sie 18 2021

Adam Makowicz

„Good Times, Bad Times” from „Fusion” Michała Urbaniaka 1973, Adam Makowicz – keyboards

Oprac. Ewa Kałużna. Fot. fryderyki.pl, rybnik.com.pl, YouTube, Pierre Lapijover, Brian McMillen, Stanisław Bryg, wybrane albumy

 

ADAM MAKOWICZ
(właśc. Adam Matyszkowicz;
ur. 18 sierpnia 1940), pianista jazzowy, ceniony improwizator, wirtuoz fortepianu.

Mieszka na stałe w Nowym Jorku.

Jest jednym z niewielu polskich artystów jazzowych, którym udało się zrobić światową karierę, w skali porównywalnej jedynie z Tomaszem Stańko, Michałem Urbaniakiem i Urszulą Dudziak. Rozpoznawany jest wśród słuchaczy i muzycznych krytyków w każdym niemal zakątku globu.

Swoją muzyką buduje mosty między kulturami, wykonując koncerty i nagrywając kompozycje wielostylowe.

Jego specjalnością są koncerty oraz płyty monograficzne, poświęcone wielkim twórcom, z pogranicza muzyki jazzowej i rozrywkowej.

Wykonywał i nagrywał Chopina i Gershwina, z Filharmonią Warszawską, Orkiestrą Filharmonii Moskiewskiej, National Symphony w Waszyngtonie, London Royal Philharmonic Orchestra i innymi międzynarodowymi zespołami. Jego interpretacje klasycznych utworów Chopina i Gershwina odznaczają się finezją, pomysłowością i niezwykłą techniczną wirtuozerią.

POCZĄTKI

Adam Matyszkowicz urodził się w Czechach, na Zaolziu, w małej miejscowości Gnojnik.

Jego rodzice mieszkali wówczas na Śląsku Cieszyńskim, na terenach, zaanektowanych przez Niemcy na początku II wojny światowej.

Po wojnie, w 1946, sześcioletni Adam z rodzicami powrócił do Polski. Wybór padł na Rybnik, gdzie ojciec Adama znalazł pracę w kopalni, jako inżynier maszyn górniczych.

W Rybniku pierwszych lekcji gry na fortepianie udzielała Adamowi jego matka – pianistka i śpiewaczka. Jak głosi jedna z rodzinnych opowieści, pierwszy fortepian trafił do domu Matyszkowiczów jako substytut wypłaty dla ojca.

W dzieciństwie Adam grał utwory Chopina, co było dość typowe w ówczesnym modelu edukacji pianisty. Wtedy także, u jednego z przyjaciół w Rybniku, usłyszał płytę Errolla Garnera. Gdyby wtedy ktoś powiedział mu, że zagra razem z George’em Shearingiem na koncercie w Nowym Jorku, poświęconym pamięci Garnera, pewnie by nie uwierzył.

Adam okazał się szczególnie utalentowany, dlatego też trafił do szkoły dla dzieci uzdolnionych muzycznie, a następnie do rybnickiej klasy fortepianu wybitnego pedagoga, profesora Karola Szafranka.

Studiował muzykę klasyczną w Konserwatorium Muzycznym im. Fryderyka Chopina w Krakowie.

JAZZ

Choć rodzice marzyli o karierze syna jako klasycznego pianisty, 15-letniego Adama porwał jazz, którego uczył się, słuchając programu radiowego „Music USA – Jazz Hour”, prowadzonego przez legendarnego popularyzatora muzyki jazzowej, Willisa Conovera.

W Polsce at 50. muzyka jazzowa była niemile widzianym, a nawet wręcz „zakazanym owocem Zachodu”.

„Ta muzyka, ten świat wolności i improwizacji, zwłaszcza w wykonaniu mistrzów fortepianu, jak Art Tatum czy Erroll Garner, zafascynowała mnie do tego stopnia, że jako nastolatek porzuciłem szkołę, jej klasyczne wymogi i zasady” – wspominał po latach Adam Makowicz.

W poszukiwaniu własnej drogi artystycznej w świecie jazzu, Adam, nie mogąc liczyć na pomoc rodziców, wybrał niezwykle skromną egzystencję, w warunkach ciągłej niepewności.

Przez kilka lat w zasadzie nigdzie nie mieszkał. Legendarne stały się zimne noce, spędzone przez Adama Matyszkowicza w piwnicy akademika Żaczek w Krakowie, gdzie niedługo potem powstał klub Katakumby, w którym stało stare pianino. Tam Adam mógł ćwiczyć.

Jego oazą stał się wkrótce krakowski Jazz Club Helikon. Tu mieszkał, ćwiczył i koncertował od 1956.

W 1959 poznał w Helikonie trębacza jazzowego, Jerzego Porębskiego.

JAZZ DARINGS

W tym czasie, częstym gościem Helikonu bywał również Tomasz Stańko, który brał udział w jazzowych jamach. Tam obaj panowie poznali się.

Jesienią 1961 założyli zespół Jazz Darings, do którego zaprosili kontrabasistę, Jacka Ostaszewskiego, i perkusistę, Wiktora Perelemuttera.

