sty 5 2023
5 odcinek , 1958. „30 minut rytmu”
Oprac. Andrzej Rumianowski, fot. Zbiory prywatne oraz Arch. Muzeum Jazzu
| POPRZEDNI | WSZYSTKIE ODCINKI | NASTĘPNY |
15 stycznia 2023 roku odszedł Marek Gaszyński,
Wybitny dziennikarz Polskiego Radia
Poeta,
Pisarz,
Publicysta,
Badacz dziejów polskiej piosenki, big-beatu i jazzu,
Brydżysta,
Kolekcjoner,
Społecznik,
Znany autor tekstów wielu piosenek,
Autor artykułów w pismach: JAZZ i Jazz Forum
Współorganizator i opiekun Muzeum Jazzu.
Jego „Sen o Warszawie”, będący w repertuarze
Czesława Niemena, śpiewany przez kibiców Legii przed każdym meczem, zapewni Mu nieśmiertelność.
W roku 1958 Marek Gaszyński zdał maturę w 28 Liceum Ogólnokształcącym przy ul. Wiktorskiej w Warszawie.
W tym samym roku rozpoczął studia Socjologiczne, na Wydziale Filozoficznym, a nie studia Filologiczne jak inne źródła podają.
Marek Gaszyński studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego ukończył w roku 1978.
Budynek Polskiej YMCA przy ulicy Konopnickiej 6 w Warszawie, od 1949 roku siedziba Związku Harcerstwa Polskiego, gdzie mieściła się radiowa Rozgłośnia Harcerska.
Widok współczesny fot. A. Rumianowski
Wracając do roku 1958, to pod jego koniec, Marek razem ze swym kolegą Witoldem Pogranicznym zgłosili się do Rozgłośni Harcerskiej, z zamiarem prowadzenia muzycznej audycji radiowej.
Miłość do muzyki i radia Marek wyniósł z domu, jego mama pracowała w Redakcji Dziecięcej Polskiego Radia.
Marek Gaszyński i Witold Pograniczny w studio Rozgłośni Harcerskiej
8 grudnia 1958 roku 19-letni Marek, z 18-letnim kolegą z liceum, Witkiem, poprowadzili swą pierwszą audycję w radio: „30 minut rytmu”.
Louis Armstrong
Tematem pierwszej audycji młodocianych radiowców był Louis Armstrong, następnej Charlie Parker.
Na początku były to audycje o tematyce jazzowej, nadchodziła jednak era rock-and-rolla i audycja Gaszyńskiego i Pogranicznego też musiała się zmienić.
„30 minut rytmu” – był to program w tamtych czasach wyjątkowy. Nadający przez młodych dla młodych modną, nowoczesną muzykę rozrywkową cieszył się wielką popularnością i powtarzany był kilka razy dziennie.
Podstawową zaletą młodych amatorów sztuki radiowej były płyty, których wówczas nie miał prawie nikt.
Zdobywali je wypożyczając z Ambasady Amerykańskiej, kupowali na bazarach albo korzystając z uprzejmości znajomych stewardes sprowadzali z Europy Zachodniej.
W owym czasie była to jedyna audycja radiowa w Polsce, w której można było posłuchać muzyki zachodniej.
Młodzi redaktorzy, niemający wielkiego doświadczenia w radiowej materii, traktowali swą pracę bardzo sumiennie. Szybko uczyli się redakcyjnego rzemiosła, co zaowocowało w roku 1963 propozycją współpracy przy tworzeniu Programu III w Polskim Radio.
Radio i Telewizja 25 VI 1961
W pierwszym okresie nadawania w programie „30 minut rytmu” dominował jazz, jednak z biegiem czasu miejsca musiał ustępować „muzyce rozrywkowej” :
ROZGŁOŚNIA
HARCERSKA
(dokończenie ze str. 1)
…Sprawami muzyki „w ogóle” zajmują się dwaj młodzi studenci: Marek Gaszyński i Witold Pograniczny, przygotowując na antenę co niedzielę audycję „30 minut rytmu” Zawiera ona na zmianę półgodzinny koncert jazzowy i półgodzinny – muzyki rozrywkowej…
Radio i Telewizja 25 VI 1961.
