sty 18 2019
Jacek Niedziela-Meira
Oprac. Ewa Kałużna
fot. Wikipedia 2010
fot. Andrzej Rumianowski
18 stycznia 2019 swoje 58. urodziny świętuje polski muzyk jazzowy –
JACEK NIEDZIELA-MEIRA
(ur. 18 stycznia 1961), kompozytor, wykładowca, poeta, pisarz, publicysta, autor podręczników, eseista muzyczny. Gra na kontrabasie i gitarze basowej.
Naukę gry na kontrabasie rozpoczął w Państwowej Szkole Muzycznej I i II st. w Rybniku, a po jej ukończeniu dalszą edukację kontynuował na Wydziale Jazzu i Muzyki Rozrywkowej Akademii Muzycznej w Katowicach, którą ukończył z wyróżnieniem w 1986.
W 1997 przeprowadził przewód doktorski, a w 2002 – habilitacyjny. W latach 2002-2005 pełnił funkcję dziekana Wydziału Jazzu i Muzyki Rozrywkowej w Katowicach. Od 1988 na uczelni tej prowadził klasę kontrabasu oraz wykładał historię jazzu.
Obecnie, jako prof. dr hab., związany jest z Akademią Muzyczną im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu. Pracuje dodatkowo w PWSZ w Nysie.
W 2014 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego,
Jest wykładowcą Letnich Międzynarodowych Warsztatów Jazzowych w Puławach oraz jurorem polskich i zagranicznych konkursów muzycznych.
Na scenie muzycznej debiutował w 1982 w jednej z najlepszych formacji jazzu akustycznego – zespole Jana Ptaszyna Wróblewskiego New Presentation. W zespole tym Jacek Niedziela grał w latach 1982-1992.
Zespół jazzowy New Presentation został utworzony z inicjatywy Jana Ptaszyna Wróblewskiego z najzdolniejszych uczestników Warsztatów Jazzowych w Chodzieży. Pierwszy skład tworzyli: Jerzy Głód, Robert Majewski, Jacek Niedziela, Wojciech Niedziela i Jan Wróblewski. Do 1984 z zespołem współpracował Henryk Miśkiewicz.
Wiosną 1983 kwartet młodych muzyków (Jerzy Głód, Jacek Niedziela, Wojciech Niedziela, Robert Majewski) pod tą samą nazwą wziął udział w konkursie Jazz Juniors w Krakowie, gdzie zdobył I nagrodę.
W grudniu 1983, w Jazz Club „Akwarium” w Warszawie, sekstet New Presentation nagrał swój debiutancki longplay „New Presentation Live” –
Henryk Miśkiewicz – alt saxophone
Jacek Niedziela – contrabass
Jerzy Głód – drums
Wojciech Niedziela – fortepiano
Jan Ptaszyn Wróblewski – tenor saxophone
Robert Majewski – trumpet https://www.youtube.com/watch?v=vJGS4iXPe8k
W latach 1983-1984 zespół dokonał licznych nagrań archiwalnych dla Polskiego Radia, koncertował też podczas Jazz Jamboree. Od 1984 występował jako kwartet lub trio.
W 1986 ukazał się album „New Presentation Wojciech Niedziela Trio„, nagrany w składzie –
Jacek Niedziela – bass
Jerzy Głód – drums
Wojciech Niedziela – piano https://www.youtube.com/watch?v=FnD5zFU5Gic
Zespół jest laureatem I nagrody w konkursie International Jazz Federation w Leverkusen 1985 (RFN) oraz Nagrody Artystycznej Młodych im. Stanisław Wyspiańskiego w 1985. W 1987 Roberta Majewskiego zastąpił Marcin Stopnicki, a rok później – Piotr Wojtasik.
Longplay z 1989 „Lonesome Dancer” Lory Szafran, nagrany z New Presentation, uznany został w ankiecie Jazz Top „Jazz Forum” za Płytę Roku 1990 https://www.youtube.com/watch?v=Jbu16JrqjPU
W 1992 ich płyta „You’ve Changed” ponownie wygrała ankietę Jazz Top „Jazz Forum” w kategorii Płyta Roku https://www.youtube.com/watch?v=AjJ_o4yYyS8
W latach 1985-1986 Jacek Niedziela współpracował z zespołem Walk Away.