Jazz Darings, zdaniem niemieckiego krytyka i teoretyka jazzu, Joachima-Ernsta Berendta, „był pierwszym europejskim zespołem, grającym w stylu Ornette’a Colemana„. Zespół był uważany za pierwsze europejskie combo jazzowe z prawdziwego zdarzenia.

Formacja szybko została doceniona. W 1963 wygrali Konkurs Amatorskich Zespołów Jazzowych Polski Południowej, a Tomasz Stańko indywidualnie – kategorię instrumentalistów.

KURYLEWICZ, NAMYSŁOWSKI, NOVI SINGERS

Kiedy Tomasz Stańko, inspirowany kwartetem Ornette’a Colemana bez fortepianu, poszedł w stronę takiego właśnie składu, Matyszkowicz – jako klawiszowiec – musiał szukać innej formacji.

Trafił wówczas do zespołu Andrzeja Kurylewicza, z którym zagrał na Jazz Jamboree 1964.

W 1965 Matyszkowicz wrócił na Jazz Jamboree, tym razem w składzie zespołu Zbigniewa Namysłowskiego.

NOVI SINGERS – „CHRISTINE”, 1965

Współpraca ze Zbigniewem Namysłowskim i formacją wokalno-instrumentalną Novi Singers przyniosła pierwsze nagrania studyjne z udziałem Adama Matyszkowicza.

W październiku 1965 wydana została EP-ka (tzw. czwórka) zespołu Novi Singers – „Christine”, z utworami „Christine”, „Jeansy”, „Blues in A” oraz „Malec (The Urchin)”. W sesji nagraniowej wzięli udział:
Novi Singers: Ewa Wanat, Aleksander Głuch, Bernard Kawka, Janusz Mych, Waldemar Parzyński
Additional musicians:
Zbigniew Namysłowski – alto sax
Adam Matyszkowicz – piano
Janusz Kozłowski – bass
Czesław Mały Bartkowski – drums
„Christine” 1965

---

„ZBIGNIEW NAMYSŁOWSKI QUARTET” 1966

W drugiej połowie lat 60., Matyszkowicz był już etatowym gościem Jazz Jamboree, towarzysząc Billowi Ramseyowi wraz z kwintetem Namysłowskiego, czy też występując z Urbaniakiem lub formacją Novi Singers.

Pierwszym albumem, w całości zarejestrowanym z udziałem Adama Matyszkowicza, była legendarna płyta „Zbigniew Namysłowski Quartet”, wydana w serii Polish Jazz Vol. 6. Album został nagrany w Warszawie, w styczniu 1966. Wszystkie utwory, zamieszczone na płycie, były kompozycjami lidera:
Zbigniew Namysłowski – alto sax
Adam Matyszkowicz – piano
Janusz Kozłowski – bass
Czesław Bartkowski – drums
„Siódmawka” from „Zbigniew Namysłowski Quartet” 1966

„Rozpacz” from „Zbigniew Namysłowski Quartet” 1966

„Moja Dominika” z tego albumu to dojrzale zagrany utwór, wyznaczający styl pianistyki Matyszkowicza – niezwykłe połączenie nienagannej techniki, dokładności każdego dźwięku, i pogodnego nastroju, niezależne od tempa utworu:

„Moja Dominika” from „Zbigniew Namysłowski Quartet” 1966

NOVI SINGERS – „BOSSA NOVA” 1967

W czerwcu 1967 Makowicz ponownie towarzyszył grupie Novi Singers, tym razem w Studiu 12 Polskich Nagrań w Warszawie, podczas rejestracji albumu „Bossa Nova”, sygnowanego wówczas nazwą Novi, i wydanego w serii Polish Jazz Vol. 13.

Novi Singers:
Bernard Kawka, Ewa Wanat – vocal, violin
Janusz Mych – vocal, flute
Waldemar Parzyński – vocal, percussion
Additional musicians:
Andrzej Matyszkowicz – piano
Janusz Sidorenko – guitar
Janusz Kozłowski – bass
Jerzy Bartz – drums
„Brownie” from „Bossa Nova” 1967

„Cichy wieczór (A Calm Evening)” from „Bossa Nova” 1967

„Gogo” from „Bossa Nova” 1967

WOJCIECH MŁYNARSKI – „RECITAL ’71”
Na początku lat 70. Matyszkowicz pracował przez chwilę z Wojciechem Młynarskim. Wtedy, występy i nagrania ze znanymi wokalistami były dobrym sposobem na zarobek dla młodych jazzmanów. Jedno z takich nagrań, „Recital ’71”, zostało zrealizowane podczas koncertu w Sali Kameralnej Filharmonii Narodowej. Po latach, muzyka nagrana z Wojciechem Młynarskim w 1971 doskonale broni się, nawet, jeśli najważniejsze są tutaj teksty Młynarskiego, Wasowskiego i Małeckiego. Płyta analogowa oddaje unikalną atmosferę tego październikowego wieczoru, tym lepszą, że Wojciechowi Młynarskiemu towarzyszył doskonały zespół muzyczny:
Wojciech Młynarski – vocal
Adam Makowicz – piano
Marek Bliziński – guitar
Michał Urbaniak – violin
Paweł Jarzębski – bass
Czesław Mały Bartkowski – drums.
„Podchodzą mnie wolne numery” from „Recital ’71”

„Ułańska fantazja” from „Recital ’71”

MICHAŁ URBANIAK’S GROUP

Na przełomie lat 60. i 70. Makowicz włączył do swojego instrumentarium elektryczny fortepian Fendera.

