paź 25 2024
Krzesimir Dębski
Oprac. Radosław Czapski na podst. Ewa Kałużna, Wikipedia.pl. Fot. Marek Kowal, Anna Jaroszewicz, Grzegorz Bukała (bibliotekapiosenki.pl), Radosław Czapski, Biblioteka Polskiej Piosenki, Włodzimierz Kowaliński
Na „Montreal Ballad” z 1991 całość materiału skomponował i zaaranżował Krzesimir Dębski, Krzesimir Dębski – violin, keyboards
Dziś, 26 października 2024, 71. urodziny świętuje
KRZESIMIR DĘBSKI
(ur. 26 października 1953 w Wałbrzychu),
Polski kompozytor, m.in. muzyki współczesnej i muzyki filmowej, skrzypek jazzowy i dyrygent, profesor sztuki, lider zespołu jazzowego String Connection.
Studiował kompozycję w Akademii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu u Andrzeja Koszewskiego oraz dyrygenturę u Witolda Krzemieńskiego.
Piosenki napisane przez Dębskiego nagrali artyści, tacy jak: Krzysztof Antkowiak, Artur Gadowski, Edyta Górniak, Anna Jurksztowicz, Kayah, Beata Kozidrak, Grażyna Łobaszewska, Ryszard Rynkowski, Stanisław Sojka, Zdzisława Sośnicka, Mieczysław Szcześniak, Natasza Urbańska, Borys Szyc.
Pochodzenie
Dziadek kompozytora, Leopold Dębski herbu Radwan, urodzony w Kołomyi, pochodził z drobnej szlachty. Jego rodzina doświadczyła represji po powstaniu styczniowym. Podczas I wojny światowej w szpitalu we Włodzimierzu Poleskim, gdzie miał swój przydział jako lekarz, poznał Ukrainkę Anisję Czemierkin, z pochodzenia Kozaczkę. Po I wojnie małżeństwo Dębskich zamieszkało we Lwowie, gdzie na świat przyszło dwóch synów: Jerzy i Włodzimierz Sławosz. W latach 30. XX w. przeprowadzili się do Kisielina w województwie wołyńskim. Leopold pracował jako lekarz, często leczył biednych za darmo.
Rodzice Krzesimira, Aniela Sławińska i Włodzimierz Sławosz Dębski zaręczyli się w trakcie obrony kościoła w Kisielinie przed atakiem nacjonalistów ukraińskich z UPA. Rodzina przeżyła i kilka dni ukrywała się u zaprzyjaźnionych Ukraińców. Dziadkowie Krzesimira, którzy powrócili do Kisielina, zostali porwani przez bojówkę UPA i zamordowani. W latach 80. i 90. ojciec Krzesimira Dębskiego prowadził prywatne śledztwo dotyczące okoliczności śmierci swoich rodziców. Dopiero jednak po jego śmierci Krzesimir Dębski uzyskał informację, że zabójcą jego dziadków był szkolny kolega jego ojca, który rzekomo pomagał mu w poszukiwaniach. Mężczyzna ten zmarł wkrótce po ujawnieniu tego faktu.
Ojciec Krzesimira, Włodzimierz Dębski, był muzykiem pianistą. Ze wspomnień syna wynika, że był wzywany przez oficera niemieckiego do jego domu, by grać z nim na 4 ręce wyciągi z Symfonii Beethovena. Włodzimierz pomimo odniesionych obrażeń i amputacji nogi zgłosił się do 27 Wołyńskiej Dywizji AK i przeszedł cały szlak bojowy tej dywizji. Do 27 Dywizji trafiła też Aniela. Spotkali się jednak dopiero po wojnie w Zamościu. Wzięli ślub i wyjechali w okolice Wałbrzycha.