W 1985 Krzysztof Zawadzki, Adam Wendt, Bernard Maseli, Zbigniew Jakubek i Jacek Niedziela studiowali na tej samej uczelni, mieszkali w jednym akademiku. Zawadzki miał pomysł na zespół, zaprosił kolegów na pierwszą próbę. Zaiskrzyło. Zaledwie po trzech miesiącach prób wygrali konkursy Jazzu nad Odrą i Pomorskiej Jesieni Jazzowej, wystąpili na Jazz Jamboree, intensywnie koncertowali, wylądowali na szczycie ankiety Jazz Top „Jazz Forum” w kategorii Nowa Nadzieja. W 1986 nagrali debiutancki krążek „Penelopa„, z udziałem Mieczysława Szcześniaka. Album ukazał się w 1987.
W 1986 Jacek Niedziela odbył trasę koncertową Kopenhaga-Wiedeń-Paryż, z Walk Away i New Presentation, a w 1987, po opuszczeniu Walk Away, koncertował w Istambule i Ankarze z New Presentation.
W latach 1987-1989 Niedziela grał w kwartecie Zbigniewa Namysłowskiego, z którym w 1987 wystąpił w Los Angeles, Waszyngtonie i Nowym Jorku, w 1988 – w Sztokholmie, Kopenhadze, Atenach, Salonikach, Rzymie i Mediolanie, w 1989 – w Sofii, Bukareszcie i Frankfurcie, a w 1990 – w Berlinie i Norymberdze.
W 1989 ukazał się album Zbigniewa Namysłowskiego, nagrany z Andrzejem Jagodzińskim, Jackiem Niedzielą, Erykiem Kulmem i Jerzym Bartzem – „Vismaya„.
W 1992 Jacek Niedziela razem z trio Wojciecha Niedzieli wziął udział w festiwalu pianistów w Paryżu.
W 1993 wziął udział w nagraniu albumu „Lonely Town” Piotra Wojtasika. Płyta wygrała w 1994 ankietę Jazz Top „Jazz Forum” w kategorii Płyta Roku –
Leszek Możdżer – piano
Krzysztof Popek – flute
Zbigniew Namysłowski – alto sax
Maciej Sikała – tenor sax
Jarosław Śmietana – guitar
Jacek Niedziela – bass
Marcin Jahr – drums
and Symphonic Orchestra conducted by Jerzy Jarosik https://www.youtube.com/watch?v=M3acJmJxnGY
W 1994 występował z Kwartetem Michała Kulentego i Adamem Makowiczem.
W 1994 i 1995 współpracował z Kwartetem Tomasza Szukalskiego, z którym wystąpił w Niemczech.
W latach 1996-2004 był członkiem zespołu Piotra Barona –
Piotr Baron Quartet & Kevin Mahogany
Kevin Mahogany – voc
Piotr Baron – ts
Michał Tokaj – p
Jacek Niedziela – db
Kazimierz Jonkisz – dr https://www.youtube.com/watch?v=Fe8cKplk79w
Równocześnie, w latach 1996-2011 wchodził w skład Wojciech Niedziela Trio. W 2001 zespół Wojciecha Niedzieli był nominowany do Fryderyka za płytę „To Kiss the Ivories„.
W latach 1997-2012 Jacek Niedziela współtworzył kwartet i sekstet Jana Ptaszyna Wróblewskiego. W 2005 płyta kwartetu „Real Jazz” uzyskała nominację do Fryderyka.
W 2007 ukazała się płyta kwartetu Ptaszyna „Supercalifragilistic” –
Jacek Niedziela – bass
Marcin Jahr – drums
Wojciech Niedziela – piano
Jan Ptaszyn Wróblewski – tenor saxophone https://www.youtube.com/watch?v=Q2wmEGu7Vyc
Z kwartetem Jana Ptaszyna Wróblewskiego Jacek Niedziela wystąpił w 2007 w Nowym Jorku, w legendarnym klubie „Birdland”, a także w Waszyngtonie w klubie „Blues Alley”, zaś w 2008 – w Stuttgarcie i Sibiu w Rumunii.
W okresie 2009-2012 współtworzył Wojciech Majewski Quintet. W 2010 Kwintet Wojciecha Majewskiego uzyskał nominację do Fryderyka za monumentalną, 7-częściową płytę „Opowieść” z 2009 –
Wojciech Majewski – piano
Tomasz Szukalski – tenor sax
Jacek Niedziela-Meira – double bass
Krzysztof Dziedzic – drums
Robert Majewski – trumpet https://www.youtube.com/watch?v=nXJdr8s7o7c
W tym samym roku Jacek Niedziela wystąpił w Mexico City i Morelii w Meksyku, razem z trio Macieja Sikały.