W 1970 wszedł w skład formacji Michał Urbaniak’s Group, którą, w różnych okresach, tworzyli:
Michał Urbaniak – alto sax, baritone sax, soprano sax, tenor sax, violin, electric violin
Urszula Dudziak – vocal
Adam Makowicz – piano, electric piano
Paweł Jarzębski – bass guitar
Michał Komar / Janusz Kozłowski / Roman Gucio Dyląg – bass
Czesław Mały Bartkowski / Andrzej Dąbrowski – drums.
Występowali na Jazz Jamboree w latach 1970-1972 oraz na festiwalach europejskich, m.in. w Norymberdze, Kongsbergu, Molde i Heidelbergu. Nagrywali też pierwsze autorskie albumy Michała Urbaniaka.

„INACTIN” 1970

W 1970 Adam Makowicz wziął udział w nagraniu w Stuttgarcie płyty „Michał Urbaniak’s Group – Inactin”, w składzie:
Michał Urbaniak – electric violin, violectra, soprano sax
Urszula Dudziak – vocal, dynacord echocord, percussion
Adam Makowicz – electric piano, clarinet
Roman Dyląg – bass, electric bass
Czesław Mały Bartkowski – drums, paiste cymbals
Branislav Kovacev – congas
„Alu” from „Inactin” 1970

„Ekim” from „Inactin” 1970

„LIVE 1971”

W styczniu 1971 Michał Urbaniak’s Group, wówczas bez Urszuli Dudziak, wystąpił na koncercie w Filharmonii Narodowej. Nagranie tego koncertu trafiło na album „Michał Urbaniak’s Group – Live Recording”, który został wydany w serii Polish Jazz Vol. 24 (reedycja 2016). Album szczególny, jako, że był to debiut płytowy Urbaniaka w roli lidera i skrzypka, a także chrzest bojowy jego nowego zespołu i zapowiedź rewolucyjnej zmiany kursu w stronę fusion.

„Wiele jest na tej płycie rzeczy „pierwszych” – skrzypce Urbaniaka, elektryczna klawiatura Makowicza, free-flow bez kreski taktowej Bartkowskiego. To sprawia, że postrzega się ten album, jako nowe otwarcie, zapowiedź fazy fusion w twórczości Urbaniaka. To nie tylko pierwszy, ale ostatni taki zespół. Ostatni nie tylko w planach Urbaniaka, ale w porządku „zwykłego” jazzu w ogóle. Ostatni, który grał „Body and Soul” z taką czułością, elegancją i dezynwolturą” (Tomasz Tłuczkiewicz). Na koncercie i na płycie wystąpili:
Michał Urbaniak – electric violin, soprano sax, tenor sax, baritone sax
Adam Makowicz – piano, electric piano, clavinet
Paweł Jarzębski – bass, electric bass
Czesław Mały Bartkowski – drums
„Michał Urbaniak’s Group – Live Recording” Full Album 1971

Jeszcze jeden album z tego samego koncertu to „Michał Urbaniak ‎- Live at the Warsaw Philharmonic”, wydany w 1971 w serii From Poland with Jazz, i zawierający dodatkowo na stronie A zapis utworu „Suite” z występu zespołu Urbaniaka podczas Jazz Jamboree 1970, gdzie skład był ten sam.

Michał Urbaniak’s Group feat. Urszula Dudziak – Live in Oslo, Full Concert 1972
Michał Urbaniak – sax, electric violin
Urszula Dudziak – vocal, percussion
Adam Makowicz – electric piano
Czesław Mały Bartkowski – drums

URSZULA DUDZIAK – „NEWBORN LIGHT” 1972

W 1972 Makowicz nagrał duetową płytę z Urszulą Dudziak – „Newborn Light”:
Adam Makowicz – electric piano
Urszula Dudziak – voice
„Darkness and Newborn Light” from „Newborn Light”

POCZĄTKI KARIERY w STANACH

John Hammond zachwycił się w Nowym Jorku płytą „Newborn Light”, i został pierwszym amerykańskim promotorem talentu Makowicza.

Wejście polskiego pianisty do ekstraklasy amerykańskich jazzmanów potwierdził udział w koncercie, poświęconym Errollowi Garnerowi, razem z George’em Shearingiem, Teddym Wilsonem i Earlem Fatha Hinesem.

