Krystyna Prońko

„Jutro zaczyna się tu sezon” (tekst Małgorzata Maliszewska, muz. Adzik Sendecki), Audio 1980

Oprac. Radosław Czapski. Źródło tekstu: Wikipedia.org Fot. pronko.pl

Krystyna Prońko
Fot. pronko.pl


 

Krystyna Prońko (ur. 14 stycznia 1947 w Gorzowie Wielkopolskim) – polska piosenkarka i wokalistka jazzowa, kompozytorka, wydawca i pedagog muzyczny. Honorowy Obywatel Gorzowa Wielkopolskiego.

Znana z wykonań takich piosenek jak: „Jesteś lekiem na całe zło”, „Psalm stojących w kolejce”, „Firma: Ja i Ty”, „Jutro zaczyna się tu sezon”, „Niech moje serce kołysze ciebie do snu”, „Deszcz w Cisnej”, „Małe tęsknoty”.

Jej rodzina wywodzi się z Łemkowszczyzny, przed II wojną światową mieszkała na Kresach wschodnich (teren obecnej Białorusi), a po wojnie osiedliła się w Gorzowie Wielkopolskim, gdzie urodziła się Krystyna. Ukończyła technikum chemiczne w Gorzowie Wielkopolskim, a następnie rozpoczęła pracę w jednym z gorzowskich laboratoriów jako chemik-analityk. Studiowała na Wydziale Jazzu i Muzyki Rozrywkowej Akademii Muzycznej w Katowicach.

Pracę artystyczną rozpoczęła w listopadzie 1966 roku jako organistka i wokalistka w rodzinnym zespole „Reflex” wraz z braćmi, Piotrem (saksofonistą) i Wojciechem (kontrabasistą, gitarzystą basowym) oraz z kolegami. Razem z grupą zadebiutowała w listopadzie 1969 występem na 1. Ogólnopolskim Festiwalu Awangardy Beatowej w Kaliszu, gdzie otrzymała indywidualne wyróżnienie eliminacyjne. Z końcem 1969 weszła w skład zespołu pod kierownictwem Antoniego Kopffa, który rozpoczął działalność w Rzeszowie i niebawem przyjął nazwę Respekt. Z grupą dokonała nagrań dla Programu III Polskiego Radia, rejestrując własne kompozycje z tekstami Jana Tomasza: „Daleko przed siebie” i „Cały maj”, która w maju 1970 była notowana na Liście Przebojów Programu III.


Krystyna Prońko
Fot. pronko.pl

Krystyna Prońko
Fot. pronko.pl

Krystyna Prońko
Fot. pronko.pl

Krystyna Prońko
Fot. pronko.pl

Na początku lat 70. współtworzyła żeńskie trio wokalne, które współpracowało z Czesławem Niemenem oraz z zespołami Skaldowie i Czerwone Gitary (podczas tras koncertowych), a także w zespołach prowadzonych przez Janusza Komana:

Pokolenie (w sierpniu 1972 zespół zarejestrował w Polskim Radiu Lublin piosenki „Dwa anioły” i „Ziemi puls”) i Koman Band.

W 1973 wystąpiła na Festiwalu Wokalistów Jazzowych w Lublinie oraz zaśpiewała utwory „Po co ci to, chłopcze?” i „Umarłe krajobrazy” na 11. Krajowym Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu. W 1974 za utwór „Papierowe ptaki” otrzymała nagrodę za najlepszą aranżację podczas 12. KFPP w Opolu, a rok później za numer „Niech moje serce kołysze ciebie do snu” zdobyła główną nagrodę na 13. edycji festiwalu. Również w 1975 została uznana za najpopularniejszą wokalistkę w Polsce w plebiscycie magazynu muzycznego „Non Stop”, który okrzyknął także jej utwór „Niech moje serce…” piosenką roku. W 1976 wystąpiła na Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze, a w następnym roku została ponownie okrzyknięta najpopularniejszą wokalistką w Polsce w plebiscycie „Non Stop”. W 1978 z utworem „Modlitwa o miłość prawdziwą” zajęła czwarte miejsce na 16. KFPP w Opolu. W następnym roku z utworem „Wspomnienie tych dni”, wykonanym w duecie ze Zbigniewem Wodeckim, zwyciężyła w konkursie „Premier” na 17. edycji festiwalu.

W latach 1979–1981 prowadziła klasę śpiewu w Akademii Muzycznej W Katowicach. Przez rok pracowała również z młodymi piosenkarzami w Teatrze Muzycznym w Gdyni. W 1980 została okrzyknięta piosenkarką roku, a w 1981 wystąpiła z utworem „Psalm stojących w kolejce” na 19. KFPP w Opolu. Utwór był częścią oratorium Ernesta Brylla do muzyki Wojciecha Trzcińskiego Kolęda Nocka, w którym występowała Prońko. Po wprowadzeniu stanu wojennego przedstawienie zostało zdjęte z afisza. Kilkakrotnie śpiewała na festiwalu jazzowym Jazz Jamboree, a także na Praskim Festiwalu Jazzowym i Festiwalu w Castlebar. W 1986 za wykonanie utworu „Wielki szary nikt” otrzymała wyróżnienie na 23. KFPP w Opolu.

W 1991 założyła własne wydawnictwo płytowe Power Music. W latach 1992–1995 zajmowała się dziennikarstwem muzycznym, prowadziła wiele autorskich programów radiowych. Wielokrotnie prowadziła warsztaty bluesowe dla wokalistów w Bolesławcu. Od października 2001 prowadziła klasę śpiewu na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej na Wydziale Artystycznym w Instytucie Muzyki w Lublinie.

Wraz z Markiem Kościkiewiczem i Markiem Tysperem wiosną 2010 zasiadała w jury pierwszej edycji programu TVP1 Śpiewaj i walcz. W 2013 wystąpiła na gali jubileuszowej – Opole! Kocham Cię! podczas 50. KFPP w Opolu.

W latach 2014–2018 była radną Rady m.st. Warszawy; mandat uzyskała z listy Platformy Obywatelskiej.

W 2015 wystąpiła gościnnie na płycie Albo Inaczej z interpretacją utworów „Oszuści” i „Dyskretny chłód”, a rok później zaśpiewała utwór „Jesteś lekiem na całe zło” w koncercie „Grand Prix Publiczności – Złote Opole” podczas 53. KFPP w Opolu. 10 listopada 2018 wystąpiła podczas Koncertu dla Niepodległej, na którym z chórem Sound’n’Grace wykonała utwór „Mury” Jacka Kaczmarskiego. W 2024 z utworem „Tempus fugit” zajęła 11. miejsce w wewnętrznych eliminacjach wyłaniających reprezentanta Polski w 68. Konkursie Piosenki Eurowizji.


JUBILATCE ŻYCZYMY WSZYSTKIEGO NAJLEPSZEGO, STO LAT !!!