RETROLEKCJE 5: Z jazzowym zacięciem: Henryk Wars. (cz. 2/3)

wars_henryk3

Henryk Wars

tekst: Tomasz Lerski

Poważnym krokiem naprzód było nawiązanie współpracy z wytwórnią filmową „Sfinks – Libkow Film”, dla której skomponował w 1930 r. muzykę do jednego z pierwszych polskich filmów dźwiękowych – „Na Sybir”. Film został udźwiękowiony pod jego dyrekcją w wytwórni „Ufa” w Berlinie. Premiera odbyła się 31 października 1930 r. na Zamku Królewskim w Warszawie w obecności prezydenta Ignacego Mościckiego. Dzięki prośbie Warsa, prezydent poparł zakupienie dla Polski aparatury dźwiękowej do filmów. Aparatura została poźniej zainstalowana w atelier „Syreny Record”. W latach 1930 – 1939 Wars skomponował muzykę ogółem do 52 filmów. Do najbardziej znanych należą m.in. „Puszcza” (1931 r.), „Jego ekscelencja subiekt” (1933 r.), „Manewry miłosne” (1933 r.), „Romeo i Julcia” (1933 r.), „Pieśniarz Warszawy” (1934 r.), „ABC miłości” (1935 r.), „Czarna perła” (1935 r.), „Antek Policmajster” (1936 r.), „Czy Lucyna to dziewczyna” (1936 r.), „Kocha, lubi, szanuje” (1936 r.), „Papa się żeni” (1937 r.), „Piętro wyżej” (1937 r.), „Pani minister tańczy” (1937 r.), „Robert i Bertrand” (1937 r.), „Jego wielka miłość” (1937 r.), „Dodek na froncie” (1937 r.), „Ordynat Michorowski” (1937 r.), „Zapomniana melodia” (1938 r.), „Paweł i Gaweł” (1938 r.), „Sportowiec mimo woli” (1939 r.), „Włóczęgi” (1939 r.). Realizowały je takie wytwórnie, jak „B.W. B.”, „Blok – Muza – Film”, „Omnia”, „Phoenix”, „Rex Film”, „Universal” i in. Z czasem praca nad muzyką filmową stała się dla Warsa tak istotna, że zrezygnował ze stanowiska dyrektora muzycznego „Syreny Record”. W 1933 r. napisał muzykę do „Szpiega w masce”. Walc z tego filmu pt. „Miłość ci wszystko wybaczy” stał się wizytówką kompozytora, a także, po latach – symbolem niemal całej polskiej muzyki rozrywkowej okresu międzywojennego. Warto dodać, że utwór ten stał się znany za granicą, np. we Francji nagrał go na płytach „Columbii” Piotr Leszczenko (w języku rosyjskim). Szczytowym okresem w działalności kompozytorskiej dla potrzeb filmu był rok 1937, kiedy to Wars skomponował muzykę i piosenki do 13 filmów. Był także autorem tekstów do piosenek filmowych – używał pseudonimu „Fraska”. Jako dyrygent był angażowany kolejno do teatrów: „Hollywood”, „Cyganeria” i „Cyrulik Warszawski”. W 1934 r. przez dłuższy czas pracował jako muzyk w Wielkiej Brytanii. Po powrocie do Polski na zamówienie Polskiego Radia nagrał na taśmie Stille’a recital fortepianowy muzyki jazzowej, transmitowany 3 stycznia 1935 r. przez radio berlińskie. Jesienią 1935 r. dyrygował w Teatrze Letnim przedstawieniami operetki „Szczęśliwy pech” J. Berstla. O jego dużych zdolnościach dyrygenckich, nie tylko w dziedzinie muzyki lekkiej, może świadczyć fakt, że w latach 1938 – 1939 występował jako dyrygent koncertów symfonicznych, organizowanych pod auspicjami Stowarzyszenia Muzyki Symfonicznej. W tym okresie po raz pierwszy pojawia się na polskich płytach termin „swing” w kompozycjach Warsa z filmu „Zapomniana melodia”, nagranych przez jego orkiestrę dla „Syreny Record”. Do wybuchu II wojny światowej Wars mieszkał i komponował przy Al. Jerozolimskich 23. Odbywały się tam próby z artystami wykonującymi jego utwory; w salonie stały dwa fortepiany Steinway’a – biały i czarny. Wars uczestniczył aktywnie w pracach Związku Autorów i Kompozytorów Scenicznych i często zasiadał we władzach tego stowarzyszenia (od 1936 r. był jego sekretarzem).