„PARATYPHUS B” 1973

W 1973 zespół Michał Urbaniak’s Group nagrał i wydał w Niemczech drugi album – fusion-jazzowy „Paratyphus B”, wysoko oceniony przez krytyków:
Michał Urbaniak – electric violin, soprano saxo, tenor sax, flute
Urszula Dudziak – vocal, percussion
Adam Makowicz – electric piano
Paweł Jarzębski – electric bass
Branislav Kovacev – congas
Czesław Mały Bartkowski – drums
„Paratyphus B” – Full Album 1973

URBANIAK’S CONSTELLATION

W maju 1973 Michał Urbaniak i Urszula Dudziak zagrali pożegnalny koncert przed polską publicznością w Filharmonii Narodowej w Warszawie, wraz z nowym zespołem o nazwie Constellation

W tym samym roku ukazało się wydawnictwo, zawierające nagranie z tego koncertu – „Michał Urbaniak Constellation ‎- In Concert”, wydane w serii Polish Jazz Vol. 36.

„Płyta wyjątkowa, zarówno od strony kompozycji, składu instrumentalistów, jak i brzmienia. To jedna z tych płyt, o których trzeba powiedzieć, iż wyprzedzały swój czas, i stąd bierze się jej dzisiejsza aktualność. Ta płyta to kulminacja niezwykle kreatywnego okresu w historii formacji Constellation” (empik.com). W 2018 płyta została wznowiona przez Warner Music Poland.
Skład formacji tworzyli:
Michał Urbaniak – electric violin
Urszula Dudziak – vocal, percussion
Wojciech Karolak – Hammond organ, keyboards
Adam Makowicz – electric piano classic, electric piano bass
Czesław Mały Bartkowski – drums
„Theme” from „Michał Urbaniak Constellation – In Concert” 1973

„Seresta” from „Michał Urbaniak Constellation – In Concert” 1973

Michał Urbaniak Constellation – Live Full Concert, Molde, Norway 1973
Michał Urbaniak – electric violin
Urszula Dudziak – vocal, percussion
Wojciech Karolak – Hammond organ, keyboards
Adam Makowicz – electric piano classic, electric piano bass
Czesław Mały Bartkowski – drums

„SUPER CONSTELLATION / FUSION” 1973

11 września 1973 Michał Urbaniak wraz z Urszulą Dudziak wyjechali na stałe do Nowego Jorku.

Tam, przy wsparciu Johna Hammonda, Urbaniak zawarł kontrakt z wytwórnią Columbia. Kontrakt ten umożliwił wydanie w Stanach pierwszej płyty Michała Urbaniaka – „Super Constellation”, choć pierwotnie album ukazał się w Niemczech w 1973.

W Stanach i na rynku europejskim płyta trafiła na półki sklepowe dopiero w 1978. W USA zmieniono okładkę, nadano nowy tytuł – „Fusion”, i dodano nowy utwór – „Fusion”:
Michał Urbaniak – electric violin electric, soprano sax
Urszula Dudziak – vocals, percussion
Adam Makowicz – keyboards
Wojciech Karolak – Hammond organ
Czesław Mały Bartkowski – drums, cymbals
„Good Times, Bad Times” from „Fusion” 1973

„Bengal” from „Fusion” 1973

Album „Fusion” przez wiele lat nie był wznawiany. Dziś jest obecny na stałe w katalogu klasyków Columbii Records. Jest również jedną z zaledwie kilku całkowicie polskich, choć nagranych poza Polską, płyt, które są znane i uznawane na całym świecie.

MAKOWICZ & BARTKOWSKI – „UNIT” 1973

Po wyjeździe Michała Urbaniaka i Urszuli Dudziak do Stanów, Adam Makowicz, w duecie z Czesławem Małym Bartkowskim, wydał w 1973 awangardowy, fusion-jazzowy album:
„Unit” – Full Album 1973

MAKOWICZ & STAŃKO & BARTKOWSKI – „UNIT” 1976

Do duetu wkrótce dołączył Tomasz Stańko.

W 1974 i 1975 trzech muzyków intensywnie koncertowało w Niemczech, pod nazwą Unit.

„To był fajny skład. Makowicz miał dwa Fendery – jeden basowy i jeden klasyczny. Grał tę muzykę dziwnie, charakterystycznie. Razem graliśmy bardzo nowoczesne kompozycje. Unit to był dobry band, bardzo dobry” – wspominał Tomasz Stańko.

W 1976 nagrali płytę „Unit”, dodatkowo z kontrabasistą Pawłem Jarzębskim:
Tomasz Stańko – trumpet
Adam Makowicz – piano, electric piano, electric bass piano
Paweł Jastrzębski – bass
Czesław Mały Bartkowski – drums
„Over the Rainbow” from „Unit” 1976

„What Is This Thing Called Love” from „Unit” 1976

ROZSTANIE z ELEKTRONIKĄ

Nagrania z formacją Constellation Michała Urbaniaka oraz z Tomaszem Stańko i Czesławem Bartkowskim były jednymi z ostatnich w karierze Adama Makowicza, gdzie używał on instrumentów elektronicznych. Później, zmienił zarówno styl, jak i instrument – zajął się prawie wyłącznie klasycznym fortepianem akustycznym.

