sie 24 2021
Zmarł Charlie Watts
The Rolling Stones – Live @ PGE Narodowy 2018
Oprac. Ewa Kałużna. Fot. The Times

Charlie Watts 2020
Fot. The Times
Smutna wiadomość…
24 sierpnia 2021, w wieku 80 lat, zmarł CHARLIE WATTS
(właśc. Charles „Charlie” Robert Watts;
ur. 2 czerwca 1941, zm. 24 sierpnia 2021),
brytyjski muzyk rockowy, od 1963 perkusista Rolling Stonesów. Był uważany za najspokojniejszego Stonesa. Nigdy nie podzielał zamiłowania do używek Jaggera i Richardsa.
Wiadomość o śmierci muzyka przekazał dzisiaj jego rzecznik, Bernard Doherty: „Z ogromnym smutkiem ogłaszamy śmierć naszego ukochanego Charlie’ego Wattsa. Muzyk zmarł w szpitalu w Londynie. Odszedł w otoczeniu najbliższych. Charlie był cenionym mężem, ojcem i dziadkiem, a także jednym z największych perkusistów swojego pokolenia. Prosimy o uszanowanie prywatności jego rodziny, członków zespołu i bliskich przyjaciół w tym trudnym czasie”.
R.I.P. [*]
W czerwcu 2004 zdiagnozowano u Wattsa raka gardła, mimo, że rzucił palenie pod koniec lat 80. Przeszedł radioterapię, i od tego czasu rak był w stanie remisji. „Poszedłem do szpitala, a osiem miesięcy później Mick powiedział: 'Zrobimy płytę, ale tylko wtedy, gdy będziesz gotowy’. Kręcili się, pisali piosenki, a kiedy ja byłem gotowy, zszedłem na dół, i to było to – „A Bigger Bang”. Potem odbyłem dwuletnią trasę. Wygląda na to, że za każdym razem, gdy przestajemy grać i nagrywać, choruję. Więc może powinienem grać dalej!” – żartował Watts.
Kilka tygodni temu muzyk przeszedł operację serca. Operacja udała się, ale mimo to perkusista, po raz pierwszy od 58 lat, zrezygnował z koncertów z The Rolling Stones.
Przyjaciele z zespołu chcieli, by Watts na nowo dołączył do nich w ramach 60-lecia zespołu, które przypadnie w 2022. Wtedy też Stonesi chcieli wydać pierwszy po 17 latach album z nowymi utworami.
Zdaniem Keitha Richardsa, dopiero po dołączeniu Charlie’ego Wattsa do The Rolling Stones, czyli od stycznia 1963, dźwięk Stonesów stał się naprawdę wyraźny. Dlatego zespół przypisuje sobie rocznicę powstania zespołu na styczeń 1963, choć de facto zespół został utworzony w 1962. Keith twierdzi: „Patrzymy na 1962, jako na nasz początek, ale nasze prawdziwe narodziny miały miejsce w 1963, po dołączeniu Charlie’ego”.
Watts był jedynym, poza Jaggerem i Richardsem, członkiem Rolling Stones, który pojawił się na wszystkich ich albumach studyjnych.
Życie osobiste Wattsa było znacznie spokojniejsze niż życie jego kolegów z zespołu i wielu innych muzyków rockowych. Na scenie stanowił spokojny i rozbawiony kontrapunkt dla swoich ekstrawaganckich kolegów. „Nigdy nie wypełniłem stereotypu gwiazdy rocka. W latach 70., Bill Wyman i ja postanowiliśmy zapuścić brody, ale wysiłek z tym związany sprawił, że byliśmy wyczerpani i zrezygnowaliśmy” – oceniał Watts.
Zawsze wierny swojej żonie, Shirley, Watts konsekwentnie odmawiał seksualnych przysług od groupies. Kiedy podczas trasy w 1972, zespół został zaproszony do rezydencji „Playboya”, Watts skorzystał z pokoju gier Hugha Hefnera, zamiast igraszek z kobietami.
Jako główny wpływ na swój styl gry na perkusji, przytaczał jazz.
W 2006 Watts został wprowadzony przez magazyn „Modern Drummer” do Modern Drummer Hall of Fame, gdzie dołączył do Ringo Starra, Keitha Moona, Steve’a Gadda, Buddy’ego Richa i innych, cenionych perkusistów rocka i jazzu.
W 2020 zajął 12. miejsce na liście 100 najlepszych perkusistów wszech czasów magazynu „Rolling Stone”, utrzymując tę pozycję od poprzedniego notowania https://www.rollingstone.com/…/100-greatest-drummers…/
DZIECIŃSTWO
Charles Robert „Charlie” Watts urodził się w londyńskiej dzielnicy Bloomsbury, jako syn Charlesa Richarda Wattsa, kierowcy ciężarówki w firmie London Midland & Scottish Railway, i Lillian Charlotte z d. Eaves. Ma siostrę Lindę.
Jako dziecko, Watts mieszkał przy 23 Pilgrims Way, w dzielnicy Wembey. Wiele domów w Wembley zostało zniszczonych przez niemieckie bomby podczas wojny. Charlie i jego rodzina mieszkali w domu z prefabrykatów, podobnie jak wielu członków tamtejszej społeczności.
POCZĄTKI MUZYCZNE. JAZZ
Sąsiad Charlie’ego, Dave Green, był jego najlepszym przyjacielem z dzieciństwa. Pozostali przyjaciółmi na całe życie. Dave Green jest basistą jazzowym.
Dave Green wspominał: „Jako chłopcy, odkryliśmy płyty 78 obr/min. Charlie miał więcej płyt niż ja. Chodziliśmy do sypialni Charlie’ego i po prostu je wyciągaliśmy, by słuchać”.
Najwcześniejsze nagrania, jakich słuchał Watts, były nagraniami jazzowymi. Pamiętał, że posiadał płyty Jelly Roll Morton i Charlie’ego Parkera. Green wspominał, że ”Watts miał również płyty z Monkiem i Johnny Dodge Trio. Charlie wyprzedzał mnie znacznie w słuchaniu i kupowaniu płyt”.
Charlie i jego rodzina przenieśli się następnie do hrabstwa Kingsbury, gdzie uczęszczał on w latach 1952-1956 do Tylers Croft Secondary Modern School. Jako uczeń, Charles wykazywał talent do sztuki, muzyki, krykieta i piłki nożnej.
Kiedy on i Green mieli po trzynaście lat, Charlie zainteresował się grą na perkusji, co tak wspominał: „Kupiłem banjo i nie podobały mi się kropki na gryfie. Zdjąłem więc gryf, i w tym samym czasie usłyszałem perkusistę Chico Hamiltona, który grał z Gerrym Mulliganem. Chciałem grać w ten sam sposób, używając pędzli. Nie miałem werbla, więc postawiłem to, co pozostało z mojego banjo na statywie, by móc grać, bębniąc w instrument”.
Rodzice Wattsa kupili mu pierwszy zestaw perkusyjny, gdy miał 15 lat, w 1955. Ćwiczył bębnienie razem ze swoimi płytami jazzowymi.
Po ukończeniu szkoły średniej, Watts zapisał się do Harrow Art School, gdzie uczęszczał do 1960.
PIERWSZE ZESPOŁY
Po ukończeniu studiów artystycznych, Charlie pracował jako grafik w firmie reklamowej Charlie Daniels Studios.
Od czasu do czasu, grał wówczas na perkusji z lokalnymi zespołami w kawiarniach i klubach.
On i Dave Green rozpoczęli swoją muzyczną karierę w latach 1958-1959, grając w Middlesex w zespole jazzowym o nazwie Jo Jones All Stars.
Watts początkowo uznał, że jego przejście do R&B było zagadkowe: „Wszedłem w R&B. Kiedy poprosili mnie, bym zagrał, nie wiedziałem, co to jest. Myślałem, że oznacza to Charlie’ego Parkera, grającego wolno”.
ALEXIS CORNER BLUES INCORPORATED
W 1961 Watts poznał Alexisa Kornera, który zaprosił go do swojego zespołu Blues Incorporated.
