maj 15 2020
14. TYRMAND 1956. I Festiwal w Sopocie
Oprac. Andrzej Rumianowski, fot. Arch. Hoovera, Arch. Mary Ellen Tyrmand, Arch. Muzeum Jazzu, Arch. Dudusia Matuszkiewicza
| POPRZEDNI | WSZYSTKIE ODCINKI | NASTĘPNY |
Rok 2020, uchwałą Sejmu RP, ogłoszony został Rokiem Leopolda Tyrmanda
16 maja 2020 roku przypada setna rocznica urodzin Leopolda Tyrmanda, zaś 19 marca 2020. minęła 35. rocznica jego śmierci.
Leopold Tyrmand to pisarz, literat, a także niestrudzony popularyzator jazzu. Jest patronem Fundacja Muzeum Jazzu przy Polskiej YMCA.
Z okazji Roku Leopolda Tyrmanda, Muzeum Jazzu przedstawia wystawę internetową pt. Stulecie urodzin Leopolda Tyrmanda, wykonaną w oparciu o materiały zgromadzone w Cyfrowym Archiwum Muzeum Jazzu, dzięki ofiarności Matthew Tyrmanda, Mary Ellen Tyrmand i Jerzego Dudusia Matuszkiewicza, we współpracy z Marcelem Woźniakiem, biografem Leopolda Tyrmanda i Pawłem Brodowskim, redaktorem naczelnym Jazz Forum.
Afisz koncertu „Seans z Powidłami”
Kolejna, ostatnia impreza autorstwa Leopolda Tyrmanda pod patronatem ESTRADY JAZZOWEJ premierę swoją miała w styczniu 1956 roku. Był to „Cykl siedmiu wieczorów synkopowanych wariacji” pod nazwą „Seans z powidłami„. Trzy pierwsze spektakle przedstawiono w Teatrze, w warszawskim budynku Polskiej YMCA przy ul. Konopnickiej 6 (zawładniętym w 1949 roku, Dekretem Bieruta, przez Państwo i do dziś nie zwróconym). Cztery następne koncerty odbyły się w świetlicy Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych , przy ul. Wspólnej 72, także w Warszawie.
Skrzyżowanie ulic Emilii Plater i Wspólnej
Skrzyżowanie Emilii Plater i ul. Wspólnej, widok współczesny. Na skwerze, widocznym po drugiej stronie ulicy, stał barak Ministerstwa Komunikacji o adresie Wspólna 72, gdzie przez krótki czas, do czasu pożaru mieścił się Studencki Klub Stodoła Politechniki Warszawskiej w którym odbyły się 4 Seanse z Powidłami
„Przekrój” styczeń 1956 r.
Jednak jazz
„Koncerty jazzowe, organizowane przez warszawską „Estradę” zamieniają się powoli w stałą imprezę. Powodzenie ostatniego „Seansu z powidłami nr 2” było ogromne (grali „Melomani” z Łodzi i „Sekstet Kurylewicza” z Krakowa). Do pięknie drukowanych programów organizatorzy dodawali czystą kartkę papieru, na której słuchacze pisali swoje uwagi. Oto jedna z nich:
„Dziękuję wam. Po tym koncercie jestem tak zmęczony, że chyba już nie pójdę na śródmieście chuliganić.”
„Przekrój” styczeń 1956 r.
Plakat Jerzego Skarżyńskiego „Sopot 56”
Arch. Muzeum Jazzu
„Pragnienie powojennego pokolenia, aby uczestniczyć w tworzącej się kulturze i czerpać ze wzorców zachodnich powoli zaczęło brać górę nad szarością dnia codziennego.
I oto stał się cud: Pierwszy Ogólnopolski Festiwal Muzyki Jazzowej w Sopocie.”
Jerzy Duduś Matuszkiewicz
Okładka programu festiwalu „Sopot 56”
Arch. Muzeum Jazzu
Bilety festiwalowe „Sopot 56”
Arch. Muzeum Jazzu
(Od lewej): Gwidon Widelski, Tyrmand, Jeanne Johnstone i Witold Kujawski. Sopot 1956.
Pierwszy Ogólnopolski Festiwal Muzyki Jazzowej w Sopocie zorganizowali wybitni przedstawiciele
środowisk artystycznych z całej Polski:
– Leopold Tyrmand,
– Franciszek Walicki,
– Stefan Kisielewski,
– Marian Eile,
– Jerzy Skarżyński
– Jerzy Skolimowski,
będący przedstawicielami takich środowisk jak :
– muzyka,
– film,
– literatura,
– publicystyka.
Tyrmand z megafonem podczas pochodu jazzowego.
Arch. Mary Ellen Tyrmand
Ulicami Sopotu przechodziły pochody, którym przewodził Leopold Tyrmand.
Pochód festiwalowy 1956. Tyrmand w środku.
Arch. Mary Ellen Tyrmand
Napis „DUPA” jako protest przeciw panującej władzy. Pochód festiwalowy Sopot 1956 r.
Napis „DUPA” był wyraźnym protest przeciw panującemu systemowi, pochód potraktowany został jako chuligańska demonstracja.
Sopot 57, festiwal roku następnego, i jego pochód, nie odbył się już w Sopocie, ale na stadionie w Gdańsku.
Festiwalu Sopot 58 już wcale nie było, bo przez władze Trójmiasta został odwołany, w związku z czym organizatorzy przenieśli go do Warszawy, pod nazwą Jazz Jamboree 58 i Krakowa, pod nazwą Jazz 58.
Jerzy „Duduś” Matuszkiewicz i Leopold Tyrmand na festiwalu „Sopotn 56”
Arch. J.D. Matuszkiewicz
Leopold Tyrmand otworzył Pierwszy Festiwal Jazzowy Sopot 56 w towarzystwie Jerzego Dudusia Matuszkiewicza, grającego na saksofonie Swanee River, tradycyjnie rozpoczynające festiwale prowadzone przez Tyrmanda.
„W programie imprezy podano charakterystykę zespołów:
– Drążek i pięciu, średnia wieku 22 lata
– Sekstet Komedy, średnia wieku 23 lata
– Zespół Kurylewicza, średnia wieku 25 lat
– Zespół Melomani, średnia wieku 27 lat
– Zespół Wicharego, średnia wieku 28 lat
Muzykami byli studenci:
– Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi
– Uniwersytetu Warszawskiego
– Wyższej Szkoły Plastycznej
– Wyższej Szkoły Muzycznej
– Wyższej Szkoły Inżynierskiej
oraz jeden inżynier mechanik i kilku muzyków zawodowych”
Historia jazzu w Polsce – Krystian Brodacki
Materiał o Festiwalu Jazz 56 w Sopocie znajduje się między 4:06, a 5:55 minutą filmu.
| POPRZEDNI | WSZYSTKIE ODCINKI | NASTĘPNY |