JAZZ Kwiecień 1960.
„30 MINUT RYTMU” PO RAZ PIĘĆDZIESIĄTY
Popularna już wśród młodych miłośników jazzu audycja „30 minut rytmu” nadawana w każdą niedzielę przez Rozgłośnię Harcerską obchodziła w tych dniach mały jubileusz: 21 lutego [1960 roku] została nadana kolejna 50-ta audycja.
Z tej okazji rozmawiamy z jej twórcami i realizatorami: Markiem Gaszyńskim i Witoldem Pogranicznym.
– Muzyką jazzową zaczęliśmy się interesować gdzieś około 1955 roku, jeszcze w szkole – mówi Witold Pograniczny – słuchaliśmy wielu nagrań, dużo czytaliśmy.
W 1957 r. zaczęła nadawać swój program Rozgłośnia Harcerska. Nie trzeba chyba mówić, że razem z Markiem, jako harcerze, widząc, że jazz jest popularny wśród młodzieży, zaproponowaliśmy zorganizowanie stałych audycji poświęconych tej muzyce.
Propozycję przyjęto i powierzono nam jej realizację. 4 grudnia 1958 r. nadaliśmy więc pierwsze „30 minut rytmu„. Pamiętam, że były to same nagrania Armstronga.
Od tej pory co tydzień prezentujemy naszym słuchaczom po kilka utworów jazzowych z krótkimi komentarzami
Jeśli chodzi o wybór nagrań, korzystamy prawie wyłącznie z taśmoteki Polskiego Radia, co oczywiście ogranicza w dużym stopniu nasze możliwości, ponieważ nagrań tych nie jest w Radio za dużo i nie nie wychodzą one prawie za rok 1957.
Oprócz muzyki z taśm przedstawiliśmy także kilka polskich zespołów jazzowych, zapraszamy do naszego studia Modrern Dixielanders, New Orlean Stompers, zespoły Zabieglińskiego i Kwaśnickiego. Przeprowadziliśmy także kilka wywiadów z muzykami.
– A jak reagują wasi słuchacze? Czy otrzymujecie jakąś korespondencję?
– Otrzymujemy bardzo wiele listów, nasze audycje nie wszystkim się jednak podobają. Np w gazecie kieleckiej ktoś dziwił się, dlaczego nadaje się jazz dla harcerzy. Także w jednym z anonimów, jakie otrzymaliśmy autor podpisujący się „Wychowawca” – atakuje bardzo niewybrednie nasze audycje twierdząc, że młodzieży nie obchodzi, kto nagrał ten, czy inny utwór jazzowy. Listów pozytywnych jest jednak znaczna większość.
Piszą do nas młodzi ludzie z małych miasteczek, prosząc o swoich ulubionych wykonawców, o takie czy inne style muzyczne itd. Otrzymujemy też korespondencję z zagranicy: z NRD, ze Związku Radzieckiego, Finlandii, Szwecji, Czechosłowacji. A oto ciekawostka: nasza audycja jest podobno lepiej odbierana na Cyprze niż w Polsce – myślę oczywiście o odbiorze Technicznym.
– Plany na przyszłość? …
– Chcemy nagrywać jak najwięcej polskich zespołów, urządzać spotkania z jazzmenami przed mikrofonem. Chcemy także doprowadzić do nagrywania naszych audycji przynajmniej na miesiąc naprzód, co umożliwiłoby zamieszczanie szczegółowego programu na łamach „JAZZU” .
– Życzymy zatem dalszych sukcesów w pracy i zrealizowania wszystkich planów.
– Przy okazji przypominamy, że audycja „30 minut rytmu” nadawana jest w każdą niedzielę na falach krótkich 44 metry, począwszy od godz. 11:00 i powtarzana jest co godzinę – od godz. 17:00.
Rozmawiał JAN BORKOWSKI
| POPRZEDNI | WSZYSTKIE ODCINKI | NASTĘPNY |