JAZZ JAMBOREE 1977

W 1977 Makowicz wystąpił na Jazz Jamboree, z big bandem Duke’a Ellingtona, prowadzonym przez jego syna, Mercera Ellingtona, oraz z Orkiestrą Filharmonii Narodowej, pod dyrekcją Wojciecha Rajskiego:
The Duke Ellington Orchestra & Warsaw Philharmonic Orchestra – Live @ Jazz Jamboree, Full Concert 1977
„New World A-Comin'” (Adam Makowicz – piano, from 1:12:39 min)

MAKOWICZ zamiast MATYSZKOWICZA

Jeszcze w tym samym 1977 roku Adam Matyszkowicz wyjechał do Stanów.

Na zaproszenie Hammonda, odkrywcy talentów i producenta płyt, odbył 10-tygodniowy kontrakt w klubie jazzowym The Cookery w Nowym Jorku. Wystąpił także w Carnegie Hall, a później na słynnym festiwalu jazzowym w Newport, oraz z orkiestrą Duke’a Ellingtona, czego owocem była płyta z 1977 „Remembering Duke’s World”.

Wówczas też formalnie zmienił nazwisko na Makowicz, by było łatwiejsze do zapamiętania i wymówienia przez amerykańską publiczność.

„ADAM” 1977

W USA pierwszą pomoc okazali polskiemu pianiście Willis Conover, Benny Goodman i John Hammond.

W 1977 Makowicz nagrał dla wytwórni CBS Columbia swoją pierwszą autorską płytę – „Adam”, wyprodukowaną przez Johna Hammonda, z okładką autorstwa Rafała Olbińskiego. Album ukazał się w 1978:

„Adam” – Full Album 1978

Pełen wrażeń po powrocie ze Stanów do Polski, Makowicz stwierdził w wywiadzie, udzielonym magazynowi „Jazz Forum”: „Gdy w Polsce zdobyłem już publiczność i jestem pewny, że ludzie znają moją wartość, to chcę teraz pozyskać nowych słuchaczy”.

Wówczas, z całą stanowczością, został przez Makowicza obrany kierunek amerykański. W tym samym wywiadzie tłumaczył, że „w Europie nie ma dobrej sekcji, i długo nie będzie” („Jazz Forum”, 5/1977).

EMIGRACJA do USA

W 1978 Makowicz ponownie pojechał do Nowego Jorku, tym razem na kontrakt półroczny.

Został tam już na stałe, głownie z powodu ówczesnej sytuacji politycznej w Polsce.

Od tego czasu, Nowy Jork, a szczególnie Manhattan, stały się nowym domem Adama Makowicza. Otworzyły się przed nim legendarne świątynie muzyki – nowojorska Carnegie Hall, gdzie po raz pierwszy wystąpił na koncercie, poświęconym zmarłemu sześć miesięcy wcześniej Errollpwi Garnerowi, czy klub Cookery w Greenwich Village.

Zaproszony także został do udziału w festiwalu jazzowym w Newport.

„WINTER FLOWERS” 1978

W 1978 wydał w Stanach drugą autorską, solową płytę:

„Winter Flowers” – Full Album 1978

„ŻEBY POLSKA BYŁA POLSKĄ” 1981

Po wprowadzeniu w Polsce w 1981 stanu wojennego, Makowicz wraz z innymi polskimi artystami, mieszkającymi w USA, wziął udział w emitowanym na cały świat programie telewizyjnym, zorganizowanym z inicjatywy prezydenta Ronalda Reagana – „Let Poland Be Poland” („Żeby Polska była Polską”).

Udział w wydarzeniu o tak silnej wymowie politycznej definitywnie zamknął Adamowi na kilka dobrych lat możliwość odwiedzenia ojczyzny.

Dopiero po 1989 Makowicz mógł wreszcie przyjechać do Polski. Od tamtego czasu, przyjeżdża tutaj regularnie.

MAKOWICZ TRIO

Od 1981 Makowicz nagrywał w międzynarodowym składzie, tworząc własne tria.

„A HANDFUL of STARS” 1981

W skład pierwszego weszli czesko-amerykański kontrabasista, George Mraz (Jiří Mráz), i amerykański perkusista, Jack DeJohnette. Wspólnie nagrali w dniach 20-21 kwietnia 1981, w Vanguard Studios w Nowym Jorku, płytę „A Handful of Stars”. Album został wznowiony w 2017 w Japonii, przez Chiaroscuro Records:
„A Handful of Stars” 1981

„Satin Wood” from „A Handful of Stars” 1981

„INTERFACE” 1987

Album „Interface” z 1987, został wydany w Szwecji przez wytwórnię Sonet.

Płyta, nagrana przez Makowicza z jedną z najsłynniejszych europejskich sekcji rytmicznych, z kontrabasistą Palle Danielssonem i perkusistą Jonem Christensenem, prezentowała osiem oryginalnych kompozycji Makowicza. Niestety, w Polsce płyta przeszła prawie niezauważona, a szkoda, bo obecnie jest już niedostępna.