Przebieg kariery zawodowej
W czasie nauki w szkole średniej grywał w zespołach amatorskich The Hazards oraz Maszyna Rytmu. Z tym ostatnim zadebiutował w 1973 na Festiwalu Młodzieżowej Muzyki Współczesnej w Kaliszu. W 1976 na festiwalu „Jazz nad Odrą” we Wrocławiu zadebiutował jako muzyk (skrzypek) jazzowy w grupie muzycznej Warsztat zdobywając czwarte miejsce. W 1977 na festiwalu „Jazz nad Odrą” zespół zdobył trzecią nagrodę, a Dębski zdobył drugą nagrodę indywidualną. W 1979 odszedł z zespołu Warsztat, po czym nawiązał współpracę z poznańskim kabaretem Tey, zespołem jazzowym Kazimierza Jonkisza, a także orkiestrami – Zbigniewa Górnego i Orkiestrą Ósmego Dnia.
Jako lider jazzowego zespołu String Connection koncertował od 1980 w 25 krajach: niemal całej Europie, a także w USA i Kanadzie. Występował z nim także na festiwalach jazzowych: Baden-Baden, Paryżu, Hadze, Helsinkach, Berlinie, Montrealu, Reno, Norymberdze, Bilbao, Budapeszcie i Jazz Jamboree w Warszawie. Równocześnie działał też jako solista. Wraz ze swoim zespołem String Connection został laureatem pierwszej nagrody Światowego Konkursu Jazzowego w Hoeilaart w Belgii (1983) oraz Nagrody im. Stanisława Wyspiańskiego (1985). W latach 80. wielokrotnie zdobywał tytuł „Najlepszego Skrzypka, Kompozytora, Aranżera Roku” w ankietach magazynu „Jazz Forum”. W roku 1985 znalazł się na liście dziesięciu najlepszych skrzypków jazzowych amerykańskiego pisma Down Beat. Zdobył również wiele nagród w konkursach radiowych i płytowych. Uczestniczył w festiwalach w Reno (USA), Paryżu, Norymberdze, Helsinkach, Hadze, Montrealu, Kongsbergu, Baden-Baden. Nagrał kilkanaście płyt ze swoimi kompozycjami dla wielu wytwórni płytowych. Ponadto współpracował z wieloma muzykami światowej sławy, m.in. z Tonym Lakatosem i Charlesem Tolliverem. Prowadził też zespół Di Rock Cimbalisten.
Od 1988 pracuje jako kompozytor i aranżer. Jego twórczość jest połączeniem wpływów, tendencji i postaw występujących w szeroko pojętej muzyce współczesnej. W ostatnich latach skomponował ponad 50 utworów symfonicznych i kameralnych m.in. operę, cztery oratoria, utwory religijne, 11 koncertów instrumentalnych. Jest laureatem wielu konkursów kompozytorskich, m.in. konkursu z okazji 25-lecia Festiwalu „Poznańska Wiosna Muzyczna”, nagrody Kanadyjskiej Akademii Filmowej „Genie Award ’88”, nagrody premiera za Twórczość dla Dzieci. Nagrywał też dla radia: Warszawa, Opole, Szczecin, Malmö, San Francisco, Oslo, Baden-Baden. Współpracował z autorem tekstów piosenek Jackiem Cyganem.
Był wiceprezesem Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej. Wykładał na letnich kursach muzycznych, m.in.: w Ankarze, Darmstadt, San Diego. Tworzy również muzykę filmową, teatralną i eksperymentalną. Skomponował przeszło 40 utworów symfonicznych i kameralnych, muzykę do ponad 50 filmów fabularnych i telewizyjnych, do 35 sztuk teatralnych oraz utwory dla dzieci. Jest autorem ponad 100 piosenek. Podjął również działalność dyrygencką, przygotowując nagrania m.in. dla Sony Classical Records. Prowadził koncerty z udziałem międzynarodowych artystów, takich jak: José Carreras, Ewa Małas-Godlewska, Nigel Kennedy, Adam Makowicz, Canadian Brass, Vadim Riepin, Jean-Luc Ponty, Mark O’Connor, John Blake, Alberto Iglesias czy José Cura. W USA film Andrzeja Maleszki – Maszyna zmian z muzyką Dębskiego otrzymał nominację do Emmy Award ’98.
