sty 18 2022
1938. Wilno
Oprac. Andrzej Rumianowski Fot.: Arch. Andrzeja Dąbrowskiego i Arch.Muzeum Jazzu.
| POPRZEDNI | WSZYSTKIE ODCINKI | NASTĘPNY |
Życiowe pasje Andrzeja Dąbrowskiego
to opracowany przez Andrzeja Rumianowskiego materiał oparty na wydanej przez Wydawnictwo CZYTELNIK, biografii: „Andrzej Dąbrowski Do zwariowania jeden krok” autorstwa Agnieszki Matyni-Dąbrowskiej.
Andrzej Dąbrowski to znakomity:
– Perkusista
– Kierowca rajdowy
– Wokalista
– Kompozytor
– Dziennikarz
– Majsterkowicz
– Fotografik
– Miłośnik turystyki kamperowej
Panorama przedwojennego Wilna. Fotografia Jan Bułhaka
Andrzej Dąbrowski urodził się 13 kwietnia 1938 roku w Wilnie.
Dziadkowie ze strony jego matki, mieszkańcy Krakowa, nosili nazwisko Motyczyńscy.
Dziadek – Józef Motyczyński był wybitnym aktorem teatralnym.
Babcia – Bronisława Motyczyńska, pracowała w sekretariacie krakowskich „Nowości Ilustrowanych”.
Zarówno babcia, jak i dziadek zmarli zanim Andrzej się urodził.
Mapa Polski z lat 1919 -1939., rys. Andrzej Rumianowski
Ojciec Andrzeja – Tadeusz Dąbrowski piastował wysokie stanowisko w przedsiębiorstwie przemysłu drzewnego.
W poszukiwaniu większych szans w swoim zawodzie, z początkiem lat 30-tych sprowadził się, razem ze swymi rodzicami, do Wilna.
Halina i Tadeusz, Bydgoszcz rok 1936, arch. Andrzeja Dąbrowskiego
Matka Andrzeja – Halina Motyczyńska już jako kilkuletnie dziecko grała w bajkach dla dzieci, a jako nastolatka była już znaną i cenioną tancerką i aktorką teatralną. Zdobywając kolejne sukcesy aktorskie występowała na terenie całej Polski.
W sezonie 1934./35. Halina przyjęła angaż do Teatru Miejskiego w Wilnie.
Tam rodzice Andrzeja spotkali się po raz pierwszy.
Tadeusz Dąbrowski zakochał się od pierwszego wejrzenia.
Ogólnopolski ilustrowany miesięcznik Pegaz, poświęcony życiu artystycznemu.
Lipiec-sierpień 1933. Artykuł o Halinie Motyczyńskiej arch. Andrzeja Dąbrowskiego
Po zakończeniu sezonu w Wilnie Halina Motyczyńska rozpoczęła pracę w teatrze w Bydgoszczy, co wiązało się z koniecznością zmiany miejsca zamieszkania i listownego utrzymywania znajomości z Tadeuszem. Gdy sezon w teatrze bydgoskim dobiegł końca Halina przyjechała do Wilna.
10 czerwca 1936 roku rodzice Andrzeja wzięli ślub.
Tadeusz Dąbrowski w stroju lotnika, arch. Andrzeja Dąbrowskiego
Ojciec Andrzeja oprócz pracy zawodowej miał wiele zainteresowań: lotnictwo, myślistwo, motoryzacja, prowadził także swoją audycję w wileńskim radio.
Część z tych zainteresowań Andrzej odziedziczył po ojcu.
Wojska Radzieckie wkraczające do Wilna
1 września 1939 roku wybucha II wojna światowa. 19 września 1939 roku wojska sowieckie zajmują należące do Polski Wilno. Rozpoczyna się pierwsza radziecka okupacja Wilna podczas tej wojny.
Zajęcie Wilna przez Litwinów w 1939 roku
Pierwsza okupacja radziecka trwa tylko 40 dni, gdyż na mocy układu między ZSRR, a Litwą już 28 października 1939 roku Sowieci przekazują Wileńszczyznę wraz z Wilnem Republice Litewskiej.
Do Wilna wkraczają oddziały Armii Litewskiej.
Wileńszczyzna zostaje włączona do Republiki Litewskiej, ale – zgodnie z warunkami układu narzuconego Litwie przez Sowietów – na jej terenie powstają bazy Armii Czerwonej.
Symboliczne piłowanie polskiego szlabanu granicznego.
Sowieci przekazują Wileńszczyznę Litwie, 27 Października 1939 rok.
Taki stan trwa do 15 czerwca 1940 roku, kiedy Armia Czerwona zajmuje całą Litwę, która następnie zostaje 3 sierpnia 1940 roku włączona do ZSRR.
Po napaści Trzeciej Rzeszy na Związek Radziecki 22 czerwca 1941 roku Niemcy zbombardowali Wilno, a dwa dni później zajęli je. Niemiecka okupacja Wilna będzie trwać do lipca 1944 roku.
Jesienią 1941 roku ojciec Andrzeja został zatrzymany, przez gestapo pod swym domem, przy ul. Mickiewicza 19/20, i osadzony w więzieniu.
Dzięki zaradności swojej żony po kilku miesiącach odzyskał wolność.
Andrzej z mamą przy motocyklu ojca w Kolonii Wileńskiej, rok 1943.
arch. Andrzeja Dąbrowskiego
Pod koniec 1941 roku rodzice Andrzeja kupują gospodarstwo wiejskie w mieszczącej się pod Wilnem Kolonii Wileńskiej i przeprowadzają tam. W sąsiednim, wynajętym gospodarstwie zamieszkują także dziadkowie Andrzeja.
Andrzej od swoich najmłodszych lat zafascynowany był motoryzacją.
MOTORYZACJA
to pierwsza życiowa pasja
Andrzeja Dąbrowskiego
Wilno Ostra Brama, lata 30-te
Wobec zbliżania się, w połowie 1944 roku, frontu niemiecko-sowieckiego do Wileńszczyzny Armia Krajowa rozpoczyna 7 lipca 1944 roku operację „Ostra Brama” – próbę wyzwolenia Wilna spod okupacji niemieckiej.
13 lipca Wilno zostaje wyzwolone przez Armię Czerwoną i oddziały Armii Krajowej. Jednakże kilka dni później oddziały sowieckiego NKWD aresztują wielu polskich oficerów i żołnierzy AK. Rozpoczynają się wywózki w głąb ZSRR, kolejne czystki etniczne i sowietyzacja Wileńszczyzny.
| POPRZEDNI | WSZYSTKIE ODCINKI | NASTĘPNY |