Makowicz Trio – „Interface”, Live Full Concert 1986
Adam Makowicz – piano
Palle Danielsson – bass
Jon Christensen – drums

JAZZ JAMBOREE 1989

Po zmianie ustroju w Polsce w 1989, Adam Makowicz przyjechał tutaj po latach nieobecności, by zagrać jeszcze w tym samym roku na Jazz Jamboree. Efektem tego występu był album:
„Jazz Jamboree 1989” – Full Album

„THE MUSIC of JEROME KERN” 1993

W 1993 Makowicz sformował kolejne trio, nagrywając w Stanach, dla Concord Jazz Records, ‎album „The Music of Jerome Kern”.
Zespół teraz tworzyli:
Adam Makowicz – piano
George Mraz – bass
Alan Dawson – drums.
Na płycie znalazły się interpretacje nieśmiertelnych standardów Kerna – „All the Things You Are”, „The Way You Look Tonight”, „Yesterdays”, czy „I’m Old Fashioned”.

„THE MUSIC of RICHARD RODGERS” 1994

Rok później ukazał się w Stanach i Kanadzie album tria Makowicza „My Favorite Things – The Music of Richard Rodgers”, ponownie nagrany dla Concord Jazz Records, w tym samym składzie, z Mrazem i Dawsonem:
„It Might as Well Be Spring” from „My Favorite Things – The Music of Richard Rodgers” 1994

„Where or When” from „My Favorite Things – The Music of Richard Rodgers” 1994

„GERSHWIN” 1998

W 1998 trio Makowicza, w składzie tym razem z Dave’em Hollandem na perkusji i Charlie’em Hadenem na basie, wydało album „Gershwin”:
„Naughty Baby” from „Gershwin” 1998

ZNOWU w POLSCE

W latach 90. Makowicz zaczął dawać sporo recitali w Polsce. Występował też z orkiestrami klasycznymi.

Z Krzesimirem Dębskim przez kilka lat organizowali cykliczne trasy, poświęcone znanym amerykańskim kompozytorom jazzowym. W ten sposób, Dębski i Makowicz przedstawili polskiej publiczności w latach 90. sylwetki m.in. Irvinga Berlina, Cole’a Portera, George’a Gershwina, Richarda Rodgersa, czy Jerome’a Kerna.

MAKOWICZ vs. MOŻDŻER 2004, 2020

Bardzo wysoko przez recenzentów został oceniony występ Adama Makowicza w duecie z Leszkiem Możdżerem, w nowojorskiej Carnegie Hall, we wrześniu 2004.

Koncert-pojedynek pomiędzy mistrzem weteranem i wschodzącą wówczas gwiazdą jazzu, został utrwalony na płycie „Makowicz vs. Możdżer at Carnegie Hall”. Sam krążek wytwórnia EMI Music nagrodziła platynową płytą:

„Makowicz vs. Możdżer at Carnegie Hall” – Full Album 2004

Makowicz vs. Możdżer – Live in Wrocław 2004

Po 16 latach od tego wydarzenia, 15 sierpnia 2020, Adam Makowicz i Leszek Możdżer ponownie zagrali w duecie, w ICE Kraków, w ramach festiwalu Summer Jazz Festival.

KLASYKA

Obok typowych standardów i utworów jazzowych, repertuar Adama Makowicza obejmuje również muzykę klasyczną.

Do cyklu autorskich adaptacji włączył utwory Fryderyka Chopina, którymi „nasiąkł w młodości”, jak sam mówi, i które czuje „po jazzowemu, jak nikt inny”.

Kompozycje Chopina grał Makowicz m.in. wspólnie z Krzysztofem Jabłońskim, Januszem Olejniczakiem, Stanisławem Drzewieckim czy Krzysztofem Trzaskowskim.

W 1999, z okazji 150. rocznicy śmierci Chopina, wykonał „Hołd fortepianowy dla Chopina”, w ambasadzie francuskiej w Waszyngtonie.

„REFLECTIONS on CHOPIN” 2000

W 2000 Makowicz wydał w Stanach płytę „Reflections on Chopin”, z muzyką Chopina w interpretacji jazzowej – jedyną amerykańską płytę tego rodzaju, w całości poświęconą polskiemu genialnemu kompozytorowi:
„Prelude in A minor nº 3, op. 28” from „Reflections on Chopin” 2000

GERSHWIN i INNI

Makowicz gra również własne adaptacje utworów Irvinga Berlina, Jerome’a Kerna, Cole’a Portera oraz George’a Gershwina.

Uzyskał zgodę brata George’a, Iry Gershwina, na własną, improwizowaną interpretację „Błękitnej rapsodii”:
Adam Makowicz – „Rhapsody in Blue for Piano and Orchestra”, Live @ Podlasie Opera and Philharmonic European Art Centre 2010

W USA, KANADZIE i w POLSCE. LATA 2000

W USA Adam Makowicz występuje systematycznie w klubach jazzowych i salach koncertowych, na prestiżowych europejskich i amerykańskich festiwalach jazzowych.

Dzielił scenę z największymi – z Bennym Goodmanem, Herbie’em Hancockiem, Earlem Hinesem, Freddie’em Hubbardem, Sarah Vaughan, Teddym Wilsonem, George’em Shearingiem, George’em Mrazem, Alem Fosterem, Jackiem DeJohnette, Charlie’em Hadenem.