W 2000 otrzymał nagrodę Fryderyk dla kompozytora roku oraz nagrodę Międzynarodowej Akademii Filmowej – Philip Award za muzykę do filmu Ogniem i mieczem. W 2001 otrzymał nagrodę za muzykę do W pustyni i w puszczy na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Pyros w Grecji. W 2010 został uhonorowany Orderem Ecce Homo – polskim odznaczeniem kościelnym nadanym przez Kapitułę Orderu Ecce Homo za opisywanie życia muzyką, muzyczny retusz na obrazie kraju i świata, piękne kształtowanie codziennej rzeczywistości przez dobroć, ład i harmonię. 14 października 2015 roku odebrał Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[11]. W 2017 otrzymał „medal Pro Patria” za „szczególnie zasługi dla tradycji niepodległościowej”.
Prowadzi z Wojciechem Olszewskim klasę kompozycji i aranżacji w swojej Alma Mater – Akademii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu. W 2020 otrzymał tytuł profesora sztuki.
„Tiritaka” kwintetu Kazimierza Jonkisza z 1980r. z utworami skomponowanymi przez Krzesimira Dębskiego: „Tiritaka”, „Wszyscy czekamy”, „Dla Sławosza” (napisany dla ojca), „Tuohitorvim” oraz „Joewer”.
Janusz Skowron – piano
Krzesimir Dębski – electric violin
Janusz Olejniczak – tenor sax, soprano sax
Andrzej Łukasik – bass
Kazimierz Jonkisz – drums, leader
„Joewer” from „Tiritaka” 1980
Płyta String Connection – „Workoholic” (1982):
Krzesimir Dębski – violin, piano, keyboards
Andrzej Olejniczak – tenor sax, soprano sax
Zdzisław Śróda – trombone
Janusz Skowron – keyboards
Mirosław Michalik – guitar
Krzysztof Ścierański – bass guitar
Zbigniew Lewandowski – drums
„Cantabile in H-moll” z albumu „Workoholic”
String Connection „New Romantic Expectation” – Full Album 1983
Krzesimir Dębski – keyboards, violin
Janusz Skowron – keyboards
Andrzej Olejniczak – tenor sax, soprano sax, bass clarinet
Krzysztof Ścierański – bass guitar
Zbigniew Lewandowski – drums
Guests:
Mirosław Michalik – guitar
José Torres – congas
Płyta z koncertu w sali Teatru Estrady Buffo, 22 lutego 1984,
„String Connection – Koncert w Buffo. Live”:
Krzesimir Dębski – violin
Andrzej Olejniczak – tenor sax, soprano sax
Janusz Skowron – keyboards
Krzysztof Ścierański – bass
Krzysztof Przybyłowicz – drums
„Live” – Full Album 1984
„String Connection” – Full Album 1987
Krzesimir Dębski – violin, keyboards, piano, saxophone
Krzysztof Ścierański – bass guitar
Krzysztof Przybyłowicz – drums, keyboards
„Bizzaramente” (1988)
String Connection – „Live in Warsaw” – Full Album 1986
Krzesimir Dębski – violin, keyboards
Andrzej Jagodziński – piano, French horn
Zbigniew Wrombel – bass
Krzysztof Przybyłowicz – drums
DĘBSKI – VASVÁRI GROUP – „Back in Nang” Full Album 1989
Krzesimir Dębski – violin, synthesizer
Oláh Kálmán – synthesizer
Csepregi Gyula – tenor sax
László Attila – acoustic guitar
Vasvári Pál – bass
Béla Zsoldos – percussion
Ján Fabrický – drums
„Montreal Ballad” 1991
Kompozycja i aranżacja – Krzesimir Dębski.
Krzesimir Dębski – violin, keyboards
Csepregi Gyula – tenor sax, soprano sax
Tóth Gyula – acoustic guitar, electric guitar
Pál Vasvári – bass
János Solti – drums, percussion, cymbal
„Cien Kilos De Papa” from „Montreal Ballad” 1991
Piosenka końcowa z serialu młodzieżowego Andrzeja Maleszko „Maszyna zmian”, do którego muzykę skomponował Krzesimir Dębski.
