mar 25 2019
Erykah Badu
Oprac.Ewa Kałużna, fot. Jarosław Rerych
25 marca 2019 w hali Netto Arena w Szczecinie, w ramach festiwalu Szczecin Jazz, wystąpiła ERYKAH BADU z jedynym, ekskluzywnym koncertem
„Erykah Badu Performing with Culture Revolution„.
Było to arcyciekawe muzyczne wydarzenie. Artystka przyjechała na specjalne zaproszenie polskiego saksofonisty i producenta, Sylwestra Ostrowskiego, oraz amerykańskiego trębacza, laureata Grammy, Keyona Harrolda, by dać jedyne show, razem z zespołem Culture Revolution.
Culture Revolution to projekt utworzony przez Sylwestra Ostrowskiego i amerykańskiego trębacza Keyona Harrolda. Artyści przyjaźnią się od kilkunastu lat, a poznali się w Szczecinie, przy okazji legendarnego konkursu Zmagania Jazzowe. Muzycy postanowili założyć wspólny zespół, by koncertować m.in. w najsłynniejszym klubie jazzowym świata, Blue Note Jazz Club New York w USA. Wydali wspólny album „Culture Revolution Vol.1 – When You Are Here„, w nagraniu którego udział wzięli legenda amerykańskiego rapu, Pharoahe Monch, znakomity wokalista, Jermaine Holmes, i gwiazda polskiego soulu, Paulina Przybysz.
ERYKAH BADU (właśc. Erica Abi Wright; ur. 26 lutego 1971) – to Królowa Neo Soulu, wokalistka z pogranicza R&B, jazzu, soulu i hip-hopu, obdarzona charakterystycznym głosem. Laureatka czterech Grammy.
Od najmłodszych lat interesowała się śpiewem, malarstwem i tańcem. Po raz pierwszy spróbowała show-biznesu w wieku 4 lat, śpiewając i tańcząc w Dallas Theatre Center i w The Black Academy of Arts and Letters TBAAL, pod kierunkiem swojej matki chrzestnej, Gwen Hargrove, i swojego wuja, założyciela TBAAL, Curtisa Kinga.
Pierwsze pianino otrzymała w wieku 7 lat. Już podczas pierwszego roku samodzielnej nauki gry na tym instrumencie skomponowała 21 utworów.
W wieku 14 lat zaczęła udzielać się w lokalnym radiu, w dziedzinie freestyle’u, obok takiego talentu, jak Roy Hargrove.
Jej największymi muzycznymi inspiracjami byli Stevie Wonder, Marvin Gaye i Chaka Khan. Od najmłodszych lat czerpała także z twórczości artystów hip-hopowych, jak Kool Herc, Kool DJ Red Alert, DJ Jazzy Jeff, DJ Spinderella i Salt 'n’ Pepa.
Uczęszczając do szkoły artystycznej, zaczęła rapować pod pseudonimem MC Apples. Postanowiła wtedy zmienić pisownię swojego imienia, dodając na końcu egipskie słowo „kah„, oznaczające „wewnętrzne światło”. Następnie całkowicie zmieniła nazwisko na Badu, co w języku arabskim oznacza „ukazywać prawdę i światło”.
Po ukończeniu Booker T. Washington High School for Performing and Visual Arts, studiowała sztuki teatralne na Grambling State University w Luizjanie, ale w 1993 przerwała naukę, by w pełni oddać się swemu największemu zamiłowaniu – muzyce. Równocześnie, by zarobić na utrzymanie, uczyła dzieci tańca w South Dallas Cultural Center.
Razem ze swym kuzynem, Robertem „Free” Bradfordem, założyła duet pod nazwą Erykah Free.
Na jednym z przyjęć została dostrzeżona przez Tima Grace’a, który został jej menadżerem.
Kolejną osobą, która doceniła jej talent oraz pasję, był Kedar Massenberg. Zafascynowany głosem artystki, Kedar zaproponował jej kontrakt z Universal Records.
Kedar Massenberg stworzył nazwę NEO SOUL dla określenia gatunku muzyki, wywodzącego się z soulu, i powstałego na początku lat 90. w Stanach Zjednoczonych. Odnawia on tradycje muzyki soul spod znaku Arethy Franklin, Ala Greena i Curtisa Mayfielda, wspierając się także instrumentami elektronicznymi i silnym wpływem hip-hopu oraz muzyki afrykańskiej. Neo soul wyróżnia się silną indywidualnością twórców i znaczącą obecnością kobiet.