Był wielokrotnie solistą orkiestr i zespołów kameralnych – National Symphony of Washington, London Royal Philharmonic Orchestra, Moscow Symphony Orchestra, Orkiestra Filharmonii Narodowej, Orkiestra Kameralna Polskiego Radia Amadeus, Polska Filharmonia Kameralna, Toruńska Orkiestra Symfoniczna, Chester String Quartet, Amici String Quartet, Kwartet Wilanów.

W 2000 Makowicz przeniósł się na kilka lat do Toronto w Kanadzie. Tam kontynuował karierę, jako pianista koncertowy i artysta nagrywający.

Obecnie ponownie mieszka w Nowym Jorku.

W 2008, z okazji jubileuszu 400 lat istnienia amerykańskiej Polonii, osobę Adama Makowicza włączono w poczet najbardziej zasłużonych 400 Polaków w historii Stanów Zjednoczonych.

Ponadto, Makowicz uhonorowany został wieloma odznaczeniami, m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” – najwyższym państwowym odznaczeniem. Otrzymał je „za zasługi w propagowaniu polskiej sztuki na świecie”.

BIOGRAFIA – „GRAĆ PIERWSZY FORTEPIAN” 2011

W 2011 ukazała się biografia Adama Makowicza, autorstwa Marka Strasza, menadżera artysty – „Grać pierwszy fortepian. Rozmowy z Adamem Makowiczem”. Muzyk niezwykle barwnie i szczerze opowiada o swoich trudnych początkach, miłości do jazzu i karierze za oceanem. W 2015 ukazało się drugie wydanie tej książki.

„Adam Makowicz ujawnia swoją burzliwą biografię w rozmowie-rzece, jaką przeprowadził z nim jego menadżer, Marek Strasz. Ta niesamowicie motywująca książka udowadnia, że jeśli się czegoś bardzo chce, to można pokonać nawet największe przeszkody. Adam Makowicz komentuje to w następujący sposób: 'Ja zawsze wiedziałem, czego chcę. Zawsze walczyłem ze wszystkimi dokoła, którzy uważali, że są ważniejsze rzeczy do zrobienia. Uważałem, że najważniejsza rzecz jest jedna – muzyka i praca nad tą muzyką. I wszystko temu podporządkowywałem’. Makowicz został pianistą jazzowym na przekór rodzicom, nauczycielom i tym, dla których jazz był niechcianą muzyką, wykonywaną przez ludzi z marginesu, wręcz kakofonią dźwięków, która może powodować zmanierowanie, a nawet negatywne skutki psychiczne. Nie zraził się faktem, że nikt wtedy nie uczył jazzu, a on sam nie miał żadnych profesjonalnych materiałów do nauki” (lubimyczytac.pl).

HONOROWY OBYWATEL USTRONIA i RYBNIKA

W 2012 Towarzystwo Przyjaciół Śląska w Warszawie przyznało Adamowi Makowiczowi doroczną nagrodę dla osób szczególnie zasłużonych dla Śląska. Od kilkunastu lat Adam, Honorowy Obywatel Miasta Ustronia, poświęca swój coroczny jesienny recital w Ustroniu na cel charytatywny, wspomagając Ośrodek Edukacyjno-Rehabilitacyjno-Wychowawczy w Ustroniu-Nierodzimiu.

W 2015 Rybnik, miasto, w którym pianista dorastał, przyznało Makowiczowi zaszczytny tytuł Honorowego Obywatela Miasta Rybnika.

W marcu 2018 ZAiKS przyznał Makowiczowi honorowe członkostwo.

DYSKOGRAFIA

Adam Makowicz nagrał ponad 30 albumów muzyki jazzowej, popularnej i klasycznej, w tym z własnymi aranżacjami utworów Chopina, Gershwina, Berlina, Kerna, Portera, Rogersa.

Pisze i nagrywa również własne kompozycje na fortepian. Ponadto, ma na swym koncie kompozycje na kwartet smyczkowy i trio jazzowe. Jest także autorem muzyki do filmów animowanych i dokumentalnych.

Niestety, wydawanie płyt w przypadkowych wytwórniach, które przypuszczalnie nigdy nie będą w stanie wznowić doskonałych nagrań, jest jednym ze znaków rozpoznawczych Makowicza. Wytwórnie, w których Makowicz wydał swoje płyty, to m.in. Eurecord, Saba, Cameo, Helicon, Choice, Sheffield Lab, Novus, VWC, AVANTI, Musicians Showcase Recordings. To egzotyka – nawet dla wytrawnych zbieraczy. W ten sposób, mniej więcej połowa wszystkich nagrań Makowicza pozostaje dostępna tylko dla wybranych.

