wrz 1 2023

19. edycja Festiwalu Skrzyżowanie Kultur

Oprac. Muzeum Jazzu na podst. materiałów organizatora. Fot. Radek Zawadzki

 

Nadchodzi 19. edycja Festiwalu Skrzyżowanie Kultur

W drugiej połowie września czeka nas wielkie święto muzyki świata. Warszawę odwiedzą gwiazdy world music, m.in. Vieux Farka Touré, Tamikrest i Sara Correia. To już 19. edycja święta wielokulturowości – po raz kolejny w Teatrze Dramatycznym im. G. Holoubka, w dn. 15-17 września.

Festiwal jest doskonałą okazją do zapoznania się z niespotykaną harmonią i niezwykłymi dźwiękami. Na jego uczestników w ciągu dnia czekają warsztaty i panele dyskusyjne, a wieczorami – koncerty.

Do Warszawy przyjadą artyści z Armenii, Gruzji, Turcji, Mali, Algierii, Nigru, Francji, Portugalii oraz Kuby.

Artyści

piątek, 15 września 2023

Festiwal zainauguruje A.G.A Trio. Nazwa pochodzi od pierwszych liter krajów, z których pochodzą artyści. Zespół tworzą młody wirtuoz duduku Arsen Petrosyan (Armenia), gruziński akordeonista Mikail Yakut (Gruzja) i multiinstrumentalista Deniz Mahir Kartal (tureckiej Anatolia). Poprzez muzykę łączą i ukazują wspólne dziedzictwo kultury Kaukazu Południowego i Anatolii, mimo historycznych zaszłości.

Kolejny piątkowy występ to chór Iberi – nazwa pochodzi od starożytnej nazwy regionu dzisiejszej Gruzji. Zespół specjalizuje się w tradycyjnym polifonicznym śpiewie, niespotykanym w sąsiednich krajach – w 2008 roku praktyka ta została wpisana na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO. Chór założył w 2012 roku Bidzina „Buba” Murgulia – były zawodnik rugby, który od dziecka śpiewał tradycyjną polifonię. Wielogłosowy śpiew pojawia się zarówno w pieśniach tradycyjnych, jak i liturgicznych. Gruzini dorastają w otoczeniu wielogłosowego, trzy lub czterogłosowego śpiewu, który pojawia się zarówno w pieśniach tradycyjnych jak i liturgicznych.

sobota, 16 września 2023

Drugi, afrykański dzień festiwalu, 16 września, otworzy Vieux Farka Touré, nazywany „Saharyjskim Hendrixem”. Przez lata poszukiwał własnego stylu, łącząc gitarową muzykę z Mali z jazzem, popem czy rockiem. Dziś składa hołd dla twórczości swojego ojca (Ali Farka Touré) w solowej płycie Les Racines, wracając w niej także do tradycyjnej muzyki królestwa Songhai i łącząc się z „pustynnym bluesem”. Vieux jako syn jednego z najsłynniejszych afrykańskich muzyków zdawał sobie sprawę z ciążących na nim oczekiwań. Dzięki swojej ciężkiej pracy może pochwalić się wieloma sukcesami, m.in. wystąpił obok Shakiry i Alicii Keys podczas ceremonii otwarcia Mistrzostw Świata FIFA 2010 w RPA.

Jako drugi wystąpi zespół Tamikrest, co w języku tamasheq oznacza „połączenie” – członkowie pochodzą z Francji, Algierii, Nigru i Mali. Muzyczna tradycja Tuaregów spotyka się tutaj z domieszką rocka. „The Guardian” określił grupę jako „największą nadzieję saharyjskiego bluesa ostatnich lat”. Przekazują tematy ważne dla współczesnych Tuaregów: tęsknotę za domem, poczucie straty, piękno pustyni, a przede wszystkim potrzebę przebudzenia, zjednoczenia i przejęcia kontroli nad przyszłością własnego ludu. Płyta Tamotaït (2020), w języku tamasheq oznacza „nadzieję na pozytywną zmianę”.

niedziela, 17 września 2023

Trzeciego dnia, 17 września, robimy przystanek w Europie, poznając fado, czyli muzyczny symbol Portugalii. Sara Correia dorastała w rodznie fadistów i już w wieku 13 lat wygrała jeden z najbardziej prestiżowych konkursów – „Grande Noite do Fado“. Jej nagrodą było zaproszenie do śpiewania w legendarnym domu Fado w Lizbonie, Casa de Linhares. Jej głos jest pełen głębi i magnetyzmu. Sara koncertowała już m.in. w Korei, Chile, Maroku, Turcji, na Reunionie i w większości krajów europejskich. Śpiewaczka identyfikuje się z utworem Porque do Fado, który opowiada historię o byciu wybranym przez fado.