W tym czasie, Charlie pracował jako grafik w Danii, ale przyjął ofertę Kornera.
Wrócił do Londynu w lutym 1962.
Watts grał regularnie z Blues Incorporated, ale równocześnie utrzymywał etat w firmie reklamowej Charles, Hobson & Grey.
W połowie 1962, Watts po raz pierwszy spotkał Briana Jonesa, Iana „Stu” Stewarta, Micka Jaggera i Keitha Richardsa, którzy również bywali w londyńskich klubach. Jednak dopiero w styczniu 1963, Watts ostatecznie zgodził się dołączyć do The Rolling Stones.
THE ROLLING STONES, CHARLIE WATTS i BILL WYMAN w STONESACH, 1963
Na przełomie 1962 i 1963 skład formacji The Rolling Stones został poszerzony o Charlie’ego Wattsa i Billa Wymana (właśc. William Perks).
To oni zapewnili grupie stabilizację i stworzyli sekcję rytmiczną. Basista Wyman grywał od kilku lat z różnymi grupami, i posiadał znaczne umiejętności, zaś Charlie Watts był przez pewien czas perkusistą u Alexisa Kornera.
Od maja 1963, Stewart został przez menadżera Andrew Looga Oldhama wykluczony z zespołu, jednak pozostał kierownikiem tras koncertowych Stonesów i, czasami, bywał klawiszowcem.
PIERWSZE SINGLE, 1963
W takim składzie zespół, nazwany Rollin’ Stones (początkowo z apostrofem), nagrał swoje pierwsze single. Na pierwszym z nich, wydanym 7 czerwca 1963, znalazł się cover utworu „Come On” Chucka Berry’ego z 1961
„Come On” – Audio 1963
Stroną B singla była aranżacja Stonesów „I Want to Be Loved” Willie’ego Dixona
We wrześniu 1963 Keith Richards wspólnie z Mickiem Jaggerem napisali pierwszy wspólny autorski utwór:
„As Tears Go By” – Live 1963
Wkrótce pisanie tekstów stało się stałym elementem pracy Richardsa i Jaggera. W swojej biografii, Richards wyznał, że najczęściej on wymyślał motyw przewodni piosenki, a Jagger dopisywał resztę tekstu.
Pierwszą „właściwą” autorską piosenką zespołu, napisaną jeszcze pod pseudonimem NANKER PHELGE, używanego dla zbiorowego określenia wszystkich członków grupy jako autorów, była „Little by Little”, która znalazła się na stronie B kolejnego singla, wydanego 21 lutego 1964. Piosenka została umieszczona później na ich debiutanckim albumie z 1964. W utworze zagrali dodatkowo klawiszowcy Gene Pitney i Ian Stewart, oraz Phil Spector na marakasach. Niektórzy uważają, że była to bezpośrednia imitacja utworu „Shame, Shame, Shame” Jimmy’ego Reeda:
„Little by Little” – Audio 1964
„Not Fade Away” ze strony A tego singla – to piosenka autorstwa Buddy’ego Holly i Normana Petty, z charakterystycznym, mocnym rytmem Bo Diddleya. Utwór nie znalazł się na brytyjskiej wersji ich debiutanckiego albumu „The Rolling Stones”, ale był to utwór, otwierający wersję amerykańską tego albumu, wydaną miesiąc później. Utwór był ostoją koncertów zespołu we wczesnych latach 60., zwykle otwierającym koncerty.
Jako utwór otwierający, został przywrócony podczas Voodoo Lounge Tour w 1994 i 1995:
Buddy Holly – „Not Fade Away” Audio
The Roling Stones – „Not Fade Away”, Live TV 1964
Był to jeden z pierwszych wielkich hitów Stonesów. W marcu 1964 był to także pierwszy singiel zespołu, nagrany w Stanach, dla wytwórni London Records. Na stronie B znalazł się hit „I Wanna Be Your Man” – Live 1963
W 1964 ukazały się kolejne single – „You Better Move On”, „Carol”, „It’s All Over Now”, „Tell Me”, „Time Is on My Side”, „Little Red Rooster”, „Heart of Stone”, „What a Shame”. Spośród nich, pierwszym singlem, który dotarł w lipcu 1964 na pierwsze miejsce listy przebojów, był „It’s All Over Now”, autorstwa Bobby’ego i Shirley Womacków:
„It’s All Over Now”, Live TV 1964
The Rolling Stones – „1964 BBC Session”, Full Album 1964
Muzycy zdecydowali wówczas o całkowitym poświęceniu się karierze muzycznej.
Porzucili wykonywane dotychczas prace w różnych zawodach, lub studia.
W 1964 zespół został nazwany ostatecznie THE ROLLING STONES (zrezygnowano z apostrofu).
PIERWSZY ALBUM – „THE ROLLING STONES”, 1964
W ciągu pięciu dni, w styczniu i lutym 1964, nagrali w Londynie dla Decca swój pierwszy album – „The Rolling Stones”, wydany 16 kwietnia 1964 w Wielkiej Brytanii. Wydanie amerykańskie, które ukazało się 30 maja 1964, posiadało nieco inną listę utworów i nosiło tytuł „England’s Newest Hit Makers”.
Na pierwszym, historycznym dziś, albumie Stonesów, skład tworzyli:
Mick Jagger – lead vocal, harmonica, percussion, backing vocals
Keith Richards – electric guitar, acoustic guitar, backing vocals
Brian Jones – electric guitar, harmonica, percussion
Bill Wyman – bass guitar, backing vocals
Charlie Watts – drums
Additional musicians:
Ian Stewart – piano, organ
Gene Pitney – piano
Phil Spector – maracas
Graham Nash, Allan Clarke – backing vocals.
„Route 66” from „The Rolling Stones” 1964
„Carol” from „The Rolling Stones” 1964
Większość utworów na albumie odzwierciedla miłość zespołu do muzyki R&B. Dwie piosenki przypisuje się Nanker Phelge – pseudonimowi zbiorowemu z lat 1963-1965. Mick Jagger i Keith Richards byli początkującymi autorami i wnieśli na debiutancki album tylko jeden oryginalny utwór:
„Tell Me (You’re Coming Back)” from „The Rolling Stones” 1964
Płyta osiągnęła oszałamiający sukces w Wielkiej Brytanii. Powodzeniem cieszyły się również żywiołowe koncerty, promujące płytę, które przeradzały się często w dzikie awantury. Nierzadko grupa musiała uciekać ze sceny przed napaścią oszalałych fanów.
PIERWSZY FILM, 1964
Film dokumentalny „Rolling Stones – Gather Moss” z 1964, pokazuje Stonesów, idących pieszo na swój koncert w Kingston upon Hull w Anglii. Próbują podjechać autostopem, ale są ignorowani przez przejeżdżające samochody.
Tymczasem, na koncert przybywają tłumy. Tworzy się olbrzymia kolejka po bilety. Dzieci noszą na ubraniach przypinki ze zdjęciami Stonesów. Jakiś mężczyzna sprzedaje duże, plakatowe fotografie członków zespołu.
Dalej widać ujęcia Stonesów, z którymi przeprowadzane są wywiady. Podczas rozmów, muzycy z nonszalancją popijają drinki i ostentacyjnie palą papierosy. Gdy robione są im zdjęcia, oni błaznują wokół aparatu.
W garderobie, Stonesi czytają pocztę od fanów. Kamera sunie wokół Charlie’ego Wattsa, Briana Jonesa, który brzdąka na gitarze Vox Teardrop, Micka Jaggera, Keitha Richardsa i Billa Wymana.
Następują kolejne ujęcia. Zespół szykuje się do występu. Bill zapina koszulę, Brian poprawia ubranie. Nadal nie wypuszczają papierosów z rąk, co pewnie ma przydać im dorosłości.