W 1997 Erykah Badu wydała swój debiutancki album – „Baduizm„, który właśnie wytyczył nowy kierunek muzyczny, nazwany neo soulem –
Album zebrał entuzjastyczne recenzje krytyków i osiągnął sukces komercyjny – pokrył się potrójną platyną w Stanach Zjednoczonych oraz złotem w Kanadzie i Wielkiej Brytanii.
Największym przebojem był singel „On & On”, który został uhonorowany Grammy w kategorii Best Female R&B Vocal Performance
Podkreślano udane połączenie tradycyjnego soulu z hip-hopem, zaś szczególny styl śpiewu Badu przyniósł wiele porównań do Billie Holiday. Sama płyta również dostała Grammy, w kategorii Najlepszy Album R&B.
Inne popularne utwory z tego albumu to „Next Lifetime”
oraz „Appletree”
Także w 1997 Badu wydała swój pierwszy, i jedyny jak dotąd, album koncertowy – „Live„, na którym mamy okazję usłyszeć m.in. jej wersję piosenki „Stay” prekursorki R&B, Chaki Khan
Album został nagrodzony potrójną platyną przez Recording Industry Association of America (RIAA) za sprzedaż ponad 2 mln egzemplarzy –
„Boogie Nights” / „All Night” z albumu „Live”
Główny singiel albumu, „Tyrone„, stał się kolejnym hitem R&B
Wydanie albumu „Live” zbiegło się w czasie z narodzinami synka Badu o imionach Seven Sirius Benjamin. Ojcem dziecka jest André 3000, czyli André Lauren Benjamin – raper, członek duetu hip hopowego OutKast. W 2004 artystka ponownie została mamą – tym razem urodziła córkę, której nadała imię Puma. Natomiast w 2009 przyszła na świat jej kolejna córka – Mars, której ojcem jest raper, Jay Electronica.
W 1999 Erykah uczestniczyła w nagraniu utworu „You Got Me” z zespołem The Roots i raperką Eve, napisanego przez Jill Scott. Piosenka zdobyła dla The Roots i Badu nagrodę Grammy w kategorii Best Rap Performance by a Duo or Group
Drugi solowy album Erykah, „Mama’s Gun” (2000), powstał w prywatnym studiu Jimiego Hendriksa. Wcześniej nagrywali tam tacy wykonawcy, jak David Bowie, Stevie Wonder czy John Lennon. „Mama’s Gun” współtworzył Russell Elevado, który był odpowiedzialny za nagrywanie muzyki m.in. Alicii Keys i Roberty Flack. Postawił on na starszą technikę, by uzyskać cieplejsze dźwięki, charakteryzujące nagrania z lat 70. Płyta zawiera elementy funku, soulu i jazzu
W 2000 ukazał się promujący płytę singel „Bag Lady„, do którego teledysk został nagrany zwykłą kamerą cyfrową
Innym hitem, pochodzącym z tej płyty, jest „Didn’t Cha Know”, który, podobnie jak „Bag Lady„, był nominowany do Grammy
W 2000 Erykah miała romans z raperem o imieniu Common (właśc. Lonnie Corant Jaman Shuka Rashid Lynn), z neo soulowej i hip-hopowo-alternatywnej formacji Soulquarians, w której ona sama również występowała. Wspólnie z Common wydali oni w 2002 w duecie singiel „Love of My Life (An Ode to Hip-Hop)„, za który w 2003 Badu otrzymała swoją czwartą Grammy
Przy nagrywaniu trzeciej płyty Badu wzięli udział m.in. raper Dead Prez oraz Lenny Kravitz, który wspomógł artystkę na gitarze elektrycznej. Album „Worldwide Underground” ukazał się 16 września 2003
Największym przebojem albumu był wspomniany „Love of My Life (An Ode to Hip-Hop„), który został także wykorzystany na ścieżce muzycznej do filmu „Brown Sugar”
Za tę płytę Erykah otrzymała cztery kolejne nominacje do Grammy.