Festiwal zwieńczy Emilio Moret, autor wielu przebojowych utworów world music. Jego teksty śpiewali m.in. Niño Rivera, Conjunto Chapotin, Orquesta Cuba i Septeto Nacional. W swojej muzyce oddaje esencję gatunku son – jest to jeden z najpopularniejszych kubańskich gatunków muzycznych na świecie, spopularyzowany przez wydanie płyty i filmu Buena Vista Social Club w 1996 roku. W 1970 Moret dołączył do swojego pierwszego zespołu, orkiestry Central Trabajadores de Cuba; współpracował także Estrellas and Chocolate, Orquestra America, Los Chuki, Tanda de Guaracheros, Septeto Típico de Sones, Septeto Nacional Ignacio Pinheiro, a w 1996 dołączył do Septeto Habanero. Choć artysta rozwijał swoją karierę przez ponad 50 lat, dopiero w tym roku zdecydował się na wydanie solowego albumu. W tym czasie zdążył się dorobić także przydomka El Guapo del Son.

Wydarzenia towarzyszące

• Warsztaty

Festiwal Skrzyżowanie Kultur to nie tylko koncerty, ale też bezpłatne warsztaty. Odbędą się one drugiego i trzeciego dnia festiwalu (zapisy poprzez serwis Biletyna).

Tu kup bilet

Sobotnie warsztaty (16.09, g. 11:00) Jedwabny bursztyn.

Muzyczna podróż z Chin do Polski będą okazją do nauki gry na chińskich cytrach. Guzheng, praprzodek rodziny cytr z Dalekiego Wschodu, jest tradycyjnym chińskim instrumentem szarpanym z 2500-letnią historią. Technika gry polega na zarywaniu strun prawą ręką (przy pomocy specjalnych plektronów-pazurków) i przyciskaniu ich palcami lewej dłoni przy jednoczesnym wykonywaniu określonych ruchów, np. wibrowania, potrząsania.

Na warsztatach będą dostępne instrumenty do nauki gry prostych melodii. Przewidziana jest także nauka piosenki w języku chińskim. Na zakończenie warsztatów odbędzie się minikoncert Silk&Amber, czyli muzyczne spotkanie dwóch kultur muzycznych – polskiej i chińskiej. W programie znajdą się także kompozycje Marii Pomianowskiej utrzymane w stylistyce world music.

Niedzielne warsztaty Tajemnice chińskiej herbaty, kaligrafia oraz w co bawią się mali Chińczycy przyniosą sporą dawkę wiedzy na temat kultury tego kraju. W Chinach ceremonia parzenia herbaty jest wyjątkowym wydarzeniem, które wpływa na wszystkie zmysły i sprawia, że doceniamy piękno ulotności danej chwili. Pokaz będzie okraszany chińską muzyką na żywo, a na koniec oczywiście przewidziana jest degustacja.

Kaligrafia chińska ma status samodzielnej sztuki – dzieła kaligraficzne były i nadal są wysoko cenione, oprawiane jak obrazy i kolekcjonowane. Na warsztatach uczestnicy nauczą się pisać swoje imię po chińsku.

W co bawią się mali Chińczycy? Podczas warsztatów przybliżymy uczestnikom najpopularniejsze zabawy i sposoby spędzania wolnego czasu w Chinach.

• Panele dyskusyjne

Afronauci. Spotkanie autorskie z Bartkiem Sabelą

W sobotę, 16 września o g. 16.00, zapraszamy na spotkanie z Bartkiem Sabelą, autorem frapującej opowieści Afronauci o Edwardzie Mukuce Nkoloso, twórcy Zambijskiej Akademii Kosmicznej i jego planie wystrzelenia rakiety na Księżyc. Autor zabierze nas w podróż, podczas której wspólnie zbliżymy się do skomplikowanej historii postkolonialnej Afryki.

W rozmowie odkryje przed nami wyzwania napotkane podczas pracy nad reportażem podejmującym temat trudnego dialogu tradycji z nowoczesnością.

Spotkanie poprowadzi Maciej Szajkowski – ceniony muzyk, dziennikarz, animator kultury – członek Rady Programowej Festiwalu Skrzyżowanie Kultur, znany szerszej publiczności m.in. z występów w Kapeli ze Wsi Warszawa.

Wytłumaczyć Portugalię. Rozmowa o współczesnym przekładzie

W niedzielę 17 września o g. 16.00 odbędzie się rozmowa dwóch doświadczonych tłumaczy języka portugalskiego. Mgr Tamara Sobolska to tłumaczka oraz lektorka języka portugalskiego z wieloletnim doświadczeniem. Jest znawczynią i wykładowczynią portugalskiej kultury i historii na Uniwersytecie Warszawskim. Dr Jakub Jankowski to tłumacz oraz wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego, który w sposób szczególny pasjonuje się teorią przekładu, translatoryką oraz komiksologią. Spotkanie poświęcone będzie głównie tłumaczeniu komiksów, między innymi Ptaśka Joany Estreli czy Cudotwórcy André Oliveiry w tłumaczeniu dra Jankowskiego, oraz współczesnych powieści portugalskich. Tłumacze opowiedzą o współpracy, której efektem są wspólnie przetłumaczone komiksy, między innymi Historia Lizbony autorstwa A.H. de Oliveiry Marquesa.