Ujęcia tłumu na widowni. Masa krzyczących, machających i wiwatujących młodych ludzi. Dalej ujęcia Stonesów, grających utwór „Around and Around”. Widownia szaleje i krzyczy coraz głośniej:
„Around and Around” – Live @ Kingston upon Hull, Humberside, England, Full Documentary Film 1964
PIERWSZY PODBÓJ AMERYKI – NIEUDANY
Na fali brytyjskiego sukcesu, grupa spróbowała w dniach 5-20 czerwca 1964 podboju USA. Była tam promowana najpierw, jako swoiste alter ego The Beatles – mieli podobnie ubrania i grali podobną muzykę, jednak o wiele bardziej „dziką”, i równie „dziko” zachowywali się na scenie.
Podczas tej trasy, zespół promował pierwszy album, w Stanach znany jako „England’s Newest Hit Makers”, a w Anglii jako „The Rolling Stones”.
Zagrali w sumie jedenaście koncertów, w tym dwa w dniach 6 i 7 czerwca 1964:
The Rolling Stones – Live @ First American Tour, 6th June 1964
Dali także kilka występów w programach telewizyjnych. Warto obejrzeć pierwszy występ zespołu w amerykańskim „The Mike Douglas Show”, z rozmową wstępną, przeprowadzoną z młodymi muzykami i ich fankami przez Mike’a Douglasa. Byli to wówczas jeszcze bardzo nieśmiali chłopcy:
„Not Fade Away” – Live @ Mike Douglas Show with Interview, US TV 1964
W Stanach, w Chess Studios w Chicago, zespół nagrał swój kolejny singiel – „It’s All Over Now”, a także, 10 i 11 czerwca 1964, większość materiału na następny album.
Pierwsze tournée w Ameryce zakończyło się niepowodzeniem. Tamtejsza mieszczańska biała publiczność nie była przygotowana do odbioru agresywnej, buntowniczej muzyki, zwłaszcza zaś – obscenizmów Jaggera.
Mimo tego, zespół został zauważony, a w ojczyźnie zyskał jeszcze większą popularność.
„12 x 5”, 1964
17 października 1964, niedługo po wydaniu w Stanach „England’s Newest Hit Makers”, ukazał się drugi amerykański album studyjny Stonesów – „12 x 5”.
Tytuł oznaczał 12 piosenek w wykonaniu 5 muzyków. Zagrali tu Jagger, Richards, Jones, Watts i Wyman, gościnnie z Ianem Stewartem na klawiszach.
Była to rozszerzona wersja brytyjskiej EP-ki „Five by Five”, która pojawiła się w Stanach zaraz po debiutanckim albumie Stonesów:
„Five by Five” 1964
Ponieważ EP-ki nie były lukratywnym formatem w USA, postanowiono zrobić z tego cały longplay.
Pięć piosenek z brytyjskiej EP-ki „Five by Five” zostało wzbogacone o siedem dodatkowych utworów. Wśród nich znalazł się „It’s All Over Now” Bobby’ego Womacka, który był pierwszym hitem nr 1 Stonesów w Wielkiej Brytanii, a także alternatywne ujęcie „Time Is on My Side”, oraz trzy oryginały duetu Jagger / Richards i dwie kompozycje grupowe, napisane pod pseudonimem Nanker Phelge:
„It’s All Over Now” from „12 x 5” 1964
„Time Is on My Side” from „12 x 5” 1964
„Around and Around” from „12 x 5” 1964
„NAJDZIKSZA GRUPA POD SŁOŃCEM”
Po krótkim odpoczynku, Stonesi udali się na dalszy podbój Wysp Brytyjskich i Starego Kontynentu, zyskując miano „najbardziej dzikiej grupy pod słońcem”. Jagger już ostatecznie wyzbył się resztek mieszczańskiego „gorsetu”, i zaczął nieustannie szokować purytańską Anglię wyzywającym zachowaniem, jawnie seksualnymi podtekstami i niezwykłą ekspresją sceniczną.
Grupa coraz intensywniej była przeciwstawiana Beatlesom, jako „grzecznym chłopcom z Liverpoolu”.
Diaboliczny image nabrał wyrazistości po przejęciu opieki nad zespołem przez młodego menadżera, Andrew Loog Oldhama, który świadomie podsycał rywalizację obu zespołów, często wbrew woli samych Stonesów, wymyślając chwytliwe hasła prasowe i aranżując skandale. Do ulubionych haseł Oldhama należało: „Rolling Stones to grupa, którą rodzice uwielbiają nienawidzić”.
W rzeczywistości, członkowie The Beatles i The Rolling Stones byli zaprzyjaźnieni.
„LITTLE RED ROOSTER”, 1964
Pozycję Stonesów ugruntowało pojawienie się pierwszych oryginalnych piosenek autorstwa duetu Jagger / Richards. Duet rozpoczął pisanie własnego repertuaru wzorem duetu Lennon / McCartney.
Utwór „Little Red Rooster” („Mały czerwony kogucik”) z 1964, standard bluesowy autorstwa Willie’ego Dixona, wykonywany pierwotnie przez Howlin’ Wolfa, rozpalił do reszty prasę. Do dziś, jest to jedyny przypadek, gdy piosenka bluesowa znalazła się na szczycie brytyjskich list przebojów.
„Little Red Rooster” znalazł się na trzecim amerykańskim albumie The Rolling Stones, „Now!”, wydanym w lutym 1965:
„Little Red Rooster” Live 1964
„Little Red Rooster” Live 1965
ROZSTANIE ze STU, 1964
W tym czasie z zespołem nie występował już na stałe Stewart, gdyż jego poczciwy wygląd nie pasował do agresywnego obrazu grupy.
Wierny Stu nie zachował jednak urazy, i do końca życia (zmarł w 1985) ubarwiał od czasu do casu na płytach Stonesów brzmienie zespołu swoją grą na klawiszach.
„THE ROLLING STONES No. 2”, 1965
W styczniu 1965 zespół wydał swój drugi brytyjski album studyjny – „The Rolling Stones No. 2”. Dużą popularność, niemal w całej Europie i USA, zdobyły utwory:
„Everybody Needs Somebody to Love” – Live 1965
oraz „Time Is on My Side” – Live TV 1965
Miesiąc później, na listach przebojów pojawił się słynny hit:
„The Last Time” – Live TV 1965
DRUGI PODBÓJ AMERYKI – „SATISFACTION”
Zaraz potem, Stonesi wyjechali po raz drugi za ocean. Drugie amerykańskie tournée przyniosło wielki sukces artystyczny i finansowy.
Owocem występów na Zachodniej Półkuli był utwór „(I Can’t Get No) Satisfaction”, który stał się hymnem pokolenia, wkraczającego w dorosły wiek. Muzycy trafili tym utworem w sam środek oczekiwań brytyjskiej i amerykańskiej młodzieży tamtych czasów.
Początkowo folkowy, lecz przerobiony na agresywny utwór, został oparty na wiodącym riffie Richardsa, i zadecydował o całej przyszłości Stonesów. Utwór wyrażał ostry protest przeciw konformizmowi, brakowi odpowiedzialności i konsumpcjonizmowi, których świadkami byli członkowie grupy podczas trasy koncertowej w USA. „Satisfaction” stał się wyrazem buntu przeciw całej zakłamanej kulturze mieszczańskiej.
Przetworzony dźwięk gitary Richardsa, dzięki przystawce fuzz box, dał kompozycji siłę wyrazu, która, w połączeniu z chaotycznym, ale bardzo wyrazistym śpiewem i grą basisty Billa Wymana, oraz perkusisty Charlie’ego Wattsa, pozwoliła piosence zająć czołowe miejsce wśród najpopularniejszych utworów rockowych, i zadecydowała wprost o wielkiej popularności grupy:
„(I Can’t Get No) Satisfaction” – Official Video 1964
„(I Can’t Get No) Satisfaction” – Live 1965
POCZĄTEK DRUGIEJ TRASY w USA
W piątek, 23 października 1964, The Rolling Stones pojawili się na londyńskim lotnisku Heathrow, gdzie wsiedli do samolotu linii BOAC, Boeing 707, by polecieć na lotnisko JFK w Nowym Jorku.
Tak rozpoczęli drugą trasę po USA, zawierającą m.in. bardzo pożądany występ telewizyjny w „The Ed Sullivan Show”.