Krzesimir Dębski – muzyka do filmu „Ogniem i mieczem”.
Muzyka Krzesimira Dębskiego do filmu i serialu „Stara baśń”.
„Nic nie jest w porządku” – Krzesimir Dębski opowiada o Wołyniu
„MAP feat. Krzesimir Dębski - Grooveoberek” Album Making Of 2019
Piotr Lemańczyk – acoustic bass, electric bass
Marcin Wądołowski – acoustic guitar, electric guitar
Adam Czerwiński – drums, percussion
Krzesimir Dębski – vocal, violin.
„20 na 2020” Krzesimir Dębski & Bronisław Kaper – Cello Brothers, Part 7
String Connection – Live @ Jazz na Starówce, 2009
Krzesimir Dębski – violin, keyboards
Andrzej Olejniczak – tenor sax, soprano sax
Janusz Skowron – keyboards
Krzysztof Ścierański – bass guitar
Krzysztof Przybyłowicz – drums
HeFi Quartet & Krzesimir Dębski – Live @ Pro Jazz Festiwal, Kołobrzeg 2012
Leszek HeFi Wiśniowski – soprano sax
Krzesimir Debski – violin
Paweł Kaczmarczyk – piano
Tomek Kupiec – bass
Bartek Staromiejski – drums
String Connection – „Back in Nang”, Live @ Lotos Jazz Festival 2014
Krzesimir Dębski – violin, synthesizer
Andrzej Olejniczak – tenor sax, soprano sax
Janusz Skowron – synthesizer
Krzysztof Ścierański – bass guitar
Krzysztof Przybyłowicz – drums
Polska Orkiestra Radiowa pod dyr. Krzesimira Dębskiego – „Panna, madonna, legenda tych lat” (Kayah, Justyna Steczkowska, Anna Czartoryska, Katarzyna Groniec, Sonia Bohosiewicz, Ania Dąbrowska, Magda Kumorek, Kinga Preis), Koncert w hołdzie Ewie Demarczyk 2014
Krzesimir Dębski Group & Alter String Quartet – „Dirge for Europe” (K. Komeda), Live @ Festiwal Muzyki Filmowej Krzysztofa Komedy, Warszawa 2016
Krzesimir Dębski – violin
Jacek Szwaj – piano
Zbigniew Wrombel – bass
Krzysztof Przybyłowicz – drums
Krzesimir Dębski & Zagan Acoustic – Live @ Blue Note 2016
Krzesimir Dębski – violin, piano
Paweł Zagańczyk – accordion
Joachim Łuczak – violin
Andrzej Wojciechowski – clarinet
Jarosław Stokowski – bass
Krzesimir Dębski & String Connection, Live in Mirachowo 2017 (fragm.)
Krzesimir Dębski – violin
Andrzej Olejniczak – tenor sax, soprano sax
Janusz Skowron – keyboards
Krzysztof Ścierański – bass guitar
Zbigniew Lewandowski – drums
Carrantuohill & Orkiestra Krzesimira Dębskiego – Live @ Pol’and’Rock Festival 2019
Krzesimir Dębski & Krzysztof Ścierański – Live @ Manu Summer Jazz Sundays, Łódź 2019
JUBILATOWI ŻYCZYMY WSZYSTKIEGO NAJLEPSZEGO, STO LAT !!!
Fot. Manu Summer Jazz Sundays, Łódź 2019 (Marek Kowal) / Pruszków 2019 (Anna Jaroszewicz) / (Grzegorz Bukała) (bibliotekapiosenki.pl)/ Radosław Czapski / String Connection 1983: Janusz Skowron, Andrzej Olejniczak, Krzesimir Dębski, Maurycy Przybyłowicz, Krzysztof Ścierański (fot. Włodzimierz Kowaliński) / (discogs.com)