1966: Zbigniew Namysłowski Quartet
1967: Bossa Nova – Novi Singers
1969: New Faces in Polish Jazz
1969: Jazz Jamboree ’69, with Lucky Thompson
1970: Michał Urbaniak’s Group – Inactin
1971: Wojciech Młynarski – Recital ’71
1971: Michał Urbaniak’s Group
1972: Urszula Dudziak – Newborn Light
1973: Unit, with Czesław Bartkowski
1975: Michal Urbaniak Fusion
1975: Unit, with Tomasz Stańko
1975: Live Embers
1977: Remembering Duke’s World, with Duke Ellington Orchestra
1977: Piano Vista Unlimited
1978: Adam
1978: Winter Flowers
1981: From My Window
1981: A Handful of Stars, with Adam Makowicz Trio
1982: Classic Jazz Duets, with George Mraz
1983: The Name Is Makowicz – Live
1986: Adam in Stockholm
1986: Moonray
1987: Naughty Baby
1987: Interface, with Adam Makowicz Trio
1989: Warsaw Jazz Jamboree 1989
1989: Swiss Encounter, with James Morrison
1992: Makowicz Plays Irving Berlin with Sinfonia Varsovia Conducted by Krzesimir Dębski
1993: Makowicz Plays Gershwin with George Mraz and Moscow Symphony Orchestra Conducted by Krzesimir Dębski
1993: The Music of Jerome Kern, with Adam Makowicz Trio
1993: Adam Makowicz at Maybeck – Mayback Recital Hall Series Vol. 24
1993: Naughty Baby. Honoring George Gershwin – Live at Mayback Recital Hall
1994: Concord Duo Series Vol. 5
1994: My Favorite Things – The Music of Richard Rodgers, with Adam Makowicz Trio
1997: A Tribute to Art Tatum
1998: Gershwin, with Adam Makowicz Trio
2000: Reflections on Chopin
2000: Makowicz Plays Duke Ellington
2003: Songs for Manhattan
2004: Makowicz vs. Możdżer at Carnegie Hall, with Leszek Możdżer
2005: From My Field
2007: Indigo Bliss
2008: Makowicz & Orkiestra Filharmonii Częstochowskiej
2010: Brillante – The Adam Makowicz Chopin Project
2014: Makowicz Plays Kobylinski
2018: Swinging Ivories.

„SWINGING IVORIES” 2018

W listopadzie 2017 agencja muzyczna zorganizowała recital Adama Makowicza w Studiu Koncertowym im. Witolda Lutosławskiego. Materiał muzyczny został zarejestrowany i wydany na płycie „Swinging Ivories”, która ukazała się 16 marca 2018.

Jest to wyjątkowo cenna pozycja, gdyż artysta nie wydał nowej płyty od wielu lat. Wersja winylowa ukazała się w lutym 2019. Tytuł doskonale definiuje muzykę Makowicza, łączącego w udany sposób klasykę z jazzem, i zawsze doskonale nawiązującego kontakt z publicznością:
„Swinging Ivories” – Album Trailer 2018

Adam Makowicz mówi: „Jazz bez swingu – to nie jazz. Swing to podstawa tej muzyki, coś, co sprawiło, że zainteresowałem się jazzem”.

Rozmowa z pianistą w Radiowej Dwójce, przed wydaniem płyty „Swinging Ivories”, 22 listopada 2017

Premiera płyty „Swinging Ivories”. Rozmowa z Adamem Makowiczem w dniu premiery, 16 marca 2018

ZŁOTY FRYDERYK 2021

W 2021 Adam Makowicz otrzymał Złotego Fryderyka w kategorii muzyki jazzowej, za całokształt osiągnięć artystycznych.
W uzasadnieniu mapisano o Adamie Makowiczu: „Światowej sławy pianista jazzowy, który znaczną część swojego życia i kariery związał z Nowym Jorkiem, gdzie grał z największymi postaciami jazzu”.
Adam Makowicz – Złoty Fryderyk 2021. Rozmowa z artystą

Posłuchajmy także:
„Blue Skies” – Live @ Metropol, Vienna 2009

„Cheek to Cheek” – Live @ Metropol, Vienna 2010

„Chopin na jazzowo” – Live @ Jazz Jamboree 2010

Adam Makowicz & Krzysztof Medyna – Live in Polish Cultural Foundation, Clark NY, 2019

Adam Makowicz – piano, Krzysztof Medyna – sax, Jeff Dingler – bass – Live @ Blue Note, New York 2019, Audio

Koncert Adama Makowicza w RDC – Live Full Concert 2020

JUBILATOWI ŻYCZYMY WSZYSTKIEGO NAJLEPSZEGO, STO LAT !!!

Fot. 2021 Złoty Fryderyk (fryderyki.pl, rybnik.com.pl) / 1973 Michał Urbaniak’s Group „Paratyphus B” (YouTube) / 1975 Stańko, Makowicz, Vesala (Pierre Lapijover) / 1980 (Brian McMillen) / 2019 (Stanisław Bryg) / Wybrane albumy: 1970 „Michał Urbaniak’s Group – Inactin” / 1971 „Michał Urbaniak’s Group – Live Recording” / 1972 Dudziak & Makowicz „Newborn Light” / 1973 Makowicz & Bartkowski „Unit” / 1978 „Adam” / 1980 „Winter Flowers” / 2018 „Swinging Ivories”

By Radosław Czapski • URODZINY •