Kiedy przybyli do Ameryki, na lotnisku przywitało ich około 500 fanów, krzyczących: „We want the Stones!” („Chcemy Stonesów!”). Wszystko wyglądało zupełnie inaczej niż wtedy, gdy zespół przyleciał tam cztery miesiące wcześniej, na swoją pierwszą wizytę w USA. Tamto powitanie było o wiele bardziej skromne.
Co ciekawe, Charlie nalegał na zabranie własnego zestawu perkusyjnego na tę trasę, a Brian – swojej gitary Peardrop Vox. Tak też stało się, choć zespoły zwykle wypożyczały sprzęt podczas tras zagranicznych. Był to początek zupełnie innego rodzaju tras koncertowych.
Do października 1964, Stonesi umieścili dwa single na liście Billboard Top 30. Tydzień przed ich przybyciem, „Time Is on My Side” wszedł na 80. miejsce pierwszej setki w USA. Dzień po przybyciu zespołu do Stanów, utwór wspiął się na miejsce 65. Zanim ich trasa dobiegła końca, „Time Is on My Side” osiągnął swój szczyt z numerem 6.
Po obowiązkowych wywiadach i występie w programie radiowym Eda Rudy’ego na antenie radia WINS, Stonesi udali się do hotelu Astor, z widokiem na Central Park. Zespół miał dla siebie całe siódme piętro.
Później tego samego wieczoru odbyli w telewizji próbę do występu w programie Eda Sullivana.
24 października 1964, w dniu 28. urodzin Billa Wymana (biografia zespołu mówiła oficjalnie, iż Wyman ma 23 lata – wtedy wiek muzyków miał znaczenie), Stonesi pojawili się w programie radiowym „Murray the K’s”.
Później nagrali sześć piosenek dla programu telewizyjnego „Clay Cole’s”. Poza dwoma nowymi utworami, nagrali „Confessin’ the Blues”, „Around and Around”, „It’s All Over Now” oraz „Tell Me”. Dwa ostatnie były ich wcześniejszymi singlami w USA.
Jakby tego było mało, zespół udał się tego samego dnia na dwa koncerty do Academy of Music przy East 14th Street. Stonesi byli pierwotnie zarezerwowani tylko na jeden występ w dawnej operze nowojorskiej, z 4 tysiącami miejsc. Jednak, ze względu na ogromny popyt na bilety, dodano drugi występ. Pierwszy koncert odbył się o godzinie 14, drugi – wieczorem. Za każdym razem rozpoczynali od „Tell Me” i grali sześć lub siedem numerów.
„THE ED SULLIVAN SHOW”, 1964
„The Ed Sullivan Show” był najważniejszym programem telewizyjnym dla zespołów, które chciały podbić Amerykę.
Menadżer Stonesów, Andrew Loog Oldham, odpowiedzialny za rezerwację zespołu w programie Eda Sullivana, zjadł zęby na popularyzowaniu wcześniej w Stanach Beatlesów, i doskonale znal wielką siłę „The Ed Sullivan Show” oraz wpływ, jaki pojawienie się tam Stonesów może mieć na sprzedaż płyt i biletów. Sprytny był to człowiek, Stonesi byli w dobrych rękach.
25 października 1964 wieczorem, Mick Jagger, Keith Richards, Brian Jones, Bill Wyman i Charlie Watts siedzieli za kulisami „The Ed Sullivan Show”, z niepokojem oczekując na sygnał, wzywający ich do zaprezentowania się społeczeństwu amerykańskiemu, zgromadzonemu przed telewizorami. Może to zabrzmieć przesadnie, ale w czasach ograniczonej rozrywki, show Sullivana stanowiło moment, kiedy należało usiąść przed telewizorem całą rodziną.
Zanim Stonesi weszli na scenę, miał miejsce eklektyczny zestaw występów. Show Eda Sullivana było różnorodnym programem, więc tego dnia widzów „poczęstowano” małżeńskim duetem komediowym Stiller & Meary, a także niesamowitym 19-letnim izraelskim skrzypkiem, Itzhaakiem Perlmanem.
Jednak publiczność zaczęła w końcu niecierpliwić się – wiedzieli, kto ma wystąpić i desperacko chcieli zobaczyć jeden z najgorętszych zespołów na świecie.
Gdy nadeszło wezwanie, Stonesi zajęli swoje miejsca w świetle reflektorów, w studiu, wypełnionym po brzegi wrzeszczącymi fanami.
Kurtyna uniosła się, ukazując twarze Micka, Keitha, Briana, Billa i Charlie’ego, wpatrujące się w uwielbiający je tłum.
Zagrali najpierw bardzo sumiennie „Around and Around”. Jagger zrobił to, co zwykle, czyli zawadiacko wykonał niezapomniane taneczne show. Jego taniec i śpiew wzbudziły szaleństwo na widowni:
„Around and Around” – Live @ Ed Sullivan Show, US TV 1964
Gdy zamilkły ostatnie nuty „Around and Around”, kurtyna opadła.
Przewidziany był teraz inny występ, ale publiczność zaczęła przeraźliwie krzyczeć, domagając się natychmiastowego powrotu Stonesów na scenę. Następni uczestnicy programu był gotowi do występu, ale tłum nie przestawał krzyczeć tak głośno, że stało się to nie do zniesienia. Ed Sullivan stracił panowanie nad sobą i krzyknął kilka razy do widowni „Cisza!”. W końcu publiczność ustąpiła, by pozwolić na występ The Kim Sisters i akrobatycznej rodziny Berosini. Tłum jednak nadal chciał Stonesów.
20 minut po swojej pierwszej piosence, The Rolling Stones wrócili, by zamknąć tego wieczoru koncert swoim nowym singlem – „Time Is on My Side”.
Stonesi byli w pozytywnym nastroju i wyraźnie chcieli wywrzeć dobre wrażenie na gospodarzach. Pobiegli prosto na swoje miejsca, gotowi zacząć nowy występ. Młodzieńcza świeżość twarzy Jaggera pokazywała, że to jest chłopak, który odnalazł swoją siłę wewnętrzną. Jagger wymieniał z publicznością porozumiewawcze, zadziorne spojrzenia, i starał się podburzyć tłum każdym swoim ruchem. Publiczność należycie odwzajemniła mu się:
„Time Is on My Side” – Live @ Ed Sullivan Show, US TV 1964
Po zakończeniu występu, Sullivan wezwał publiczność do głośniejszej reakcji, mówiąc: „Pozwólcie im usłyszeć was!”. Tłum sprostał wezwaniu – hałas był tak wielki, że krótka rozmowa Sullivana z Jaggerem po występie była całkowicie niesłyszalna.
Jednak reakcja osób spoza studia była nieco inna. Koncert co prawda zdołał sprzedać całą masę biletów na występ w studiu, wielkie też były wpływy dla telewizji, ale równocześnie zespół wpadł w gorący gejzer protestów konserwatywnej części Ameryki, która była niezadowolona z „włączenia rozpustnego rock and rolla do programu, przyjaznego rodzinie”. Konserwatywnie myślący Amerykanie napisali licznie do „The Ed Sullivan Show”, by potępić zespół.
Według Jaggera: „Ed powiedział nam, że była to 'najdziksza i najbardziej entuzjastyczna publiczność, jaką widział jakikolwiek artysta w historii tego programu’. Kilka dni później, dostaliśmy od niego wiadomość: Otrzymałem setki listów od rodziców, narzekających na was, ale też tysiące od nastolatków, mówiących, jak bardzo podobał im się wasz występ”.
Był to pogląd sprzeczny ze zdaniem reportera kanadyjskiej gazety, który napisał: „Ed Sullivan napisał, że zgadza się z moim opisem Stonesów, jako brudasów, i obiecuje, że nigdy więcej ich nie zaprosi. Jestem podekscytowany prośbą Eda: Więc pomóż mi, niech niechlujni Stonesi już nigdy nie zabrudzą naszych ekranów”.
Następnego dnia, Stonesi wyruszyli w trasę od wybrzeża do wybrzeża Ameryki, by zagrać swoją drugą – z dwunastu w całej ich historii – tras koncertowych w USA.