Po czterech latach Erykah powróciła z czwartym albumem studyjnym – „New Amerykah Part One (4th World War)„. Wydana 26 lutego 2008 płyta uzyskała znakomite recenzje
W teledysku do promującego płytę singla „Honey” widoczne są znajdujące się w sklepie muzycznym, specjalnie przerobione, okładki takich albumów, jak „3 Deet High and Rising” De La Soul, „Let It Be” The Beatles, „Illmatic” Nasa czy „Nighclubbing” Grace Jones
W 2008 i 2009 Badu odbyła dwie światowe trasy. Trasa „The Vortex Tour” (2008) wspierała promocję „New Amerykah Part One„, zaś „The Jam Tour” była letnią trasą koncertową w 2009
Piąty album – „New Amerykah Part Two (Return of the Ankh)” – ukazał się 30 marca 2010
W lipcu 2015 Badu wydała darmową płytę ze swoimi ulubionymi nagraniami, opisując ją jako „starannie i z miłością dobrane dźwięki o wysokiej częstotliwości dla duszy„. Mixtape zawiera głównie piosenki w gatunkach vintage funk, soul i jazz
Badu ma na swoim koncie udaną współpracę z wieloma znakomitymi artystami, jak Macy Grey, Chaka Khan, Outcast, The Roots, D’Angelo, Common, Guru, Mos Def, Jill Scott. Od kilku lat współpracuje z artystami, związanymi z formacją Culture Revolution – trębaczem Keyonem Harroldem i raperem Pharoahe’em Monchem.
Jest właścicielką klubu „Black Forest Theater” w Dallas, gdzie organizuje liczne muzyczne imprezy charytatywne. Jest także właścicielką wytwórni płytowej Control FreaQ Records.
Badu wystąpiła w 16 filmach, m.in. „Blues Brothers 2000” z 1998, jako Queen Mousette
https://www.youtube.com/watch?v=cqTHrwqQD-w
a także w dramacie „Wbrew regułom” („The Cider House Rules„) z 1999, jako Rose Rose, w filmach „House of D” z 2004, jako Lady Bernadette, „Before the Music Dies” oraz „Dave Chapelle’s Block Party” z 2006, jako ona sama, „The Land” z 2016, jako Turquoise
oraz „What Men Want” z 2019, jako Sister
Erykah cztery razy koncertowała w Polsce – w 2003 w ramach trasy „Worldwide Underground” pojawiła się w Sali Kongresowej w Warszawie, trzy lata później zaśpiewała w Warszawie w Parku Sowińskiego, w 2008 wystąpiła w ramach festiwalu Heineken Open’er w Gdyni, a w sierpniu 2011 pojawiła się na koncertach w Gdańsku, Warszawie i Wrocławiu
O swojej twórczości muzycznej Erykah Badu mówi: „Kiedy to robisz, musi to być prawdziwe, albo to nie jest to„.
Dyskografia:
https://en.wikipedia.org/wiki/Erykah_Badu_discography
Nagrody i nominacje – Erykah Badu jest laureatką 16 prestiżowych nagród i 59 nominacji
Posłuchajmy:
Erykah Badu – „20 Feet Tall” Live @ Java Jazz Festival 2012
Robert Glasper ft. Erykah Badu – „Maiysha (So Long)” Official 2016
„Rimshot” / „Green Eyes” – Erykah Badu Live in Concert 2018
Erykah Badu – lead vocals
RC Williams – keys
Braylon Lacy – bass
Cleon Edwards – drums
Frank Moka – percussion
Kenneth Whalum – sax
Keyon Harrold – trumpet
Dwayne Kerr – flute
Sylwester Ostrowski był gościem Bartosza Węglarczyka w Onet Rano.
Szef artystyczny festiwalu Szczecin Jazz wypowiedział się na temat polskiego jazzu i koncertu Erykah Badu w Szczecinie:
„Jazz zdobywa coraz większą popularność, możemy ją mierzyć w milionach odsłon na YouTube lub też w jakości widzów, którzy przychodzą na koncerty. Erykah Badu to nie jest stricte niszowy jazz dla wyznawców i melomanów. Spodziewamy się na naszym koncercie około pięciu tysięcy osób. Popularność i pozycja w tym rankingu komercyjnym to jest jedna rzecz, umiejętności i warsztat – to druga rzecz. Jeżeli chodzi o polskich muzyków, to wszystko idzie w parze bardzo do góry” – stwierdził Ostrowski.