• Wystawa

Wystawa o Ferdynandzie Mendesie Pinto – „Olśnienia”

Dzięki uprzejmości Camões, Instituto da Cooperação e da Língua we foyer Teatru Dramatycznego im. G. Holoubka będzie można obejrzeć wystawę zaprojektowaną przez prof. dr hab. Anę Paulę Laborinho, przedstawiającą niepowtarzalne ilustracje autorstwa João Fazendy. Ekspozycja opowiada o przygodach portugalskiego podróżnika Ferdynanda Mendesa Pinto, „13 razy pojmanego i 17 razy sprzedanego”, kupca, pirata, żołnierza, ambasadora i misjonarza, którego zachwyciło bogactwo kultur azjatyckich. Ta zadziwiająca różnorodność skłoniła go do napisania książki, zatytułowanej Peregrynacja, która miała ukazać Europejczykom wartość kultur cywilizacji Orientu.

Szczegółowy program Festiwalu Skrzyżowanie Kultur

Piątek 15.09.23 r.

g. 19:00, koncerty

A.G.A TRIO / Armenia/Turcja/Gruzja

Iberi / Gruzja

Sobota 16.09.23 r.

g. 11:00, warsztat

Jedwabny bursztyn. Muzyczna podróż z Chin do Polski (warsztaty przeznaczone dla dzieci i młodzieży w wieku 6-16 lat. Dorośli opiekunowie mile widziani.)

g. 16:00, spotkanie autorskie

Afronauci.

Spotkanie autorskie z Bartkiem Sabelą

g. 18:00, koncerty

Vieux Farka Touré, / Mali

Tamikrest/Algieria/Niger/Mali/Francja

Niedziela 17.09.23 r.

g. 11:00, warsztat

Tajemnice chińskiej herbaty, kaligrafia oraz w co bawią się mali Chińczycy (warsztaty rodzinne, przeznaczone dla dzieci i ich opiekunów)

godz. 16:00, spotkanie

Wytłumaczyć Portugalię. Rozmowa o współczesnym przekładzie.

g. 18:00, koncerty

Sara Correia /Portugalia

Emilio Moret /Kuba

Dostępność

Informacje o dostępności wydarzenia dla osób z niepełnosprawnością dostępne są na stronie Teatru Dramatycznego im. G. Holoubka. https://teatrdramatyczny.pl/teatr-bez-barier

W celu zakupu miejsca dla osoby poruszającej się na wózku, prosimy o kontakt

– pod numerem telefonu 669 895 798
– pod adresem email rezerwacje@biletyna.pl

Bilety

Wstęp na koncerty od 6. roku życia.

Bilety na wydarzenie są sprzedawane za pośrednictwem systemu Biletyna.pl –

Tu kup bilet

Bilety zakupuje się oddzielnie na każdy dzień koncertowy w cenie 80 zł.

Na bezpłatne warsztaty obowiązują zapisy (przez serwis Biletyna.pl) – liczba miejsc ograniczona.

Tu kup bilet

Zapraszamy na Facebooka https://www.facebook.com/SkrzyzowanieKultur
oraz Instagram @skrzyzowaniekultur.

Więcej o festiwalu a także innych wydarzeniach organizowanych przez Stołeczną Estradę

– na www.estrada.com.pl
– oraz na Facebooku: https://www.facebook.com/StolecznaEstrada

ORGANIZATOR: Stołeczna Estrada, Miasto st. Warszawa

PARTNERZY I PATRONI MEDIALNI: Wyborcza.pl, Polityka, TOK FM, Teatr Dramatyczny im. G. Holoubka, Camões, Instituto da Cooperação e da Língua, Biletyna.pl

Stołeczna Estrada jest największą instytucją kultury miasta stołecznego Warszawy. Na zlecenie Ratusza tworzy scenę kulturalną i rozrywkową miasta, organizując festiwale, koncerty, widowiska, ważne rocznice i wystawy.
Od momentu powstania w 1955 roku w produkowanych przez nią wydarzeniach masowo biorą udział mieszkańcy stolicy i ich goście – osoby przyjeżdżające tu z całego świata.

Cyklicznie przygotowuje dla mieszkańców między innymi Wianki nad Wisłą, Festiwal Skrzyżowanie Kultur, Koncerty Chopinowskie w Łazienkach Królewskich, buduje też program Multimedialnego Parku Fontann.

Dziesiątki tysięcy osób biorą udział w wydarzeniach Stołecznej Estrady, a pokazy fontann ogląda milionowa publiczność. Instytucja pracuje na rzecz kultury, rozrywki i jakościowego, wolnego czasu w stolicy.

By Radosław Czapski • ZAPOWIEDZI •