Program Eda Sullivana zaprosił Stonesów jeszcze pięciokrotnie. Kolejny występ miał miejsce już rok później:
„Little Red Rooster” – Live @ The Ed Sullivan Show, US TV 1965
„The Last Time” – Live @ The Ed Sullivan Show, US TV 1965
Ten film jest już niedostępny, ponieważ powiązane z nim konto YouTube zostało usunięte:
https://www.youtube.com/watch?v=Ncc8uEojLoA
Dwa lata później:
„(I Can’t Get No) Satisfaction” – Live @ The Ed Sullivan Show, US TV 1966
„Paint It Black” – Live @ The Ed Sullivan Show, US TV 1966
„Lady Jane” – Live @ The Ed Sullivan Show, US TV 1966
Trzy lata później:
„Ruby Tuesday”, „Let’s Spend the Night Together” – Live @ The Ed Sullivan Show, US TV 1967
Cztery lata później:
„Jumping Jack Flash” – Live @ The Ed Sullivan Show, US TV 1968
Ten film jest już niedostępny, ponieważ powiązane z nim konto YouTube zostało usunięte
https://www.youtube.com/watch?v=ohVf8n3TnEI
Pięć lat później:
„Gimme Shelter” – Live @ The Ed Sullivan Show, US TV 1969
„Honky Tonk Women” – Live @ The Ed Sullivan Show, US TV 1969
„THE ROLLNG STONES, NOW!”, 1965
Trzeci studyjny album, „The Rolling Stones, Now!”, ukazał się 13 lutego 1965. Mimo, że zawierał dwa niewydawane wcześniej utwory i jedną alternatywną wersję, album składał się głównie z piosenek, wydanych już wcześniej w Wielkiej Brytanii, a także z ostatniego singla grupy w Stanach, „Heart of Stone”, uzupełnionego o „What a Shame”. Mick Jagger i Keith Richards napisali cztery piosenki na album, w tym – amerykański singiel:
„Everybody Needs Somebody to Love” from „The Rolling Stones, Now!” 1965
DRUGI FILM, 1965
Podczas irlandzkiej trasy Stonesów w 1965 nakręcono film dokumentalny „Charlie Is My Darling”, ukazujący muzyków zarówno na scenie, jak i za kulisami. W 2012 film wydano na DVD:
„Charlie Is My Darling” Documentary Film Trailer 1965
„(I Can’t Get No) Satisfaction” from the film „Charlie is my Darling” 1965
„The Last Time” from the film „Charlie is my Darling” 1965
„OUT of OUR HEADS”, 1965
Wydany w 1965 album „Out of Our Heads” oraz singel „Get Off of My Cloud” ostatecznie zadecydowały, że Stonesi osiągnęli prawie taki sam pułap popularności, jak The Beatles:
„Get Off of My Cloud” – Official Video 1965
N
iestety, na porządku dziennym były ciągłe konflikty członków zespołu z prawem i skandale obyczajowe, które powoli popychały ich w otchłań narkotycznych odjazdów. Najszybciej uległ temu Brian Jones – szczególnie wrażliwy i ambitny, lecz trochę niezrównoważony.
W związku z taką sytuacją, Jagger i Richards stopniowo wysuwali się na pierwszy plan, i coraz bardziej dominowali w grupie.
„AFTERMATH” 1966
Rok 1966 upłynął po znakiem doniosłych wydarzeń.
Najpierw był singel „19th Nervous Breakdown” – Live TV 1966
Zaraz potem – kolejny album, „Aftermath”, pierwszy w karierze grupy, stworzony w całości przez Jaggera i Richardsa. Przyniósł hity:
„Under My Thumb” – Official Video 1966
„Lady Jane” – Live TV 1966
Jeszcze przed kolejną trasą w USA, na szczyt list przebojów wszedł jeden z największych hitów:
„Paint It Black” – Live 1966
WARSZAWA 1967
Zespół, występujący już wówczas niemal na całym świecie, zawitał nawet za „żelazną kurtynę”.
Koncert w Warszawie 13 kwietnia 1967 stał się wydarzeniem bez mała historycznym. Zamiast niewymienialnych złotówek, grupa podobno dostała, jako zapłatę, dwa wagony wódki:
Rolling Stones in Warsaw – PKF 1967
„BETWEEN the BUTTONS” 1967
Kolejna płyta, „Between the Buttons” z 1967, była rozczarowaniem, i po raz pierwszy od lat nie przyniosła hitu
Bomba wybuchła nieco później.
Podczas narkotycznego przyjęcia w domu Richardsa, aresztowano jego i Jaggera. Wszystko wskazywało na policyjną prowokację i szukanie kozłów ofiarnych, ale zarzut posiadania narkotyków był bardzo poważny. W obronie wystąpili koledzy po fachu, m.in. Pete Townshend i John Lennon, oraz szacowny „The Times”. To sprawiło, że dramatycznie zapowiadający się proces zakończono drobnymi wyrokami w zawieszeniu i kaucjami.
Jagger, mimo skruchy, przedawkował środki uspokajające przed występem w specjalnym programie BBC, czym ponownie naraził się na krytykę.
„THEIR SATANIC MAJESTIC REQUEST” 1967
Czary goryczy dopełnił album „Their Satanic Majestic Request” z 1967, na którym próbowano naśladować psychodeliczne eksperymenty Beatlesów:
„Sing This All Together” Official Video 1967
Nieustanne romanse członków grupy i presja mediów, przysparzały zespołowi coraz większej popularności, ale też kłopotów.
Jones coraz bardziej uzależniał się od narkotyków, jego śladem podążał Richards. Tylko perkusista był się ostoją normalności, przy czym skrzętnie ukrywano fakt, że był on już w tym czasie żonaty, co wszak było świadectwem pewnej „normalności”.
Poróżniony z Richardsem i Jaggerem, menadżer Oldham odszedł pod koniec roku. Produkcją nagrań zajęli się sami muzycy.
„BEGGAR’S BANQUET” 1968
Rok 1968 przyniósł zmianę na lepsze. Wydali album „Beggar’s Banquet”:
„No Expectations” from „Beggar’s Banquet”, Official Video 1968
Był to longplay z kolejnym skandalicznym utworem – „Sympathy for the Devil”, z efektownym solo gitarowym Richardsa. Wobec niedyspozycji Jonesa, prawie całe partie gitarowe Richards nagrał sam:
„Sympathy for the Devil” from „Beggar’s Banquet” 1968
„Sympathy for the Devil” Live 1969
W obliczu narkotykowego staczania się Jonesa, grupa nie mogła zaplanować kolejnych tournée.
Jones pozbierał się jeszcze jako tako na, zrealizowany dla telewizji, koncert z serii „Rock & Roll Circus”:
„You Can’t Always Get What You Want” – Live @ Rock and Roll Circus , TV 1968
ROZSTANIE i ŚMIERĆ JONESA. MICK TAYLOR w STONESACH, 1969
W czerwcu 1969 Jones został dyskretnie usunięty z grupy.
Jego następcą został Mick Taylor – 20-letni wówczas gitarzysta, grający wcześniej z Johnem Mayallem.
Kilka dni później, w nocy z 2 na 3 lipca 1969, Brian Jones utopił się we własnym basenie, w niejasnych okolicznościach.
R.I.P. [*]
Zaplanowany wcześniej koncert w londyńskim Hyde Parku, odbył się 5 lipca 1969, dwa dni o śmierci Jonesa. Poświęcony został tragicznie zmarłemu gitarzyście. Występ w obecności 300 tys widzów stał się promocją singla „Honky Tonk Women”. Był to pierwszy publiczny występ Micka Taylora ze Stonesami:
„Honky Tonk Women”, Live in Hyde Park, 1969
Wkrótce Stonesi polecieli do USA, na swoje pierwsze tournée po trzech latach, a szóste w ogóle. Grająca początkowo dość przeciętnie grupa, z występu na występ była w coraz lepszej formie.