W 2009 ukazała się „Historia jazzu – 100 wykładów” autorstwa Jacka Niedzieli„. Autor śledzi genezę i rozwój jazzu od czasów kolonizacji i niewolnictwa przez kolejne epoki stylistyczne, aż do ery fusion, kończąc na latach 70ych. Książka zawiera elementy historii, dokumentu, reportażu, biografie i dyskografie. Ubarwiają ją liczne opowieści i anegdoty. W 2010 otrzymał nominację do Jazzowego Oscara łódzkiego Stowarzyszenia Melomani, w kategorii Dziennikarz/Publicysta Roku, w związku z opublikowaniem tej książki http://jazzforum.com.pl/…/jacek-niedziela-historia-jazzu-10…
W 2013 wydał książkę „Kontrabas jazzowy„. Publikacja jest skierowana do adeptów gry na tym instrumencie – uczniów i studentów szkół muzycznych oraz amatorów, może jednak być przydatna także w procesie kształcenia gitarzystów basowych, a nawet puzonistów czy tubistów. Praca stanowi punkt wyjścia zarówno do poznawania muzyki jazzowej granej na kontrabasie, jak i do doskonalenia wcześniej nabytych umiejętności w tym zakresie, a jej celem jest wskazywanie drogi ku intensywnemu muzycznemu rozwojowi. Poruszane kwestie znacznie wykraczają poza zagadnienia czysto techniczne i dotyczą także harmonii oraz skal, jakimi posługują się jazzmani, a także improwizacji. Uwagi teoretyczne poparte są bogatym materiałem praktycznym w postaci ćwiczeń, etiud i kompozycji, których dopełnieniem są transkrypcje partii basowych i solówek najwybitniejszych kontrabasistów https://pwm.com.pl/…/kontrabas-jazzowy,jacek-niedziela,1987…
Wydaje również poezje: „W niepogodę” (2005) i „Zjesienniony” (2010)
„W niepogodę”
Strugi deszczu
mżawka ciekawości
monsuny tęsknoty
grad niecierpliwości
pioruny pożądania
strugi deszczu
strugi deszczu
„Nade mną zjesiennionym”
Nade mną zjesiennionym, spojrzeń rozwiń parasol
tych żywych, ciepłych, ufnych, co dni mych są okrasą
tych co przez miałkie groble twych rzęs i mrugnięć płyną
tak krwistym płatkiem maku, pogodną doliną
tych co jak strumień szemrzą, gdy źródła łono młody
opuszcza chyży, bosy, bez nizin jeszcze brody
tych co potrafią potłuc lustro szarej kałuży
słonecznikowym groszem, w środku wrześniowej burzy
spojrzeń którym pociągnięć wiolonczel smyczków blisko
które potrafią ogrzać stare, ciemne zamczysko
niemą arię wyśpiewać i knot świecy podpalić
zapach herbat i miodów w mym domu ach utrwalić
cytrusów żółty nektar, owoce lata pełne
mym szklankom zechciej wrócić, a zimy schowaj wełnę
więc kiedy ich zapragnę, wieczorem rozmarzonym
parasol spojrzeń rozwiń nade mną zjesiennionym.
W 2014 wydał powieść „Modrzewie siwieją na rudo” http://jazzforum.com.pl/…/jacek-niedziela-meira-modrzewie-s…
Jacek Niedziela-Meira brał udział w nagraniu ponad 40 płyt, w tym siedmiu autorskich.
Nagrywał albumy z takimi artystami i zespołami, jak Jan Ptaszyn Wróblewski, Piotr Baron, Ewa Bem, Piotr Wojtasik, Wojciech Niedziela, Lora Szafran, Jarosław Śmietana, Leszek Kułakowski, Wojciech Majewski, Michał Kulenty, Krzysztof Herdzin, Robert Majewski, Krzysztof Popek, Jerzy Szymaniuk, Eryk Kulm, Brad Terry, Art Farmer, Guilerme Combra, Brandon Furma, Walk Away, New Presentation, Zbigniew Namysłowski i Deborah Brown.
