawał. W typowym dla siebie stylu, Rich kontynuował jednak grę.

Na początku marca 1987 podróżował do Nowego Jorku, gdy doznał paraliżu lewej strony ciała, który, według lekarzy, był spowodowany udarem.

Został przewieziony do Kalifornii, do UCLA Medical Center w Los Angeles. na badania.

16 marca 1987 lekarze odkryli u Richa guza mózgu. Przeprowadzono natychmiastową operację.

Zaledwie tydzień po operacji, Rich czuł się na tyle dobrze, że wypisano go do domu. Nadal jednak miał być poddawany codziennej chemioterapii, dojeżdżając do szpitala.

Dwa tygodnie po operacji guza mózgu, 2 kwietnia 1987, Buddy Rich zmarł w wieku 69 lat, z powodu nieoczekiwanej niewydolności oddechowej oraz zatrzymania akcji serca, podczas zabiegu mocno inwazyjnej chemioterapii.

Jego żona, Marie, i córka Cathy, pochowały go na cmentarzu Westwood Village Memorial Park w Los Angeles.

R.I.P. [*]

Po śmierci Richa odbyło się wiele koncertów ku jego pamięci.

„BURNING for BUDDY” 1994

W 1994 ukazał się album „Burning for Buddy: A Tribute to the Music of Buddy Rich”, nagrany przez perkusistów rockowych i jazzowych, którym akompaniował Buddy Rich Big Band.

Zagrali perkusiści Dave Weckl, Steve Gadd, Billy Cobham, Max Roach, Neil Peart, Omar Hakim, Joe Morello, Manu Katche, Mino Cinelu, Ed Shaughnessy, Steve Smith, Simon Phillips, Matt Sorum, Rod Morgenstein, Kenny Aronoff, Bill Bruford, Marvin „Smitty” Smith oraz Steve Ferrone.

Album wyprodukował Neil Peart, perkusita i tekściarz zespołu Rush:
„Mercy, Mercy, Mercy” Drum Solo by Dave Weckl from „Burning for Buddy: A Tribute to the Music of Buddy Rich” 1994

„Love for Sale” Drum Solo by Steve Gadd „Burning for Buddy: A Tribute to the Music of Buddy Rich” 1994

„Coton Tail” Drum Solo by Neil Peart „Burning for Buddy: A Tribute to the Music of Buddy Rich” 1994

„BURNING for BUDDY VOL. 2” 1997

W 1997 ukazał się kolejny album – „Burning for Buddy: A Tribute to the Music of Buddy Rich. Vol. 2”, gdzie zagrali perkusiści Steve Gadd, Dave Weckl, Neil Peart, Joe Morello, Steve Smith, Bill Bruford, Gregg Bissonette, Simon Phillips, David Garibaldi, Kenny Aronoff, Marvin „Smitty” Smith, Steve Arnold oraz… sam Buddy Rich, w utworze „Channel One Suite”, z archiwalnego nagrania na żywo:
„Channel One Suite”- drum solo by Buddy Rich, from „Burning for Buddy Vol. 2” 1997

„Basically Blues” Drum Solo by Steve Gadd, from „Burning for Buddy Vol. 2” 1997

„Take the „A” Train” Drum Solo by Joe Morello, from „Burning for Buddy Vol. 2” 1997

„One O’Clock Jump” Drum Solo by Neil Peart, from „Burning for Buddy Vol. 2” 1997

Obie sesje znalazły się na prawie 5-godzinnym DVD dokumentalnym z 2006:
„The Making of Burning for Buddy” – Full Documentary Film 2006

https://www.youtube.com/watch?v=CeJK4uvjpxY

100-LECIE URODZIN. NACIĄG im. BUDDY’EGO RICHA

Mimo, iż Buddy grał wyłącznie na naciągach Remo, firma Aquarian we współpracy z Cathy Rich, córką Buddy’ego, wyprodukowała w 2017 limitowaną edycję naciągu werbla, nadając mu imię Buddy’ego Richa. W ten sposób uczczono 100. urodziny perkusisty.

Naciąg został wykonany z pojedynczej, 10-milimetrowej warstwy, i specjalnej białej powłoki, w stylu vintage. Był trochę grubszy niż 7,5-milimetrowa powlekana „dyplomatka” Remo Coated Diplomat, którą preferował Buddy.

Posłuchajmy:
Buddy Rich Big Band – Live @ North Sea Jazz Festival, Full Concert 1978