Podczas czterech koncertów w nowojorskiej Madison Square Garden dali światu prawdziwą „lekcję rock and rolla”. Działy się tam dantejskie sceny:
„(I Can’t Get No) Satisfaction” – Live @ Madison Square Garden 1969
„Honky Tonk Women” – Live @ Madison Square Garden 1969
Ten film jest już niedostępny, ponieważ powiązane z nim konto YouTube zostało usunięte:
https://www.youtube.com/watch?v=In0vatNH-k8
Występy te zostały zarejestrowane i wydane w 1970, na drugim koncertowym krążku grupy – „Get Yer Ya-Ya’s Out!”
„LET IT BLEED” 1969
Na początku grudnia 1969 ukazała się studyjna płyta „Let It Bleed”, określana jako jedno z największych osiągnięć „wielkiej piątki”
Tymczasem, zazdrosny o sławę Jagger uparł się, że grupa The Rolling Stones przyćmi festiwal Woodstock, na którym nie była obecna. Zorganizowali naprędce własny występ na festiwalu rockowym na torze Altamont Speedway, w Livermore, na pustkowiu koło San Francisco.
TRAGICZNY ALTAMONT 1969
Niesławny koncert na Altamont Speedway odbył się 6 grudnia 1969.
Altamont Speedway Free Festival był kontrkulturowym koncertem rockowym, który odbył się w sobotę, 6 grudnia 1969, na torze Altamont Speedway, w Livermore, w północnej Kalifornii.
Przybyło około 300 tys. widzów, i niektórzy przewidywali, że będzie to „Woodstock West”. Właściwy Woodstock odbył się w Bethel w stanie Nowy Jork, niespełna cztery miesiące wcześniej, w połowie sierpnia 1969.
Altamont Speedway Free Festival jest najbardziej znany z aktów przemocy.
Podczas festiwalu za bezpieczeństwo odpowiadać mieli członkowie motocyklowego gangu Hells Angels. Taki dobór ochrony okazał się śmiertelną pomyłką, i to w dosłownym znaczeniu.
Podczas występu Rolling Stonesów, którzy byli headlinerami całego festiwalu, doszło do zamieszek wśród publiczności. Do akcji wkroczyli członkowie gangu. Pijani Hells Angels, by odepchnąć tłum od sceny, ciskali w niego puszkami z piwem, a także bili na oślep koncertowiczów łańcuchami motocyklowymi i obciążonymi kijami bilardowymi. Będąca w szóstym miesiącu ciąży, Denise Jewkes z lokalnego zespołu rockowego San Francisco Ace of Cups, została uderzona w głowę butelką po piwie, i doznała pęknięcia czaszki.
Podczas zamieszek, zginął 18-letni czarnoskóry Meredith Hunter, który wtargnął na scenę. Był pijany i oszołomiony narkotykami. Został stamtąd zepchnięty przez członków gangu, ale wdarł się ponownie, wyciągając tym razem broń. Hunter zabrał pistolet ze sobą z domu, w obawie przez przejawami rasismu na festiwalu. Podczas przepychanki, Meredith został śmiertelnie dźgnięty nożem przez członka Hells Angels, Alana Passaro.
Ujęcia z filmu dokumentalnego pokazują Huntera, łatwo rozpoznawalnego w limonkowym garniturze, jak wyciąga z kurtki coś, co wydaje się być czarnym rewolwerem kaliber 22, z długą lufą, wycelowaną w powietrze. Następnie film pokazuje Alana Passaro z Hells Angel, uzbrojonego w nóż, biegnącego w kierunku Huntera, i w końcu dźgającego go z góry prawą ręką nożem w plecy:
Altamont Free Concert – Death of Meredith Hunter, Documentary 1969
Były także trzy inne, przypadkowe zgony – dwa, spowodowane wypadkiem samochodowym, a jeden, spowodowany przez LSD i utonięcie w kanale irygacyjnym. Dziesiątki osób zostało rannych, liczne samochody skradziono, a następnie porzucono, co spowodowało znaczne zniszczenia mienia.
Na koncercie wystąpili Santana, Jefferson Airplane, The Flying Burrito Brothers, Crosby Stills Nash & Young oraz The Rolling Stones.
Rolling Stones – „Sympathy for the Devil”, Live @ Altamont 1969
Rolling Stones – „Street Fighting Man”, Live @ Altamont 1969
Rolling Stones – „Under My Thumb”, Live @ Altamont 1969
Powszechny dostęp do narkotyków, a nade wszystko bezradność i cynizm Jaggera podczas zajść, obnażyły całą naiwność epoki „dzieci kwiatów”, wierzących w „lepszy świat rock and rolla”. Przerażeni Stonesi, po prostu uciekli helikopterem, zostawiając w osłupieniu przeszło 300-tysięczny tłum. Natychmiast opuścili Stany, ściągając na siebie lawinę krytyki.
Fragmenty koncertu Stonesów z Altamont, jak i ich reakcję na wydarzenia podczas oglądania tego później w Nowym Jorku, można obejrzeć w filmie dokumentalnym braci Maysles z 1970:
„Gimme Shelter” Full Documentary Film by Maysles Brothers, 1970
WYWIESZONY JĘZOR
Po powrocie do Anglii, muzycy ukryli się we własnych domach.
Wkrótce założyli własną wytwórrię płytową, z charakterystycznym logo, zaprojektowanym przez Johna Pasche – wywieszonym jęzorem. Całość obowiązków producenckich wzięli na siebie Jagger i Richards, odtąd podpisujący się jako „Glimmer Twins” („Błyszczące Bliźniaki”).
Jagger ożenił się z nikaraguańską pięknością, Biancą Perez. Miał już też nieślubne dziecko z inną kobietą.
„STICKY FINGERS” 1971
Wydany w 1971 album „Sticky Fingers” przyniósł kolejne hity:
„Brown Sugar” from „Sticky Fingers” 1971
„Wild Horses” from „Sticky Fingers” 1971
„EXILE on MAIN STREET”, 1972
Przez część krytyki, jako jeszcze lepszy został oceniony podwójny „Exile on Main Street”, wydany w 1972:
„Rocks Off” from „Exile on Main Street” 1972
Kolejna wielka trasa koncertowa sprawiła, że członkowie grupy stali się multimilionerami.
W 1973 Jagger i Richards, uciekając przed wysokimi podatkami na Wyspach, osiedli we Francji, gdzie już wkrótce mieli kłopoty z policją za posiadanie narkotyków, zwłaszcza Richards.
Następne pięciolecie obfitowało raczej w wydarzenia osobiste niż artystyczne.
„GOAT’S HEAD SOUP”, 1973
Wydany w 1973 album „Goat’s Head Soup” był przeciętny, choć przyniósł słynną „Angie”:
„Angie” – Official Video 1973
„IT’S ONLY ROCK 'N ROLL”, 1974
Kolejna płyta, „It’s Only Rock 'n Roll”, była nagrywana w okresach 12-24 listopada 1973 oraz 8-13 lutego 1974 i 20 lutego-3 marca 1974.
Czternasty w Wielkiej Brytanii i dziewiętnasty w Stanach album Stonesów, był ostatnim z udziałem Micka Taylora:
„If You Can’t Rock Me” from „It’s Only Rock 'n Roll” 1974
ODEJŚCIE TAYLORA, 1975
Nieustanne skandale, towarzyszące koncertom, a także presja psychiczna, sprawiły, iż w 1975, w trakcie nagrywania kolejnej płyty, Mick Taylor nie wytrzymał tempa i odszedł z zespołu.
RONNIE WOOD w STONESACH, 1975
O wyborze następcy zadecydowały względy osobiste. Kolega Richardsa z zespołu The Faces, Ronnie Wood, został przyjęty bez sprzeciwu. Lepiej niż Taylor pasował do image’u scenicznego zespołu.
Nadal żywiołem grupy były znakomite koncerty, jednak kryzys był widoczny:
„Route 66”, Live @ Knebworth 1976
Jagger porzucił żonę dla amerykańskiej supermodelki, Jerry Hall.
Wyman i Watts wydali całkiem udane solowe płyty.
Prawdziwym balastem stał się Richards, który znowu miał ogromne kłopoty z narkotykami. Latem 1977 aresztowano go w Toronto, za posiadanie dużej ilości heroiny. Po raz kolejny jednak uniknął więzienia.