Występował na scenie z amerykańskimi gwiazdami jazzu, jak Art Farmer, Kevin Mahogany, Mike Mainieri, John Clayton, Jack Wilkins, Garrison Fewell, Victor Lewis, Jack Walrath, Mike Parkinson, Brandon Furman, Mike Tracy, oraz całą czołówką polskiej sceny muzycznej, jak Hanna Banaszak, Anna Maria Jopek, Urszula Dudziak, Grażyna Auguścik, Dorota Miśkiewicz, Mieczysław Szcześniak, Janusz Szrom, Leszek Możdżer, Piotr Wojtasik, Andrzej Jagodziński, Henryk Miśkiewicz, Jarosław Śmietana, Janusz Muniak, Henryk Majewski, Robert Majewski, Krzysztof Popek, Eryk Kulm, Kazimierz Jonkisz, Vadim Brodski.
Jest laureatem wielu konkursów i nagród, m.in. I Nagrody na Jazz Juniors (1983), Grand Prix konkursu Międzynarodowej Federacji Jazzowej z zespołem New Presentation w Leverkusen (1985), Nagrody Artystycznej im. Stanisława Wyspiańskiego (1986, 1988). W 1985 zdobył, wspólnie z Walk Away, Grand Prix Jazz nad Odrą, natomiast podczas Pomorskiej Jesieni Jazzowej w Bydgoszczy – „Klucz do Kariery”. W 2005 otrzymał Srebrny Krzyż Zasługi „Gloria Artis”, w 2011 – Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a w 2012 – Medal Komisji Edukacji Narodowej.
Wielokrotnie otrzymał prestiżowe wyróżnienia w kategorii Najlepszy Polski Kontrabasista Jazzowy w ankietach „Jazz Forum” – w latach 1998, 2002, 2003, 2004, 2006, 2007 i 2011.
Jego płyta autorska „Bassville” była nominowana do Fryderyka 2005 w kategorii Jazzowy Album Roku.
Nominację do Fryderyka otrzymał jeszcze czterokrotnie, m.in. w kategorii Jazzowy Kompozytor / Aranżer Roku w 2012 za płytę „Zjesienniony„.
Wybrane albumy:
1994 – „Wooden Soul„
1996 – „Jazzowe poetycje„
1998 – „Sceny z Macondo„
2002 – „Historia roku minionego„
2005 – „Bassville” https://www.youtube.com/watch?v=yy_8fsaCZuI
2011 – „Zjesienniony” https://www.youtube.com/watch?v=bOxG2oC1904
2014 – „Bassville 2” https://www.youtube.com/watch?v=KmTJ2eS-UZw
Posłuchajmy:
Jacek Niedziela-Meira Goes Folk Part 1 2015 https://www.youtube.com/watch?v=nIdp386xNoo
Part 2 – „Sacyo’s Dream” https://www.youtube.com/watch?v=10J29CezU6k
„Killing Me Softly” Solo – Międzynarodowe Warsztaty Jazzowe Jazz Puławy 2008 https://www.youtube.com/watch?v=2UVwhazDlvI
„Sunny” https://www.youtube.com/watch?v=HFzQyGrrVMI
Międzynarodowe Warsztaty Jazzowe Jazz Puławy 2011 https://www.youtube.com/watch?v=cxK4uTnpA24
„Ornithology” 2018 https://www.youtube.com/watch?v=DbQXrxoG7p4
„Ludzkie gadanie” (Seweryn Krajewski) z nadchodzącej płyty „Burrellhouse” 2019
Jacek Niedziela-Meira – g
Kajetan Galas – org
Grzegorz Pałka – dr https://www.youtube.com/watch?v=IxNBBXflAw8
„Lyresto” (Kenny Burrell) z nadchodzącej płyty „Burrellhouse” 2019
Jacek Niedziela-Meira – g
Kajetan Galas – org
Grzegorz Pałka – dr https://www.youtube.com/watch?v=5uSVnhjSgw4
JUBILATOWI ŻYCZYMY WSZYSTKIEGO NAJLEPSZEGO, STO LAT (swing version w wykonaniu autorskim) https://www.youtube.com/watch?v=WXfSw0DHtgw
Jacek Niedziela-Meira, Jubileusz 30 lat na scenie, 25 lat jazzowej edukacji https://www.youtube.com/watch?v=UZjm0TLaBwM