„SOME GIRLS”, 1978
Pod koniec lat 70. popularność grupy ponownie wzrosła, a spowodował to kontrowersyjny, lecz bardzo popularny album „Some Girls” z 1978, na którym zespół powrócił do korzeni, mimo jednego hitu disco – „Miss You” tańczono w dyskotekach:
„Miss You” from „Some Girls”, Official Video 1978
„Some Girls” Audio 1978
„EMOTIONAL RESCUE”, 1980
Również następna płyta, „Emotional Rescue” z 1980, przyniosła raczej lekką muzykę:
„Emotional Rescue” Official Video 1980
Film niedostępny:
https://www.youtube.com/watch?v=5kBxb-NmxNc
„TATTOO YOU”, 1981
Wydana w 1981 „Tattoo You”, była kolejnym zbiorem wcześniej niepublikowanych utworów, w tym wielkiego hitu
„Start Me Up” – Official Video 1981
PRZERWA w DZIAŁALNOŚCI
W połowie lat 80. Jagger i Richards zdecydowali się na karierę solową, nie rozwiązując jednak formalnie zespołu. Swoje albumy z powodzeniem wydawali także pozostali członkowie zespołu, a zdolny malarz Wood miał nawet głośne wystawy.
W 1986 zespół otrzymał za całokształt twórczości Grammy Lifetime Achievement.
Aż do 1989 Stonesi nie wydali żadnej znaczącej płyty, koncentrując się tylko na graniu koncertów, złożonych ze starych przebojów. Niegdysiejsi buntownicy – spokornieli, choć nie całkiem.
„FLASHPOINT”, 1991
Wydarzeniem stał się podwójny album koncertowy „Flashpoint”, nagrany w okresie 1989-1990, podczas gigantycznej trasy „Steel Wheels / Urban Jungle Tour”, i wydany w 1991. Był to pierwszy koncertowy album grupy od czasu „Still Life” z 1982:
Było to ostatnie tournee Stonesów z udziałem Wymana.
„Start Me Up” – Live @ Urban Jungle Tour in Europe 1990
Mick Jagger – vocal
Keith Richards – guitar
Charlie Watts – drums
Bill Wyman – bass
Ronnie Wood – guitar
ODEJŚCIE WYMANA. DARYLL JONES w STONESACH, 1991
Zmęczony wieloletnimi występami, w 1991 odszedł z zespołu basista Bill Wyman.
Został zastąpiony przez Darryla Jonesa, który wniósł powiew nowości, owocujący dwiema nowymi płytami i powrotem wielkiej popularności grupy. Jednak nowe albumy nie przyniosły znaczącej zmiany na lepsze, zarówno „Voodoo Lounge” z 1994
jak i „Bridges to Babylon” z 1997
CHORZÓW 1998
Na koncerty nadal ściągały jednak tłumy, w tym – na wielkie stadiony, między innymi w polskim Chorzowie:
„Sympathy for the Devil” – Live in Chorzów, August 10, 1998
W 1999 Stonesi, jako pierwsi w historii muzyki, osiągnęli zysk netto w wysokości ponad 100 mln USD rocznie ze sprzedaży płyt, pamiątek i koncertów. Richards i Jagger wydali solowe płyty, podobnie jak Watts i Wood.
Mick Jagger w 2001 został przez królową brytyjską obdarzony tytułem szlacheckim.
„FORTY LICKS”, 2002
Z okazji 40-lecia grupy, w 2002 wydany został podwójny album „Forty Licks”, zawierający 36 największych przebojów grupy i 4 nowe piosenki. Album był wielkim wydarzeniem, zamieszczone były w nim bowiem utwory z całej historii grupy. Wcześniej było to niemożliwe z powodów prawnych – wytwórnia Decca, posiadająca prawa do katalogu Stonesów z lat 60., nie godziła się na ich ponowne wydanie:
„Beast of Burden” from „Forty Licks” 2002
„A BIGGER BANG”, 2005
W 2005 zespół wydał album studyjny „A Bigger Bang”
Grupa od razu ruszyła w kolejną gigantyczną trasę koncertową.
WARSZAWA 2007
25 lipca 2007 przyjechali do Polski, i zagrali dwugodzinny koncert na warszawskim Służewcu:
„Intro” to „Start Me Up” – Live in Warsaw 2007
50 & COUNTING TOUR, 2012
W 2012 formacja ruszyła w trasę koncertową „50 & Counting Tour”, w ramach 50-lecia działalności. Pierwsze dwa koncerty odbyły się nieoficjalnie w Paryżu, 25 i 29 października 2012, a trasę oficjalnie zainaugurowano w listopadzie 2012, w Londynie, dwoma koncertami na O2 Arena:
„Paint It Black” – Live @ O2 Arena, London 2012
Film niedostępny
Ten film jest prywatny:
https://www.youtube.com/watch?v=-sV2RUm1jgw
Następne koncerty odbyły się głównie w USA, m.in. podczas wydarzenia, poświęconego ofiarom huraganu Sandy:
„You Got Me Rocking” / „Jumpin’ Jack Flash” – Live @ Concert for Sandy Relief 2012
HYDE PARK 2013
W 2013 odbył się koncert w Hyde Park.
The Rolling Stones zagrali już słynny bezpłatny koncert w Hyde Parku w 1969. Było to zaledwie dwa dni po śmierci członka-założyciela, Briana Jonesa. Koncert był wówczas pierwszym występem z nowym gitarzystą, Mickiem Taylorem.
W ramach trasy „50 & Counting Tour” w 2013 również zagrali koncert w Hyde Parku. Był on wspierany przez formacje The Vaccines, The Temper Trap i Gary’ego Clarka Jr.
65 tys. biletów zostało wyprzedanych w ciągu trzech dni. Taylor, który opuścił zespół w 1974, pojawił się tu w dwóch utworach – „Midnight Rambler” i „(I Can’t Get No) Satisfaction”. Skład The Rolling Stones na koncercie w Hyde Parku:
Mick Jagger – vocal
Keith Richards – guitar, vocal
Ronnie Wood – guitar
Mick Taylor – slide guitar, acoustic guitar, backing vocals
Charlie Watts – drums
Additional musicians:
Darryl Jones – bass, backing vocals
Chuck Leavell – keyboards, cowbell, backing vocals
Bernard Fowler, Lisa Fischer – percussion, backing vocals
Bobby Keys – sax
Tim Ries – sax, keyboards
Matt Clifford – French horn
Rolling Stones – Live @ Hyde Park 2013
„BLUE & LONESOME”, 2016
2 grudnia 2016 ukazał się 30. album studyjny „Blue & Lonesome”:
„Ride 'Em on Down” from „Blue & Lonesome” – Offcial Video 2016
„ON AIR”, 2017
1 grudnia 2017 miała miejsce premiera albumu koncertowego „On Air” – pierwszej płyty Stonesów z oryginalnym materiałem od ponad dekady. Album zawierał kolekcję 18 nagrań, plus 14 dodatkowych utworów w edycji Deluxe, które zespół wykonał w telewizji BBC, między październikiem 1963 a wrześniem 1965.
Materiał audio został poddany specjalnemu procesowi tzw. Audio Source Separation (separacja źródeł dźwięku) w studiach Abbey Road. Oznaczało to proces demiksu, poprzedzający tradycyjny remix i master. Był to pierwszy pełny album, który powstał z wykorzystaniem tego rewolucyjnego narzędzia:
„Come On” – Live @ Saturday Night Club TV 1963 from „On Air”, Audio 2017
„NO FILTER EUROPEAN TOUR” 2017
We wrześniu i październiku 2017 Stonesi odbyli trasę koncertową „Stones – No Filter European Tour”. W ramach trasy zagrali 13 koncertów, m.in. w Hamburgu, Monachium, Zurychu, Barcelonie, Amsterdamie, Paryżu:
The Rolling Stones – No Filter European Tour, Live in Paris, Full Concert 2017
WARSZAWA 2018
W 2018 trasa była kontynuowana. 8 lipca 2018 zespół po raz czwarty zagrał w Polsce, tym razem w Warszawie:
The Rolling Stones – Live @ PGE Narodowy 2018
„SAN JOSE ’99”, 2018
13 lipca 2018 na rynek trafił album koncertowy „San Jose ’99 (From the Vault Collection)”:
The Rolling Stones – „Saint of Me”, Live @ No Security Tour, San Jose 1999
„HONK”, 2019
19 kwietnia 2019 ukazała się kompilacja „Honk”, zawierająca 36 utworów studyjnych oraz 10 koncertowych:
„Honk” Album Promo 2019
DYSKOGRAFIA The Rolling Stones https://en.wikipedia.org/wiki/The_Rolling_Stones_discography
W 1989 The Rolling Stones zostali wprowadzeni do Rock and Roll Hall of Fame.
Rockowy styl życia przełożył się na ogromną popularność muzyków, początkowo grających w niewielkich klubach bluesowych, z czasem zapełniających największe i najbardziej znane stadiony świata. Kapela zdobyła najbardziej prestiżowe nagrody muzyczne, na nowo definiując kulturę pop, gromadząc jednocześnie największą liczbę fanów.
Charlie Watts z kolegami z zespołu wystąpił w kilku filmach, m.in. ”Rolling Stones w blasku świateł” Martina Scorsese z 2008, w którym gościnnie wystąpiła również Christina Aguilera.
Charlie Watts, oprócz swojej muzyki, wniósł do dorobku Rolling Stones grafiki i komiksy do wczesnych płyt, jak okładka albumu „Between the Buttons”.
Był odpowiedzialny za konferencję prasową, ogłaszającą trasę koncertową w 1975 w Nowym Jorku. Gdy grali „Brown Sugar” na platformie ciężarówki na środku Manhattanu, zaskoczył ich tłum oczekujących reporterów. Była to sprawka Wattsa, który pamiętał, że był to powszechny sposób promowania koncertów przez zespoły jazzowe z Nowego Orleanu.
Wraz z Jaggerem, zaprojektował skomplikowany wystrój sceny na trasy, poczynając od projektu w kształcie kwaitu lotosu na Tour of the Americas z 1975, a następnie podczas Steel Wheels / Urban Jungle Tour z lat 1989-1990, oraz The Bridges to Babylon Tour 1997-1998, Licks Tour 2002-2003, i Bigger Bang Tour 2005-2007.
TWÓRZOŚĆ SOLOWA i INNA WSPÓŁPRACA
Poza The Rolling Stones, Charlie Watts był zaangażowany w wiele działań.
Chociaż wyrobił sobie nazwisko w muzyce rockowej, jego osobiste upodobania dotyczyły przede wszystkim jazzu.
Już w 1964 opublikował karykaturalny hołd dla Charlie’ego Parkera – utwór „Ode to a High Flying Bird”.
Pod koniec lat 70., dołączył do Iana Stewarta, w zespole boogie woogie Rocket 88,, w którym grało wielu czołowych brytyjskich muzyków jazzowych, rockowych i R&B.
W latach 80. koncertował na całym świecie, z jazzowym big bandem, w skład którego wchodzili Evan Parker, Courtney Pine i Jack Bruce.
W 1991 zorganizował kwintet jazzowy, jako kolejny hołd dla Charlie’ego Parkera. Charlie Watts Quintet ma na koncie cztery albumy z lat 1991-1996. W 1993 ukazał się album kwintetu „Warm & Tender”, gdzie w skład wchodził m.in. wokalista Bernard Fowler. Ta sama grupa wydała w 1996 płytę „Long Ago and Far Away”. Obie płyty zawierały zbiór standardów jazzowych z Great American Songbook.
Po udanej współpracy z Jimem Keltnerem nad albumem Stonesów „Bridges to Babylon”, Watts i Keltner wydali w 2000 album instrumentalny techno „Charlie Watts / Jim Keltner Project”. Watts twierdził, że chociaż utwory na płycie nosiły takie nazwy, jak „Elvin Suite”, i zostały nagrane na cześć Elvina Jonesa, Maksa Roacha i Roya Haynesa, nie kopiowały ich stylu gry na perkusji, ale raczej uchwyciły uczucia tych artystów.
Album „Watts at Scott’s” z 2004 został nagrany z własną grupą The Charlie Watts Tentet, w słynnym londyńskim klubie jazzowym Ronnie Scott’s.
W kwietniu 2009 zaczął koncertować z formacją ABC & D Boogie Woogie, razem z pianistami Axelem Zwingenbergerem i Benem Watersem, oraz swoim przyjacielem z dzieciństwa, basistą Dave’em Greenem. W 2010 wydali album „The Magic of Boogie Woogie”, a w 2012 – „Live in Paris”.
DYSKOGRAFIA – albumy solowe lub z udziałem Wattsa:
1971: The London Howlin’ Wolf Sessions – Howlin’ Wolf feat. Eric Clapton, Steve Winwood, Bill Wyman, Charlie Watts
1972: Jamming with Edward! – Nicky Hopkins, Ry Cooder, Mick Jagger, Bill Wyman, Charlie Watts
1986: The Charlie Watts Orchestra – Live at Fulham Town Hall
1991: From One Charlie – Charlie Watts Quintet
1992: A Tribute to Charlie Parker with Strings – Charlie Watts Quintet
1993: Warm and Tender – Charlie Watts Quintet
1996: Long Ago and Far Away – Charlie Watts Quintet
1998: A Dark Horse – Brian Knight feat. Peter Green, Dick Heckstall-Smith, Ian Stewart, Charlie Watts
2000: The Charlie Watts / Jim Keltner Project
2004: Watts at Scott’s – The Charlie Watts Tentet
2010: Charlie Watts Meets the Danish Radio Big Band – Live at Danish Radio Concert Hall, Copenhagen
2010: The ABC & D of Boogie Woogie. The Magic of Boogie Woogie – Axel Zwingenberger, Ben Waters, Charlie Watts, Dave Green
2012: The ABC & D of Boogie Woogie. Live in Paris – Axel Zwingenberger, Ben Waters, Charlie Watts, Dave Green.
ŻYCIE PRYWATNE
14 października 1964 Charlie ożenił się z Shirley Ann Shepherd (ur. 1938), z którą miał córkę Seraphinę Watts (ur. 18 marca 1968). Miał też jedyną wnuczkę, Charlotte. Przybrany syn Wattsa, Dylan, mieszka w South Boston w stanie Massachusetts.
Watts był wegetarianinem.
Był zapalonym pasjonatem hippiki – kilka razy uczestniczył w aukcjach koni w Janowie Podlaskim.
Mieszkał ostatnio w Dolton, wiosce w zachodnim hrabstwie Devon w Anglii, gdzie, wraz z żoną Shirley, byli właścicielami stadniny koni arabskich.
Życie osobiste Wattsa wydawało się znacznie spokojniejsze niż jego kolegów z zespołu, i wielu innych rockandrollowych muzyków.
W połowie lat 80., umiarkowane wcześniej spożywanie alkoholu i narkotyków przez Wattsa, stało się na krótki czas problematyczne. „Myślę, że to był kryzys wieku średniego. Wiem tylko, że stałem się zupełnie inną osobą około 1983, i wyszedłem z tego w 1986. Prawie straciłem żonę i wszystko, co miałem, w związku z moim fatalnym zachowaniem” – opowiadał Watts.
Jedna z anegdot mówi, że w połowie lat 80., pijany Jagger zadzwonił do pokoju hotelowego Wattsa w środku nocy, pytając: „Gdzie jest mój perkusista?”. Watts wstał, ogolił się, ubrał w garnitur, założył krawat, świeżo wyczyszczone buty, zszedł po schodach i… uderzył Jaggera w twarz, mówiąc: „Nigdy więcej nie nazywaj mnie swoim perkusistą. piosenkarzu!”.
IMAGE
Watts był znany ze swojej wyszukanej garderoby. Brytyjska gazeta „The Daily Telegraph” uznała go za jednego z najlepiej ubranych mężczyzn na świecie, a „Vanity Fair” wybrało go do Międzynarodowej Galerii Najlepiej Ubranych Sław.
Fot. 2020 (The Times)